Bangladesh: dynamische ontwikkeling van de betrekkingen

Zonder meer zijn de uitdagingen voor de landbouw in deltaland Bangladesh groot. De bevolking van 170 mln mensen groeit elk jaar met 2%, terwijl het landbouwareaal jaarlijks met 1% krimpt. Voor een kwart van de bevolking is voedselzekerheid niet gegarandeerd terwijl de economie sterk groeit en de stedelijke middenklasse opkomt. Het land is bovendien een ‘ground zero’ voor klimaatverandering. Wat valt er te doen voor Nederlandse bedrijven? De intensivering van de betrekkingen biedt zicht op een mooi perspectief.

Veldbezoek van de tuinbouwdeelnemers aan zaadbedrijf Metal Agro
Een handelsmissie in juni 2023 bezocht zaadbedrijf Metal Agro

Nederland als partner

Hoe ziet de toekomst van de landbouw in Bangladesh eruit? Dat was het thema van een rondetafelbijeenkomst in Wageningen op 6 mei jl. waarvoor ook Landbouwminister Shahid was overgekomen. Het was de derde keer in bijna drie jaar dat een Minister van Landbouw uit Bangladesh Nederland bezocht. Daarnaast waren aanwezig de Secretaris-generaal van het ministerie, de voorzitter van de Nationale Raad voor Landbouwkundig Onderzoek, vertegenwoordigers van FAO, Wereldbank, Solidaridad en van Saskatchewan University uit Canada. Deze universiteit heeft voor peulvruchten en zilte teelt de nodige links met Bangladesh.

Een van de conclusies was dat de landbouw kleinschalig is en wel erg gericht op rijst. Diversificatie naar andere gewassen zoals groenten is dan ook noodzakelijk. Het landbouwkundig onderzoek staat op een hoog peil en er vindt veel innovatie plaats in vooral de zaadsector. Onderzoeksinstituten werken nog wel vaak in silo’s en schakelen weinig met andere kennisvelden. Positief is ook small holders in bezit zijn van een smart phone en de economie stevig groeit. Inputs worden niet altijd verstandig ingezet, zoals te grote kunstmestgiften. “Sla het traditionele train-the-trainer naar over: ga meteen digitaal in je opleidingen”, zei de vertegenwoordiger van de Wereldbank. Investeren in de capaciteit van de sanitaire diensten ten slotte zou het exportpotentieel sterk kunnen verbeteren.

Nederland staat er goed op in Bangladesh. Wageningen University & Research weet aardig wat betaalde opdrachten te verwerven in Bangladesh. Om het bedrijfsleven te informeren heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland inmiddels zeven agro-gerelateerde marktrapporten laten maken over Bangladesh, hetgeen geleid heeft tot impact clusters en PIB’s voor onder meer uien, pluimvee, zuivel, tuinbouw en aquacultuur. Zie: Zakelijke kansen in Bangladesh (rvo.nl) Ook de inzet van de ambassade van Bangladesh in Nederland mag niet onbenoemd blijven in de intensivering van de relatie.

Veldbezoek van de zuiveldeelnemers aan de handelsmissie (2x)
De handelsmissie in 2023 keek ook naar de melkveehouderij

Combi-aanpak

Op 2 mei jl. was het Impact Cluster Uien in Bangladesh voor de opening van opslagfaciliteiten. Uien zijn de grootste groente qua volume en de tweede qua areaal, maar neemt ook bijna 50% van alle groentenimport voor zijn rekening. Gedurende enkele maanden per jaar zijn er aanhoudende tekorten met een hoge prijsvolatiliteit tot gevolg. Om zelfvoorziening in de uienproductie te bereiken moet Bangladesh belangrijke problemen in de keten oplossen: betere zaden, geïntegreerde teeltpraktijken, opslagfaciliteiten, betere benutting van het potentieel voor zomeruien. Vanuit de particuliere sector is er aanzienlijke belangstelling om te investeren in dit politiek belangrijke gewas. Het cluster bestaat uit Allround vegetable processing, Bejo Zaden, Waterman Onions, Advanced Consulting en werkt samen met de lokale partijen Deltadesh, Giant Agro en Lal Teer.

Het uienproject is een voorbeeld hoe handel, ontwikkelingssamenwerking en investeringen gecombineerd kunnen worden en draagt ​​bij aan een win-winsituatie voor zowel Bangladesh als Nederland. Deze gecombineerde aanpak sluit goed aan bij het beleid van de minister voor Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Bangladesh is dan ook geselecteerd als één van de 14 geselecteerde landen waar deze zogenaamde Combi-aanpak zal worden geïmplementeerd om zo bij te dragen aan een volhoudbare voedselproductie.

De dynamiek in de betrekkingen houdt daarmee niet op. Van 2 t/m 7 juni 2024 zal een inkomende zadenhandelsmissie vanuit Bangladesh in Nederland zijn waar alle grote bedrijven aan mee doen zoals Lal Teer, Supreme Seeds, Brac Seeds en AR Malik. SeedNL begeleidt deze missie. Voorts zal minister Schreinemacher van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking naar Bangladesh gaan van 7 t/m 9 juli, voor de Combi-track tuinbouw en voor textiel. De reis past in het voornemen om toe te werken naar een strategisch partnerschap met Bangladesh. Daarin zal landbouw zeker een plaats krijgen.

Opening van een uienopslag door Landbouwminister Abdus Shahid en ambassadeur Irma van Dueren (foto: Sara van Hoeve)
Beeld: ©Sara van Hoeve
Opening van een uienopslag door Landbouwminister Abdus Shahid en ambassadeur Irma van Dueren

Geschreven door Freek Vossenaar (LNV)