Mexico werkt aan regelgeving kwekersrecht

Mexico is qua teeltareaal de vierde sierteeltproducent ter wereld. Tussen het jaar 2000 en 2011 is de productiewaarde jaarlijks toegenomen met 9,5%. De circa 25.500 producenten creëren meer dan 188.000 permanente, 50.000 seizoensgebonden en 1 miljoen indirecte arbeidsplaatsen.

Zeven van de tien producenten komen uit de staten Estado de México, Mexico-Stad, Jalisco, Morelos en Puebla. Estado de México is de belangrijkste producent in Mexico (60%) en de gemeente Villa Guerrero is verantwoordelijk voor 30% van de totale productiewaarde van deze staat.

Rozen, gerbera’s en potplanten

Volgens de statistieken vindt 75% van de productie plaats in de buitenlucht en 25% in kassen. De belangrijkste eindproducten zijn rozen, gerbera’s en potplanten. De meest geëxporteerde bloemen zijn gladiolen, rozen, lelies, alstroemeria’s, anjers, strelitzia's en margrieten.

De bloementeelt in Mexico is voornamelijk (80%) bestemd voor de interne markt. De Mexicaanse consumptie van bloemen werd in 2013 geschat op een waarde van 550 miljoen US-dollar. De overige 20% wordt vooral geëxporteerd naar de Verenigde Staten, een klein deel gaat naar Canada. Sinds de verkiezing van de Amerikaanse president Donald Trump is Mexico naarstig op zoek naar andere exportbestemmingen. Er lijkt een goede kans voor export naar Europa te bestaan.

Sierteelt loopt achter op groentesector

Al jaren zeggen deskundigen, zowel uit Mexico als uit diverse andere landen, dat Mexico een belangrijke producent van snijbloemen kan worden, vooral voor de Amerikaanse markt. Hoewel dit voor een breed scala aan groenten al het geval is, is daar in de sierteelt nog geen sprake van. De ontwikkelingen in de groentesector, waaronder productie in hoogtechnologische kassen, zijn nauwelijks zichtbaar in de sierteelt.

Mexico zou zich kunnen positioneren als een belangrijke speler op de snijbloemenmarkt in Europa. Mexico kan het al bestaande aanbod met concurrerende prijzen aanvullen. De Mexicaanse producenten dienen echter hun productiefaciliteiten te verbeteren.

Logistiek heeft het land ook nog enkele uitdagingen om de producten naar Europa te kunnen exporteren. Er zijn zakelijke kansen voor Nederlandse bedrijven in deze sector in Mexico. Nederland, the gateway to the European market, is de beste partner voor Mexico om het potentieel van de bloemsector te ontwikkelen.

Illegale vermenigvuldiging

In het verleden aarzelden kwekers (breeders) om hun jongste assortiment aan Mexicaanse telers (growers) te verkopen aangezien illegale vermenigvuldiging van rassen in principe weinig tot geen sancties kende en er ook gebruik werd gemaakt van weefselcultuur (in vitro).

Illegaal betekent hier dat het ras werd geteeld zonder betaling van de kwekersrechten, terwijl de variëteit geregistreerd was bij het voor de kwekersrechten verantwoordelijke departement van het ministerie van Landbouw (Servicio Nacional de Inspección y Certificación de Semillas - SNICS – http://www.gob.mx/snics). Veel variëteiten die in Mexico worden gekweekt, zijn niet geregistreerd voor kwekersrechten, maar zijn niet onwettig als zij geproduceerd worden voor de lokale markt.

Betaling kwekersrechten

Producenten die willen exporteren, zijn altijd verplicht geweest de kwekersrechten te respecteren en daarmee dus ook royalty’s te betalen. Dat komt mede doordat deze rechten bij aankomst in de exportbestemming (bijvoorbeeld de VS, EU of Canada) worden afgedwongen. Zelfs een variëteit die niet in Mexico is geregistreerd, maar bijvoorbeeld wel in de VS, kan bij de grens in beslag worden genomen als de rassen daar, wat meestal het geval is, zijn geregistreerd.

De meerderheid van de Mexicaanse telers produceert alleen voor de lokale markt en gebruikt oudere of niet geregistreerde variëteiten, en in sommige gevallen, geregistreerde soorten. Producten die het vaakst slachtoffer zijn van onwettige vermenigvuldiging zijn gerbera’s, alstroemeria’s, rozen en anjers. Illegale vermenigvuldiging vindt in veel gevallen plaats met materiaal dat gekocht wordt op de Central de Abastos; de groothandelsmarkt in Mexico-Stad.

Overheid neemt maatregelen

Maar er zijn ook professionele sierteeltproducenten in Mexico die vaste afspraken hebben met kwekers van over de hele wereld. In het algemeen betalen deze producenten royalty's. In de afgelopen jaren is de situatie iets verbeterd. SNICS heeft in het verleden de volgende initiatieven genomen:

• Uitwerking van ontwerpwetgeving over kwekersrechten. Dit staat Mexico toe om als één van de weinige landen in Latijns-Amerika UPOV 1991 te ondertekenen. Mexico is nu lid van UPOV 1978.
• Sancties tegen illegale vermenigvuldiging op basis van de bestaande wetgeving. Verschillende producenten hebben boetes ontvangen en konden, indien nodig, worden gedwongen om hun activiteiten stop te zetten.
• Buitenlandse kwekers is een sanctie aangeboden op voorwaarde dat zij lokale producenten identificeerden die hun variëteiten onwettig verspreidden.
• Betrokkenheid bij de organisatie van seminars om producenten te informeren over hun verplichting om kwekersrechten te betalen.

Nederlandse ondersteuning gevraagd

De huidige Mexicaanse minister van Landbouw, José Eduardo Calzada Rovirosa, heeft tijdens verschillende bijeenkomsten met de ambassadeur en de landbouwraad aangegeven dat hij zeer geïnteresseerd is in het ontwikkelen en professionaliseren van de Mexicaanse sierteeltsector. De minister beseft dat daarvoor eerst het lidmaatschap van de UPOV opgewaardeerd moet worden. Nederlandse ondersteuning wordt hierbij op prijs gesteld.

Er is aangeboden om een Nederlandse missie, geleid door EZ-kwekersrechtenspecialist Marien Valstar, te laten plaatsvinden. De missie heeft inmiddels plaatsgevonden. Het programma van de missie bestond uit bijeenkomsten met het ministerie van Landbouw, vertegenwoordigers van de Mexicaanse organisatie voor zaadproducenten Asociación Mexicana de Semilleros en telersorganisaties. Ook hebben tijdens de missie bedrijfsbezoeken plaatsgevonden. Dit bezoek was een belangrijke stap om de mogelijke interesse van Nederlandse investeerders in Mexico te faciliteren.

Landbouwteam Mexico

Wat is UPOV?

De International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV) is een intergouvernementele organisatie met hoofdkantoor in Genève (Zwitserland). UPOV is opgericht door de International Convention for the Protection of New Varieties of Plants. Het verdrag werd in 1961 in Parijs aangenomen en is in 1972, 1978 en 1991 herzien. De missie van UPOV is om een effectief plantenbeschermingssysteem te bevorderen, met als doel de ontwikkeling van nieuwe plantenvariëteiten aan te moedigen ten behoeve van de samenleving.

Meer informatie

Juni 2017