Intensievere samenwerking tussen Nederland en Zuid-Amerika versterkt biodiversiteit en natuur
Sinds augustus 2024 is Emiel Mulder LVVN-raad met speciale aandacht voor natuur en biodiversiteit in Zuid-Amerika namens het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Zijn standplaats: de Nederlandse Ambassade in Brasília, Brazilië. Zijn focus: door duurzaam gebruik werken aan het behoud en herstel van de natuur en biodiversiteit die het continent rijk is. Mulder benadrukt het belang van internationale samenwerking om grotere impact te maken. ‘Vooral met andere EU-landen en gelijkgestemde landen als het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen. Ook de private sector kunnen we actiever betrekken bij biodiversiteitsherstel. Denk aan Nederlandse banken als ASN Bank en Rabobank, evenals ontwikkelingsbanken als FMO.’
Mulder's carrière in het LVVN Attaché Netwerk (LAN) begon in Zuid-Afrika. Daar werkte hij als LVVN-attaché onder begeleiding van Niek Bosmans, een zeer ervaren LVVN-raad. ‘Ik heb in Zuid-Afrika veel geleerd, vooral over het belang van een gebiedsgerichte aanpak,’ vertelt Mulder. ‘En over de rol van natuur en biodiversiteit binnen die aanpak.’
Zuid-Amerika was daarom voor Mulder een logische volgende stap. ‘Het is het continent met de grootste biodiversiteit ter wereld,’ zegt hij, ‘met belangrijke biomen als de Amazone, de Cerrado, de Pantanal en de Mata Atlântica. Wat ik heel bijzonder vind, is de ambitieuze wetgeving die Argentinië, Brazilië en Colombia hebben ingevoerd om natuurbehoud te waarborgen. Een voorbeeld hiervan is de Forest Code. Dit is wetgeving die stamt uit 1965 die landeigenaren verplicht om een bepaald percentage land te onderhouden met inheemse vegetatie. In de Cerrado ligt dit percentage tussen de 20-35%, in de Amazone ligt dit conservatie percentage op 80%. Deze wet bepaalt per bioom (vegetatiezone) hoeveel van het land moet worden behouden als natuurlijke vegetatie en hoeveel mag worden gebruikt voor commerciële doeleinden, zoals landbouw of mijnbouw.’
Eerste indrukken van Brazilië
Toen hij samen met zijn vrouw in Brazilië aankwam, realiseerde Mulder zich al snel dat er veel te regelen was. ‘We hebben tijd nodig gehad om te ontdekken hoe het hier allemaal werkt, maar dat heeft er ook voor gezorgd dat we onze weg goed hebben gevonden.’ De gastvrijheid van de Brazilianen vindt hij opvallend. ‘De mensen zijn erg geïnteresseerd en willen je het graag naar je zin maken. Verder is het weer natuurlijk fantastisch. En de vegetatie, de verscheidenheid daarvan, is echt prachtig.’
De Nederlandse Ambassade bevindt zich in Brasília en dus hebben Mulder en zijn vrouw die stad ook als woonplek uitgezocht. ‘Brasília is in de jaren '60 gebouwd. Het is een bijzondere plek: alles is heel planmatig en ontworpen voor de auto; het is echt een stad met opmerkelijke architectuur en veel asfalt en beton. Maar als je de stadsgrenzen over bent, zit je meteen in de natuur. We worden elke ochtend door de blauwgele ara’s die over de tuin vliegen eraan herinnerd dat de dag is begonnen. Dit toont de biodiversiteit ook in de stad die in het hart van de Cerrado ligt, een van de grootste biomen van Brazilië, en een belangrijk gebied voor de Braziliaanse landbouw. ‘Er wordt bijvoorbeeld veel soja verbouwd, die ook zijn weg vindt naar bijvoorbeeld Nederland.’
Nieuwe rol als regionale LVVN-Raad voor Zuid-Amerika
Ook op de Ambassade was het voor Mulder even wennen. ‘Het was in het begin een beetje uitzoeken wat mijn rol precies inhoudt,’ legt hij uit. ‘Ik ben regionale LVVN-raad voor Zuid-Amerika, met als aandachtsgebieden natuur en biodiversiteit. Dat wil zeggen dat mijn inzet een verdieping is op deze thema’s, waar overigens de drie andere LVVN collega raden al goed aan werken. Dat zijn de LVVN-raden in Colombia (met ook Peru en Ecuador), Argentinië (inclusief Chili, Uruguay en Paraguay) en Brazilië.’
‘In de dagelijkse praktijk werk ik veel samen met de LVVN-raad in Brazilië Paul van de Logt,’ gaat hij verder. ‘Daarnaast hebben we nog twee collega’s hier: landbouwondersteuner Ramon Gerrits en managementondersteuner Gabriella Ferreira da Silva. Ook is er een collega op het Nederlandse Consulaat-Generaal in São Paulo die zich meer richt op het bedrijfsleven, landbouwadviseur Frederica Heering.’
‘Ook met LVVN-raden Inge Horstmeier (Argentinië) en Léontine Crisson (Colombia) en hun teams werk ik nauw samen. In Argentinië is duurzaam landschap gebruik met behoud van biodiversiteit in de Chaco een prioriteit en in Colombia vond de biodiversiteit COP16 plaats in Cali in oktober 2024. Het is belangrijk dat we het werk goed met elkaar afstemmen en de juiste prioriteiten stellen, zodat we samen de maximale impact kunnen realiseren. We hebben maandelijkse calls om te overleggen welke projecten kansrijk zijn, bijvoorbeeld op het gebied van de internationale biodiversiteitswetgeving en klimaatdoelen.’ Lees in eerder verschenen artikel meer over deze gezamenlijke regionale inzet op behoud en duurzame inzet van biodiversiteit.
Voedselzekerheid versus natuurbehoud
Brazilië staat wereldwijd bekend om zijn Amazonewoud, en Mulder heeft inmiddels twee veldbezoeken aan deze regio gebracht. Er wordt veel over de Amazone geschreven, maar het is belangrijk om echt ter plaatse te zijn en het zelf te zien. Er is zo veel te leren over de wetgeving, de situatie van de boeren, en de mensen die er wonen.’
De situatie in de Amazone is complex. Mulder: ‘De realiteit is dat lokale gemeenschappen voor de uitdaging staan om een balans te vinden tussen economische ontwikkeling (vaak landbouw) en behoud van bossen. Als ze geen alternatief hebben, is het moeilijk om te zeggen dat ze moeten stoppen met ontbossen. He is belangrijk dat we kijken hoe deze twee prioriteiten goed samen kunnen komen waarbij er een balans is tussen natuur en landbouw’. We kunnen overigens zelf veel leren van bepaalde lokale gemeenschappen op het gebied van natuur-inclusieve landbouw.
Samenwerken met lokale en internationale partners
Mulder benadrukt het belang van internationale samenwerking om grotere impact te maken. ‘Vooral met andere EU-landen, gelijkgestemde landen als het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen en internationale organisaties. Met de Noren werken we als partner concreet samen en met het Amazon Environmental Research Institute (IPAM) in een programma wat CONSERV heet, waarbij boeren een vergoeding krijgen om natuurlijke vegetatie die ze volgens de Forest Code zouden mogen bewerken, te gaan conserveren. Ook de private sector kunnen we actiever betrekken bij biodiversiteitsherstel. Denk aan Nederlandse banken als ASN Bank en Rabobank, evenals ontwikkelingsbanken als FMO.’
Een van de grootste uitdagingen in Brazilië is de implementatie van wetgeving, zoals de beroemde Forest Code. ‘Er is wetgeving, maar de implementatie daarvan is soms uitdagend, vooral als het gaat om handhaving,’ zegt Mulder. ‘Desondanks blijft de Forest Code een ambitieus voorbeeld voor de wereld, waar we als Nederland veel van kunnen leren.’
Hij ziet een belangrijke taak voor Nederland in het ondersteunen van de implementatie van dergelijke wetgeving met de inzet van technologische innovaties en slimme oplossingen. ‘Nederland staat bekend om zijn expertise in data-standaardisatie, en dat is iets waar Brazilië veel behoefte aan heeft,’ legt hij uit. ‘De data zijn vaak wel aanwezig, maar worden niet altijd goed gestandaardiseerd of gedeeld tussen verschillende instanties.’
‘Nederland staat bekend om zijn expertise in data-standaardisatie, en dat is iets waar Brazilië veel behoefte aan heeft’
Concrete projecten en toekomstige doelen
Mulder heeft verschillende projecten op de agenda staan die gericht zijn op natuurherstel en duurzame landbouw. Een daarvan is de samenwerking met de Black Jaguar Foundation, een Nederlandse organisatie die actief is in het herstel van de natuurlijke vegetatie rondom de Araguaia-rivier in de Amazone en de Cerrado. ‘Ze hebben als doel om 1 miljoen hectare aan natuurlijke vegetatie te herstellen en deze gebieden te verbinden met corridors. We hebben dit project ondersteund met een bijdrage vanuit Partners voor Water, en we promoten dergelijke positieve initiatieven in ons dagelijks werk’ zegt Mulder.
Wat zijn Mulders plannen voor de nabije toekomst? ‘Een van de belangrijke projecten waar ik me op richt, is de voorbereiding voor de COP30, de Klimaatconferentie van de Verenigde Naties die van 10 tot 21 november 2025 plaatsvindt in Belém, Brazilië. We zijn onder andere bezig met het in kaart brengen van stakeholders en beleidsprogramma’s in de deelstaat Pará in Brazilië, specifiek rond Belém. Para is de deelstaat in Brazilië waar veel ontbost is en veel land is gedegradeerd, hier liggen veel kansen op het gebied van herstel van biodiversiteit.’
‘Verder willen we voor het Nederlandse bedrijfsleven de mogelijkheden onderzoeken voor samenwerking, met name gericht op het herstellen van gedegradeerde weidegronden in de Amazone. Bijvoorbeeld met het Braziliaanse ministerie van Milieu, IPAM en bedrijven zoals Suzano. De nexus tussen biodiversiteit, landbouw, water en klimaat is erg belangrijk. In Brazilië zie je veel monoculturen, vooral soja, wat slecht is voor de bodem. Het doel is om natuur inclusieve landbouw te bevorderen in plaats van het kappen van primair bos.’
Missies in 2025
Mulder: ‘Daarnaast staan er twee interessante missies op de planning in 2025 voor het Nederlandse bedrijfsleven en kennisinstellingen: een klimaatmissie met een link naar de COP30 die van 1 tot 7 mei wordtgeorganiseerd naar de Amazone en São Paulo. Daarnaast vindt in september een innovatiemissie plaats met de focus op klimaatadaptatie in de landbouw.’
‘Verder wil ik in Nederland meer aandacht genereren voor de andere belangrijke Zuid-Amerikaanse biomen buiten de Amazone, zoals de Cerrado, Mata Atlântica, Pantanal en Gran Chaco, aangezien daar veel natuur en biodiversiteit valt te behouden. Wat behouden kan blijven, hoeft niet te worden hersteld wat een kostbare operatie is. Ik zal hier meer over schrijven en delen op deze website tijdens mijn bezoeken aan deze regio's.’
Contact
Lees ook de bijdrage van Emiel Mulder in de Agrospecial 'Peace with nature: global biodiversity commitment'.
Email: bra-lvvn@minbuza.nl
Telefoon: +55 61 39613208