Frankrijk: minister van landbouw Annie Genevard heeft haar prioriteiten bepaald
Minister Annie Genevard is nu drie maanden minister van landbouw en voedselsoevereiniteit van Frankrijk. De regering Bayrou, waar ze deel van uitmaakt, heeft de eerste stormen doorstaan, er is een begroting aangenomen, en Frankrijk lijkt politiek in iets rustiger vaarwater te belanden.
Minister Genevard heeft in die tijd haar beleidsterrein leren kennen, de nodige ervaring opgedaan en heeft haar prioriteiten inmiddels duidelijk op een rij. De jaarlijkse Salon International de l’Agriculture, de grote Parijse landbouwbeurs, bood een mooi podium om deze naar buiten te brengen. Hieronder wordt hierop ingegaan.
De prioriteiten van minister Genevard, zoals door haar naar buiten gebracht:
- Voedselsoevereiniteit; daarmee wordt verstaan de afhankelijkheid van import zoveel mogelijk reduceren, en de eigen productie (en zelfvoorzieningsgraad) optimaliseren. Voedselproductie is van strategisch belang voor Frankrijk
- Eerlijke concurrentie in de voedselproductieketen; de boer, maar ook de verwerkende industrie, hebben recht op een eerlijk inkomen. Hiervoor moeten de randvoorwaarden worden gecreëerd
- Productieketens moeten weerbaar en veerkrachtig zijn, gezien ook de ingewikkelde geopolitieke context en klimaatverandering
- Onderzoek en innovatie (AgTech, FoodTech) zijn van groot belang om bovenstaande te realiseren
- Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van de Europese Unie moet in stand worden gehouden, al mag dat wel vereenvoudigd worden op onderdelen
Om deze prioriteiten te realiseren is voorts het volgende van belang:
- Een GLB met voldoende en stabiel budget, en met een structuur met twee pilaren (zoals ook nu het geval)
- De vergrijzing in de landbouw moet worden opgevangen, door bedrijfsovername en generatiewisseling
- Ondersteuning van investeringen, innovatie en opbouw van ketens
- Risicobeheer in de landbouw, en management van crises in de landbouw
- Vereenvoudiging van normen, vermindering van regeldruk
- Versterking van de positie van boeren in de keten (o.a. een Europese ‘Egalim-wet’)
- Vermindering van de afhankelijkheid van import uit derde landen van eiwitten (soja), meststoffen en kritische moleculen
- Een zorgvuldige internationale handelspolitiek van de EU, waarbij sprake is van reciprociteit van normen, en waarbij die normen ook worden gehandhaafd
Meer specifiek wordt door minister Genevard gestreefd naar:
- Harmonisatie op EU-niveau voor de markttoelating van gewasbeschermingsmiddelen; Frankrijk moet nationaal niet strenger willen zijn dan de EU voor wat betreft gewasbeschermingsmiddelen, wat in het verleden nog wel eens het geval was
- Financiële steun voor onderzoek en innovatie (o.a. voor wat betreft bio-controle, gewasbeschermingsmiddelen, NBTs)
- Goed waterbeheer, aangezien delen van Frankrijk steeds vaker te maken zullen krijgen met droogte
Waar haar voorgangers de zogenaamde agro-ecologische transitie hoog in het vaandel hadden, heeft minister Genevard het daar niet meer over. Ten algemene is verduurzaming een beetje in de schaduw komen te staan van verhoging van de productie (voedselsoevereiniteit).
De visie van de nieuwe Europees Commissaris Hansen werd in dit kader goed ontvangen door minister Genevard (en vrij algemeen in Frankrijk). Er is echter wel sprake van grote zorgen voor wat betreft de eerste plannen van het meerjarig financieel kader van de EU (bijvoorbeeld voor wat betreft de enkelvoudige envelop per deelstaat, en de steun die alleen naar boeren zou moeten gaan die dat echt nodig zouden hebben).
Minister Genevard ligt goed bij de boerea
Minister Genevard is in een roerige tijd aangetreden. Bij boeren heerste een hoop ontevredenheid over de politieke situatie in Frankrijk (een aantal regeringswissels achter elkaar), waardoor eerdere toezeggingen van de regering niet in praktijk konden worden gebracht. Bovendien hadden slechte weersomstandigheden (teveel regen) en uitbraken van verschillende besmettelijke dierziekten tegelijk voor terugloop van het inkomen gezorgd in veel sectoren.
Door goed te luisteren naar de boeren, toezeggingen van de vorige regeringen te concretiseren en verder een verhaal te houden dat goed aansluit bij de wensen van veel boeren, is minister Genevard er in geslaagd het sentiment te keren. Wat ook hielp was dat eind januari de verkiezingen voor de ‘landbouwkamers’ (Chambres d’Agriculture), die veel onrust bij de grote boerenbonden veroorzaakten, achter de rug waren. Er is daadwerkelijk sprake van een zekere rust en tevredenheid onder de Franse boeren.
Kansen voor samenwerking met Nederland
Als je de prioriteiten van minister Genevard voor de landbouw in ogenschouw neemt, moet je constateren dat deze grotendeels overeenkomen met die van de Nederlandse regering. Alleen voor wat betreft de financiering van het toekomstige GLB en handelsakkoorden is dat (mogelijk) anders, maar verder zijn er veel overeenkomsten.
Nederland heeft bovendien het nodige te bieden aan Frankrijk als het gaat om prioriteit nummer 1: voedselsoevereiniteit, oftewel het vergroten van de productiviteit en efficiency van de Franse landbouw. Samenwerking op innovatie ligt dus erg voor de hand.
Vanouds zocht de Franse regering die samenwerking met Nederland op landbouw maar mondjesmaat, maar het zou kunnen dat er nu een goede basis ligt om dat verder uit te bouwen.