Frankrijk: reuring rond Nutri-Score

Zeven jaar na de invoering van het voedselkeuzelogo Nutri-Score in Frankrijk stuit deze nu weer op verzet bij een aantal grote producenten van levensmiddelen. Na een aanpassing van de rekenmethode, die in Frankrijk naar verwachting in mei 2025 zal worden doorgevoerd, heeft de Franse multinational Danone besloten de Nutri-Score niet langer op haar zuivel- en plantaardige drinkbare producten te gebruiken. Ook een aantal andere Franse voedingsmiddelenproducten zijn in toenemende mate kritisch over de Nutri-Score. Consumentenorganisaties en wetenschappers vinden dit een zorgelijke ontwikkeling.

HIPRO nutriscore
Beeld: ©PAR-LVVN

Danone trekt drinkyoghurts terug uit de Nutri-Score

De Nutri-Score, oorspronkelijk ontwikkeld door de Franse epidemioloog en voedingsdeskundige Serge Hercberg, is in 2022 en 2023 opnieuw beoordeeld door een wetenschappelijk comité uit de op dit moment deelnemende landen. De hieruit voortgekomen nieuwe versie van het Nutri-Score-algoritme, die overigens sinds 1 januari 2024 al in Nederland gebruikt wordt, blijkt voor een aantal multinationals uit de levensmiddelenindustrie een stap te ver. Het nieuwe algoritme beoordeelt producten als ontbijtgranen, kant-en-klaarmaaltijden, rood vlees en melk- en yoghurtdranken strenger dan voorheen. Danone heeft hierop begin september besloten het logo niet langer te gebruiken voor drinkyoghurtmerken Activia, Actimel, Danone, Danonino en Hipro, ondanks het feit dat het bedrijf één van de eerste voorstanders was van de invoering van de Nutri-Score. Volgens Danone berekent het nieuwe algoritme de voedingswaarde van de drinkyoghurts niet op de juiste manier en is de gegeven score geen goede reflectie van de gedane investeringen in productverbetering de afgelopen jaren.

Wetenschappers, consumentenorganisaties en grondlegger Serge Hercberg hebben kritisch gereageerd op de beslissing van Danone. Zo is volgens de belangenbehartigingsorganisatie voor consumenten UFC-Que Choisir de enige motivatie van Danone het niet willen erkennen van de lage voedingswaarde en de grote hoeveelheid suiker in de drinkyoghurts. Non-profit organisatie Foodwatch noemt Danone’s beslissing “onacceptabel” en het “een stap achteruit”. Serge Hercberg, veelvuldig geciteerd in de Franse media na de bekendmaking van Danone, noemt de beslissing: “betreurenswaardig” en keurt de kritiek van Danone op de vernieuwde rekenmethode van de Nutri-Score af.

Ook paar andere grote bedrijven zetten stappen

Naast Danone zijn er echter ook andere Franse voedingsproducenten die de Nutri-Score inmiddels niet meer gebruiken. Zo hanteert Ecotone, marktleider in biologische producten, sinds april 2023 de Planet-Score op de producten van het merk Bjorg, en niet meer de Nutri-Score. Fleury Michon, groot in vleeswaren, heeft voor een QR-code op haar producten gekozen, die naast de Nutri-Score ook informatie geeft over de herkomst van de ingrediënten en ideeën voor recepten geeft.

Positieve invloed Nutri-Score

Naast de vele negatieve geluiden over de Nutri-Score vanuit verschillende multinationals zien andere Franse voedselproducenten de update van de rekenmethode ook als een nieuwe prikkel voor de verbetering van hun producten. Zo zijn sommige producten van Nestlé, Daunat (to-go snacks en maaltijden) en Vico (borrelhapjes en snacks) verlaagd in hun score door het nieuwe algoritme. De drie voedselproducenten gaven allen tegenover vakblad La France Agricole aan zich in te blijven zetten voor de Nutri-Score en door de nieuwe rekenmethode gestimuleerd te worden om hun producten te verbeteren.    

Ook supermarktketens als Auchan, Carrefour en Intermarché hebben hun blijvende steun uitgesproken voor de Nutri-Score. De supermarkten geven aan de Nutri-Score als een effectief en transparant instrument te zien voor het verbeteren van de kwaliteit van hun producten. Dit is ook te zien aan de populariteit van het gebruik van de Nutri-Score bij huismerken (“marques de distributeurs”, MDD): 53% van de huismerken gebruikt de score, tegenover 24% van de A-merken. Met hun opnieuw uitgesproken steun voor de Nutri-Score na de aankondiging van Danone, lijken de supermarktketens ook te voorzien dat de Franse consument steeds meer op de Nutri-Score zal gaan letten in zijn of haar voedselkeuze. Zo geeft op dit moment 33% van de Fransen aan in hun  voedselkeuze te worden beïnvloed door de Nutri-Score (onderzoek van NielsenIQ), tegenover 21% van de Nederlanders (onderzoek van Motivaction in opdracht van het ministerie van Algemene Zaken).

Wisselende reacties

Kortom, de terugtrekking van Danone’s melk- en yoghurtdranken uit de Nutri-Score heeft in Frankrijk wisselende reacties veroorzaakt. Verschillende bedrijven in de levensmiddelenindustrie trekken de betrouwbaarheid van de score in twijfel, terwijl het logo door huismerken nog volop wordt gebruik. Als de inschatting dat consumenten in de toekomst steeds meer op de Nutri-Score zullen gaan letten in hun voedselkeuze waar zou blijken te zien, zou de keuze van verschillende A-merken om zich terug te trekken uit de Nutri-Score goed uit kunnen pakken voor deze huismerken.