Spanje: Nederlandse innovaties tijdens het jaarlijkse AECOC-congres tegen voedselverspilling

Op donderdag 26 september sprak de Nederlandse ambassade tijdens het jaarlijkse congres van de Spanish Association of Manufacturers and Distributors (AECOC) in Madrid over Nederlandse publiek-private samenwerking in het tegengaan van voedselverspilling. Het AECOC-event is het jaarlijkse ontmoetingspunt voor de hele keten waar informatie over regelgeving, ‘good practices’ en nieuwe initiatieven door bedrijven, NGO’s en overheden worden gedeeld.

Beeld: ©Nederlandse Ambassade in Spanje
V.l.n.r. Ivana Ivailova Petkova (AINIA), Machiel Kommers (LVVN-raad Spanje), Kristiaan Tetteroo (PeelPioneers), Jocelyn Auguste (Orbisk)

Ook de Nederlandse scale-ups Orbisk en Peelpioneers kregen de kans om te vertellen hoe hun innovatie en technologie bijdragen aan het tegengaan van voedselverspilling. (Bekijk hier een korte impressie van het congres en de Nederlandse deelname - let op: in het Spaans ondertiteld en gedeeltelijk in het Spaans gesproken).

Wetsontwerp preventie van voedselverlies en -verspilling Spanje:

Volgens gegevens van het Spaanse Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedsel (MAPA) werd er in 2023 in Spanje 3,9% van al het gekochte voedsel en dranken voor consumptie binnen en buitenshuis verspild.  In januari dit jaar is een wet tegen voedselverspilling aangenomen, waarvoor de details nu worden uitgewerkt. Begin september werd er tijdens de vergadering van de Stuurgroep van MAPA de intentie uitgesproken om de parlementaire behandeling van het wetsontwerp over de preventie van voedselverlies en voedselverspilling voor het einde van dit jaar af te ronden.

De nieuwe wet verplicht alle actoren in de voedselketen om een verlies- en afvalpreventieplan te hebben. Het doel is dat bedrijven een zelfdiagnose van hun productieprocessen uitvoeren, gebieden identificeren waar voedselverliezen optreden en maatregelen implementeren om deze te minimaliseren en alternatieve bestemmingen toe te wijzen.

Een essentieel aspect van de wet is de prioriteitshiërarchie, waarmee actoren in de keten  prioriteit  moeten geven aan de bestemming van voedsel wat mogelijk verspild wordt. In deze hiërarchie  staat menselijke consumptie of het het doneren of herverdelen van voedsel boven alle andere bestemmingen.

Verder wil Spanje met deze nieuwe wet:
•    Een Europese benchmark creëren voor het optimaal benutten van voedsel.
•    Goede praktijken bevorderen van primaire producenten, bij het oogsten en verzamelen, tot consumenten, thuis of in bars en restaurants.

Met deze wet wil Spanje een nieuwe stap voorwaarts zetten in haar streven om te voldoen aan de VN Sustainable Development Goal (SDG) 12.3, die gericht is op het halveren van voedselverspilling wereldwijd tegen 2030. 

Verslag 2023 voedselverspilling Spanje

Uit het 2023-rapport van MAPA over voedselverspilling kwam naar voren dat:

  • 76,4% van de totale verspilling bestaat uit onbewerkte producten die worden weggegooid zoals ze zijn gekocht, vergeleken met verspilde gekookte gerechten (23,6%). Toch is de verspilling van laatstgenoemde met meer dan 2% gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. 
  • Wat voedsel betreft, werd er in 2023 beter gebruik gemaakt van fruit, groenten en pasta – (waarvan 28.520 kilo minder werd verspild) - in vergelijking met melk en zuivelproducten, peulvruchten en vers vlees (waarvan 4.920 kilo meer werd verspild).
  • De verspilling (31,34 miljoen kg/l) buitenshuis daalde met 0,4% in 2023. Dit zet de neerwaartse trend voort die sinds 2021 is waargenomen. Ook het percentage consumenten dat buitenshuis verspilde, daalde met 4,7% ten opzichte van het voorgaande jaar. 
  • De veranderende gewoonten van de Spanjaarden te wijten is aan bijvoorbeeld de opkomst van het telewerken, het beter benutten van voedsel vanwege de stijgende prijzen en een groter bewustzijn in de samenleving dat leidt tot een betere menuplanning.
     

Inzet Nederlandse ambassade

De Nederlandse ambassade in Spanje richt zich al jaren op het bevorderen van circulariteit in de voedselketen en in het bijzonder op het verminderen van voedselverspilling en de valorisatie van reststromen. Het Spaanse technologische instituut AINIA heeft in 2023 i.o.v. de ambassade een studie uitgevoerd met als doel bestaande technologieën voor de valorisatie van hoogwaardige bijproducten uit de groente- en fruitindustrie in Spanje te detecteren. Vervolgens vond in november 2023 een handelsmissie plaats naar Valencia t.b.v. het stimuleren van synergiën en samenwerkingsverbanden om de globale uitdagingen aan te pakken.

Spanje en Nederland kunnen veel van elkaar leren en kennis en best practices uitwisselen. Zo ook tijdens de deelname aan het AECOC Congres dit jaar waarbij de netwerkmogelijkheden van grote waarde waren voor alle partijen.

De ambassade blijft inzetten op het tegengaan van voedselverspilling en het bevorderen van een circulaire voedselketen. Met de ingang van de nieuwe Spaanse wet op dit gebied ontstaan er kansen voor Nederlandse expertise en innovatieve oplossingen.

Ga voor het volledig rapport naar: Informe del desperdicio alimentario en España 2023 en voor informatie over het AECOC Congres naar: 12º PUNTO DE ENCUENTRO CONTRA EL DESPERDICIO ALIMENTARIO | Activiteit | Agroberichten Buitenland