Luxemburg: Natuurbeschermingsplan om biodiversiteit te redden tegen 2030
Hoewel Luxemburg een klein land is, heeft het een rijke biodiversiteit en gevarieerde landschappen, mede dankzij de geologische diversiteit en een uniek microklimaat. Toch is er volgens de Luxemburgse minister dringend behoefte aan ingrijpende maatregelen voor natuurbehoud. Luxemburg kampt namelijk met een hoge bezettingsgraad van de bodem, sterk gefragmenteerde landschappen en een ernstige achteruitgang van vlinders en vogels in open gebieden. Het ‘Derde Nationale Plan voor Natuurbescherming’ schetst de doelstellingen en actiepunten om de biodiversiteit tegen 2030 te versterken.
In februari 2023 publiceerde Luxemburg het Derde Nationale Plan voor Natuurbescherming (PNPN3). Dit plan geeft invulling aan de nationale doelstellingen, de Europese biodiversiteitsstrategie (2020-2021) en het ‘Kunming-Montreal Raamwerk voor Biodiversiteit’ van de Verenigde Naties (Montreal, december 2022). Het plan schetst zowel de benodigde acties als de meetbare doelen die behaald moeten worden voor 2027 en voor 2030. In totaal is er €800 miljoen euro beschikbaar voor de uitvoering van het plan tot 2030.
De belangrijkste doelstellingen van het PNPN3 zijn:
- wettelijk bescherming van 30% van het grondoppervlakte en 10% extra beschermd (momenteel respectievelijk 27,8% en 4,2%);
- herstel van 30% van de aangetaste ecosystemen;
- Betere verbinding tussen bestaande ecosystemen;
- Vergroting van de veerkracht van ecosystemen.
Voor de landbouw zijn de specifieke doelstellingen:
- behoud, herstel en creatie van bijna-natuurlijk grasland en akkerland:
- herstel van 4.070 ha laaggelegen graslanden;
- instandhouding van 9.174 ha extensief gebruikt grasland, vooral voor de zoogkoeienhouderij;
- aanleg van 5.010 ha aan extensieve akkers, braakliggende akkers en bloemstroken.
Voor natte en droge gebieden omvat het plan herstel en/of aanleg van:
- 700 bronnen en kleine waterlopen;
- 1.109 vijvers;
- 1.813 km waterlopen en 500 km oeverstroken;
- 694 ha wetlands, rietlanden, rietvelden, hoogveen, heischraal grasland en hoge kruidenweiden;
- 540 ha droge gebieden.
En voor hagen en structuurelementen gaat het om het herstel cq. aanleg/aanplanten van:
- 1.065 ha boomgaardweiden;
- 4.505 ha heggen en kreupelhout;
- 1,7 miljoen individuele bomen als onderdeel van het EU-brede "3 Miljard Bomen Initiatief".
Een van de betrokken organisaties bij het natuurherstel is ‘Fondation Hëllef fir d'Natur’. Deze organisatie richt zich onder andere op de transformatie van voormalige monoculturen van sparren tot veerkrachtige, gemengde bossen. Een ander werkterrein betreft het behoud van zoetwatermosselen die bedreigd worden door menselijke activiteiten, in samenwerking met België en Duitsland. Daarnaast sluit de stichting ook biodiversiteitscontracten af met boeren, in samenwerking met de Luxemburgse ministeries van Landbouw en van Milieu. De financiering van deze projecten gebeurt uitsluitend met giften van particulieren en bedrijven.