Let op: Per 1 januari 2025 betaalplicht voor wegwerpplastic in Duitsland
In september 2023 is in Duitsland nieuwe wetgeving rond wegwerpplastic in kracht getreden. Vanaf januari 2024 moeten alle producenten die producten in wegwerpplastic op de Duitse markt brengen zich in een centraal register aangemeld hebben, en vanaf 1 januari 2025 moeten zij geld inleggen in het Einwegkunststofffonds. Wat verstaan ze in Duitsland onder wegwerpplastic, en hoe werkt die aanmelding? Hoe hoog is de afdracht, en wat gebeurt met dat geld? We geven hier een overzicht met links naar de relevante instanties.
De nieuwe Duitse regels horen bij de uitvoering van de EU Single-Use-Plastics-richtlijn (SUP richtlijn) waar alle EU lidstaten zich sinds 2021 aan moeten houden. Producenten in binnen- en buitenland die producten in wegwerpplastic op de Duitse markt brengen moeten zich en hun producten sinds januari 2024 online registreren in DIVID (uit het latijn voor “scheiden”).
Nieuwe regels komen bovenop bestaande regels voor recycling
De registratie bij DIVID komt bovenop de regel uit 2019 dat alle verpakkingen aangemeld moeten zijn bij het online register LUCID en bij één van de zogenaamde “Duale Systemen”. Duale Systemen zijn erkende dienstverleners in de recycling van grondstoffen uit (verpakkings)afvalstromen, die tegen betaling een aandeel in de recycling uitvoeren. LUCID en de controles worden uitgevoerd door de Zentrale Stelle Abfallregister (ZSVR).
Wanneer is iets wegwerpplastic?
Op de website van DIVID staat een handige, ook engelstalige, wegwijzer om te checken of een product naar Duitse regels als “Einwegkunststroff” gezien wordt of niet. Veel verpakkingen van levensmiddelen, met name in het convenience segment, vallen er onder. Belangrijk daarbij zijn bijvoorbeeld producteigenschappen zoals dikte, en het risico dat het product zwerfafval wordt. Als het niet duidelijk is of een product wel of niet als wegwerpplastic gezien zou moeten worden, wordt dat aan een speciale commissie voorgelegd. De besluiten van deze commissie worden regelmatig op de DIVID website gepubliceerd.
Het DIVID systeem voor wegwerpplastic en het bijbehorende fonds worden beheerd door het Umweltbundesamt, een uitvoeringsinstantie van het federale milieuministerie.
Hoe hoog is de afdracht aan het Einwegkunststofffonds?
Het bedrag dat per jaar en per kilo wegwerpplastic in het Einwegkunststofffonds betaald moet worden is per productcategorie verschillend. Hieronder volgen een paar voorbeelden. De totale jaarafrekening wordt berekend op basis van de hoeveelheid product die in het voorgaande jaar op de Duitse markt is gebracht.
- To-Go drinkbekers: 1,236€
- To-Go levensmiddelbakjes: 0,177€
- Drankverpakkingen zonder statiegeld: 0,181€
- Drankverpakkingen met statiegeld: 0,001€
- Plastic zakjes en folien: 0,876€
- Dunne plastic zakjes (<15 μm): 3,801€
- Sigarettenfilters: 8,972€
(Bron: BMUV)
Wat gebeurt er met het geld in het Einwegkunststofffonds?
Het geld dat in het fonds ingelegd wordt, wordt gebruikt om gemeentes in Duitsland te steunen bij het opruimen van zwerfafval. Daar wordt een puntensysteem voor gehanteerd. Gemeentes krijgen dan bijvoorbeeld 10 punten voor een kilometer weg of 31,5 punt voor 1000 vierkante meter. Het Umweltbundesamt bepaalt vervolgens hoe het geld over de gemeentes verdeeld wordt.
Meer informatie
Publicatie van de nieuwe wetgeving door het federale milieuministerie