Mexico kondigt verbod op glyfosaat aan in 2024

Het gebruik van onkruidverdelger glyfosaat hield de gemoederen in de Mexicaanse landbouwsector in 2020 erg bezig. De verhitte discussie die gedurende het jaar plaatsvond werd in December voorlopig beslecht met de aankondiging van een verbod per 31 Januari 2024.

Net als in andere landen zorgt onkruidverdelger glyfosaat in Mexico voor veel discussie. In Mexico brak deze discussie in alle hevigheid los toen in December 2019 het Mexicaanse Ministerie van Milieu plotseling de import van glyfosaat verbood vanwege de schade aan volksgezondheid en milieu. Dit besluit was klaarblijkelijk niet genomen in samenspraak met de landbouwsector, waardoor het als een verrassing kwam voor veel boeren en fabrikanten van pesticiden. Sommige critici vreesden dat met het verbod op import (en overigens niet op het gebruik) de handel in glyfosaat op de zwarte markt terecht zou komen.

Glyfosaat

Gedurende het jaar 2020 werden de tegenstellingen binnen de Mexicaanse overheid over glyfosaat pijnlijk duidelijk, en zelfs de Mexicaanse President Lopez Obredor mengde zich verschillende keren in het debat. De Ministers van Milieu en Landbouw botsten openlijk met elkaar over hun standpunten over glyfosaat en voor- en tegenstanders brachten de discussie in een ideologische sfeer van neoliberalisme versus milieu-activisme of ‘klimaatdrammerij’. Milieuminister Toledo vergleek glyfosaat met chemisch oorlogswapens en noemde het “het  gevaarlijkste gif ter wereld” en werd vanwege zijn standpunt fysiek belaagd door tegenstanders. Mexico’s grootste landbouworganisatie CNA uitte diverse malen haar bezorgdheid over de impact van een verbod op glyfosaat, en schat in dat een verbod op glyfosaat een daling van de Mexicaanse landbouwproductie zou kunnen betekenen van 30 tot 45% De totale schade voor de landbouwsector van een verbod zou volgens CNA neerkomen op 3,1 miljard EUR.

Verschillende concepten van decreten over glyfosaat werden tijdens het jaar gepubliceerd om daarna weer te worden herroepen. Op 9 december publiceerde de Nationale Commissie voor Verbetering van Regelgeving uiteindelijk een  decreet, waarmee de discussie voorlopig lijkt te zijn beslecht in het voordeel van de tegenstanders van glyfosaat. In dit decreet worden de Ministeries van Milieu, Volksgezondheid en Landbouw en de Nationale raad voor Wetenschap en Technologie (CONACT) opgedragen hervormingen door te voeren waarmee het gebruik van glyfosaat aan banden wordt gelegd en per 31 Januari 204 compleet wordt verboden.  In de overgangsperiode tot die datum zullen overheidsprogramma’s alvast afzien van het gebruik van glyfosaat en zal CONACT jaarlijks maximale importquota voor glyfosaat aandragen. Het decreet zal overigens nog moeten worden getekend door de Ministers van Landbouw, Milieu, Volksgezondheid, Economie en Financiën om ook daadwerkelijk in werking te treden.

Glyfosaat wordt in Mexico vooral gebruikt voor mais, suikerriet, tomaat, bonen, tarwe en katoen. Ook de landbouwsector is overigens niet eenduidig over glyfosaat. Zo juicht de biologische branchevereniging SOMEXPRO, die aangeeft te spreken namens meer dan 300.000 biologische boeren in Mexico, het aangekondigde verbod op glyfosaat juist toe: Zij geven aan dat, ondanks dat zij zelf geen glyfosaat toepassen, hun biologische gewassen wel worden aangetast door het gebruik van glyfosaat op naburige velden. Dit komt vooral voor bij honing en koffie. Sporen van glyfosaat zijn bijvoorbeeld in het verleden gevonden bij honing-importinspecties in Duitsland, de grootste importeur van Mexicaanse honing, en hebben geleid tot importweigeringen.