Frankrijk: CAP’2ER, een hulpmiddel voor verduurzaming van de veehouderij
Wereldwijd staat de veehouderij onder druk wegens de impact op het milieu. Deze impact moet natuurlijk verminderd worden, maar tegelijkertijd moet ook de productie-efficiëntie verbeteren. In Frankrijk heeft het Institut de l’Élevage – Idele, hèt Franse toegepast onderzoeks- en ontwikkelingsinstituut voor de rundveehouderij, een innovatieve oplossing ontwikkeld om de milieu-uitdagingen van een veehouderijbedrijf aan te pakken: CAP’2ER. Dit is een (online) hulpmiddel dat veehouders ondersteunt bij het verduurzamen van hun bedrijf en het verminderen van milieueffecten. Hiervoor wordt data gebruikt die op het bedrijf verzameld worden om zo op maat gemaakte aanbevelingen te geven aan boeren met bijvoorbeeld runderen, schapen en geiten.
Wat is CAP’2ER?
De afkorting CAP’2ER staat letterlijk voor: Calcul Automatisé des Performances Environnementales pour des Exploitations Responsables (geautomatiseerde berekening van de milieuprestaties voor verantwoorde bedrijven).
CAP’2ER is een geavanceerd instrument voor het evalueren en verminderen van de milieu-impact van een veehouderij. Het hulpmiddel heeft een brede benadering (‘whole farm approach’) en richt zich op fossiele brandstoffenverbruik, broeikasgasemissies, luchtkwaliteit (ammoniak), waterkwaliteit (nitraat, fosfaat) en waterverbruik. Daarnaast helpt CAP’2ER bij de ondersteuning van boeren bij het analyseren van positieve milieueffecten van hun bedrijfsvoering, zoals behoud van biodiversiteit, koolstofopslag (t.b.v. carbonfootprint), productie van hernieuwbare energie en de rol van de veehouderij in de voedselproductie.
Hoe werkt CAP’2ER?
CAP’2ER maakt gebruikt van gegevens die rechtstreeks op landbouwbedrijven worden verzameld, Hierbij gaat het om cijfers over bijvoorbeeld dierproductiviteit, brandstofverbruik, mest en biodiversiteit (heggen, bomen, waterplekken etc.). Op basis van deze gegevens stelt het CAP’2ER programma een gedetailleerd rapport op met concrete aanbevelingen. Het rapport laat daarmee de prestaties van de boerderij zien op het gebied van de eerder genoemde positieve bijdragen en de milieu-impact . Overigens worden de resultaten vergeleken met referentiewaarden (normaalwaarde) van soortgelijke productiesystemen, zodat boeren inzicht kunnen krijgen in hoe hun bedrijf presteert ten opzichte van de norm.
Het CAP’2ER programma levert analyses op twee niveaus:
- Niveau 1: een eenvoudige, snelle zelfevaluatie met beperkte gegevensinvoer. Dit niveau is geschikt voor een brede toepassing en bedoeld om een algemeen beeld te schetsen en veehouders te helpen inzicht te krijgen in de relaties tussen hun praktijken en de impact op het milieu.
- Niveau 2: een gedetailleerde evaluatie. Dit niveau is geschikt voor een diepgaande evaluatie, waarmee boeren specifieke actieplannen kunnen opstellen en simulaties van verbeteringen kunnen uitvoeren.
Toepassing en resultaten
CAP’2ER heeft een brede inzetbaarheid in verschillende sectoren, waaronder melkvee, vleesvee, geiten, schapen, paarden en pluimvee, maar is inmiddels ook uitgebreid naar akkerbouw. Sinds de lancering van de tool hebben al duizenden boeren en adviseurs het hulpmiddel gebruikt om duurzame praktijken te integreren in hun bedrijfsvoering. Zo is sinds 2015 het CAP’2ER programma op maar liefst 45.103 bedrijven toegepast!
Daarnaast wordt middels het systeem waardevolle data opgeslagen in een nationale database. Zo kunnen beleidsmakers en onderzoekers inzicht krijgen in de effectiviteit van verschillende reductiemaatregelen en in de voortgang van nationale klimaatdoelstellingen.
Boerderijen die gebruik maken van het CAP’2ER programma, hebben hun broeikasgasuitstoot al met 6 tot 15% kunnen verminderen. Het instrument helpt boeren milieuvriendelijke maatregelen te combineren met economische levensvatbaarheid en landbouwpraktijken toekomstbestendig te maken.
Toekomst
Het CAP’2ER-programma laat zien dat de veehouderij niet enkel een bron van uitstoot is, maar ook een essentiële rol kan spelen in de oplossing van milieuvraagstukken. Door gebruik te maken van technologieën en data-gedreven analyses, kunnen boeren een balans bereiken tussen economische winstgevendheid en ecologische verantwoordelijkheid. Dit biedt hen niet alleen de mogelijkheden om hun impact te minimaliseren, maar versterkt ook hun positie als belangrijke spelers in de bescherming van ons milieu.
