Kennisdeling, water, voedselverspilling en natuur verbinden Nederland, Spanje en Portugal met elkaar

Machiel Kommers is de nieuwe LNV-raad op de Nederlandse ambassade in Madrid. Zijn werkgebied omvat Spanje en Portugal: twee prachtige landen, zegt hij, waarmee we goed kunnen samenwerken. Vooral als het gaat om kennisdeling, water, voedselverspilling en natuur. Samen met het LAN team en de collega’s van de ambassade werkt hij aan deze onderwerpen in een one team approach.

In gesprek met LNV-raad Machiel Kommers in Spanje
Machiel Kommers

De landbouwsector is voor Kommers bekend terrein. ‘Ik heb tropische landbouw gestudeerd. Mijn loopbaan ben ik begonnen bij een bedrijf dat melkrobots levert. Verder ben ik secretaris-generaal geweest van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt, de organisatie van jonge boeren en tuinders. Voordat ik naar de overheid overstapte, heb ik ook nog voor de GZB gewerkt, een missionaire organisatie die onder meer in Mexico werkzaam is, en bij de VanDrie Group, een bedrijf in kalfsvlees, diervoeders en zuivelgrondstoffen.’ 

‘Vervolgens ben ik bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) gekomen. Daar hield ik me eerst bezig met communicatie en stakeholderadvies. Ik heb in die periode veel contacten gelegd met bedrijven, kennisinstellingen en agrarisch ondernemers. Maar ook met burgers en eigenlijk iedereen die iets met natuur of de voedselketen te maken heeft. Daarbij draaide het vooral om echt contact te maken met de doelgroep en het beleid uit te leggen.’ Al die ervaring komt hem als LNV-raad goed van pas. ‘Ik heb gevoel gekregen voor complexe dilemma’s en politieke verhoudingen.’ 

Hoewel hij overal in de wereld LNV-raad zou willen zijn, trekken juist Spanje en Portugal hem erg aan. ‘Ik heb eerder een aantal maanden in Barcelona gezeten om de Spaanse taal te leren. Een voordeel is dat we niet zo ver van Nederland zitten, zodat ik met mijn gezin rond de kerstdagen bijvoorbeeld gemakkelijk familie kan bezoeken. En natuurlijk spraken we de taal al omdat we eerder in Mexico hebben gewoond.’

Integrale benadering en one team approach

Wat zijn Kommers’ eerste indrukken van Madrid, zijn nieuwe standplaats? ‘Spanje en Portugal zijn prachtige landen. Spanje is groot en divers: het landschap en de natuur zijn in het zuiden heel anders dan in het noorden. De regio’s waaruit Spanje bestaat, hebben een bepaalde mate van autonomie, waardoor ze ook verschillen. En Portugal is weer anders. Dat land ken ik nu nog wat minder goed dan Spanje, maar ik ga het graag verder verkennen, want het maakt op landbouwgebied grote stappen. Madrid bevalt ons als woonplaats erg goed. Het is een grote stad uiteraard, maar er is ook groen, en het oude centrum is ontzettend mooi. Elke keer als ik er ben, blijf ik om me heen kijken en geniet ik van de prachtige gebouwen. We voelen ons echt bevoorrecht.’

‘Behalve mijzelf bestaat het complete LAN team uit drie mensen: landbouwadviseur María Luisa Sarazá en beleidsondersteuner landbouw Mariëtte van den Arend werken vanuit Madrid. En op de Nederlandse ambassade in Lissabon werkt landbouwadviseur Paula Geadas als deel van het team. Deze collega’s hebben veel kennis en ervaring. Dat is een groot voordeel als je ergens nieuw begint, zoals ik afgelopen zomer. Zij hebben mij de goede kant op gewezen, vertellen mij waar ik op moet letten en wat zoal de gebruiken en omgangsvormen zijn hier. Verder werken we veel samen met de andere collega’s op de ambassade. De sfeer is hier uitstekend, en ik geloof sterk in de one team approach: we werken samen aan de uitdagingen die er zijn. Zo komen we tot een integrale benadering van vraagstukken, zoals water en bodem, duurzaamheid, natuurbehoud en het stimuleren van biodiversiteit. Het is een beetje vergelijkbaar met het poldermodel, denk ik. En daar zijn we als Nederland sterk in.’

Aanpak in EU-verband

‘Klimaatverandering leidt tot schaarste aan water en goede landbouwgrond,’ aldus Kommers. ‘Woestijnvorming is een groot probleem, de Sahara begint in Spanje, zegt men weleens. Dat maakt water hier een politiek geladen onderwerp: hoe verdeel je het water, wie is ervoor verantwoordelijk? Hoe zorg je ervoor dat verschillende sectoren elkaar niet kapot concurreren?’ 

‘Daarnaast hebben Spanje en Portugal te maken met de vergrijzing van de bevolking. Hoe bereik je dat jongeren hun toekomst in de landbouwsector vinden? Veel jongeren vinden de sector niet aantrekkelijk: het is hard werken en een risicovol bestaan. Dat is overigens niet alleen hier zo, het speelt ook in de rest van Europa, net als klimaatverandering, extremer weer en wat dat met zich meebrengt. Ik denk dan ook dat we die zaken internationaal moeten aanpakken, bijvoorbeeld in EU-verband. Spanje is een belangrijke lidstaat, met een groot stemgewicht, en daarom voor landbouw- en natuurdossiers erg belangrijk.

‘Het is belangrijk om goed met elkaar af te stemmen, zodat we kunnen samenwerken, ook in breder Europees verband’

Handelsmissie over circulariteit

Sinds hij werkzaam is in Madrid heeft Kommers een drukke agenda. ‘We hebben eind vorig jaar een belangrijke handelsmissie valorisatie reststromen hier gehad. Die draaide om circulariteit: hergebruik van reststromen uit verwerkende bedrijven in de voedselketen. Denk bijvoorbeeld aan schillen uit de citrusteelt die je kunt gebruiken als grondstof voor het maken van aroma’s, of “afval” van de olijven dat je toevoegt aan diervoeders. Daarbij spelen allerlei vragen een rol. Hoe garandeer je de juiste hoeveelheid restmateriaal en de kwaliteit? Hoe extraheer je de stoffen die je wilt hergebruiken? En welke technieken heb je daarvoor nodig?’

‘Nederlandse bedrijven hebben door de handelsmissie de Spaanse omstandigheden leren kennen, en Spaanse bedrijven waren zeer geïnteresseerd, want zij willen ook hun reststromen verminderen. Verder hebben we onlangs een soort “inspiratiereis” gemaakt door Portugal met Nederlandse bedrijven op het gebied van plantmateriaal en zaadveredeling. In het kader daarvan hebben we een studie over de tuinbouwsector laten uitvoeren.’

Bezoek aan portugese minister Maria do Céu Antunes
Op bezoek bij de Portugese minister van Landbouw Maria do Céu Antunes (midden) en Margriet Leemhuis, de ambassadeur in Portugal

Alimentaria: evenement rond eten en drinken

Wat staat er in de nabije toekomst op de agenda van het team van Kommers? ‘In Barcelona vindt in maart de Alimentaria plaats, een jaarlijks evenement rond eten en drinken. Het is een grote beurs, en daarom belangrijk en interessant om op te pakken. We koppelen Nederlandse en Spaanse bedrijven aan elkaar, onder meer over de vraag wat zij doen om de voedselketen te verduurzamen.’

Cordoba bezoek minister Adema LNV raad
Tijdens de informele Landbouw- en Visserijraad in Córdoba met delegatiecollega’s van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, met v.l.n.r. Carla Boonstra, Machiel Kommers, Marco van Wijngaarden, Anne-Margreet Sas, Guido Landheer

Alimentaria | FoodTech Barcelona 2024

Van 18 tot 21 maart 2024 vindt in Barcelona de Alimentaria vakbeurs plaats. Al sinds 1984 wordt dit succesvolle event op het gebied van voedingsmiddelen en dranken georganiseerd. Tijdens deze vakbeurs vinden ook de FoodTech en Hostelco beurzen plaats. 

Tijdens de FoodTech worden de nieuwste machines, innovatieve technologieën en ingrediënten gepresenteerd. Het is een uniek trefpunt voor de belangrijkste bedrijven uit de sector, het MKB, de internationale exposanten en bezoekers, de brancheverenigingen, de technologiecentra en andere instellingen. De Hostelco beurs staat in het teken van de nieuwste hotel-, restaurant- en horeca-uitrusting.

Samen met de organisatoren van de Hostelco en FoodTech beurzen versterkt de Alimentaria beurs haar internationale positionering en status als benchmark voor de technologie binnen de voedingsmiddelen- en drankenindustrie. 

De Benelux-deelname aan de Alimentaria beurs in Barcelona wordt georganiseerd door het Belgische bedrijf Exposervice. Voor meer informatie over deelname aan de beurs of in het Benelux-paviljoen kan men contact opnemen via: info@exposervice.be

Ga voor meer informatie over de beurzen naar:

•    Alimentaria 2024
•    FoodTech 2024
•    Hostelco 2024

Contact

Spanje
•    LAN team, Nederlandse ambassade, Pº de la Castellana 259-D, Torre Espacio - Verdieping 36, 28046 Madrid
•    Email: mad-lnv@minbuza.nl
•    Telefoon: +34 913 537 510
•    Twitter: @agrispanje

Portugal
•    LAN Team, Nederlandse ambassade, Avenida Infante Santo 43-5, 1399-011 Lisboa
•    Email: lis-lnv@minbuza.nl
•    Telefoon: +351 213 914 919
•    Twitter: @AgriLisbon