Workshop Water & Bodembeheer voor duurzame landbouw in Murcia

In  april 2023 bezocht het landbouwteam samen met de Netherlands Water Partnership (NWP) de regio Murcia. De aanleiding voor het werkbezoek is de voorbereiding voor een workshop binnen het ‘Water For Food’ Programma. Deze workshop ‘Water & Bodembeheer voor een veerkrachtige landbouw in Murcia’  zal gericht zijn op kennisuitwisseling en samenwerking tussen Nederlandse en Spaanse bedrijven voor gezonde bodemomstandigheden en duurzaam waterbeheer in open teelten. De workshop wordt georganiseerd in samenwerking met het regionale ministerie van water, landbouw, veeteelt en visserij in Murcia. '' Zowel Spanje als Nederland hebben veel ervaring met Agri-ontwikkeling en watermanagement bij gewasproductie in open velden'', vertelt Peter Prins, Senior Adviseur Water, en Landbouw bij NWP.''

Het werkbezoek heeft geholpen om de kennisbehoeften in kaart te brengen van Spaanse partners die actief zijn in de agrofoodproductie, zoals (keten)bedrijven, overheden, boerenorganisaties en kennisinstellingen.

Murcia

Murcia is een autonome regio in zuidwest Spanje en is beslaat qua oppervlakte een kwart van de oppervlakte van Nederland. Murcia wordt ook wel ‘ de groententuin van Europa’ genoemd en staat bekend om de productie van gewassen in open teelten. Dit  betreft groenten, granen, citrusvruchten, fruit en olijven. [1] Van deze productie op ruim 300.000 ha is het merendeel bestemd voor de export. 20% van de productie vindt biologisch plaats.

[1] Zie voor de precieze cijfers over het aantal hectare CREM - DATOS BÁSICOS DE LA REGIÓN DE MURCIA (actualización continua) - 2. Evolución de la superficie y producción según tipo de cultivo. (carm.es)

Droogte en bodem

Boeren in Europa, en in Spanje specifiek, ondervinden grote gevolgen van droogte en bodemverzilting. Dit heeft gevolgen voor de oogst en de kwaliteit van landbouwproducten. Een gezonde bodem speelt hier een cruciale rol om teeltsystemen weerbaar te maken, omdat hij fungeert als een goede waterbuffer en een bron van voedingsstoffen. Een gezonde bodemconditie is een basis voor efficiënt gebruik van water en nutriënten en een goed groeiend/onderhouden bodemmicrobioom verbetert de weerstand van gewassen.

Werkbezoek

Tijdens het 2-daagse werkbezoek hebben we gesproken met verschillende relevante stakeholders, zoals Spaanse koepelorganisaties, bedrijven, onderzoeksinstellingen en de regionale overheid om een goed inzicht te krijgen in hun behoeften en wederzijdse uitdagingen.

Tijdens een bezoek aan een experimentele boerderij van onderzoeksinstituut IMIDA (het onderzoeksinstituut voor ontwikkeling van de landbouw en het milieu in Murcia)  kregen we verschillende pilots te zien, waarin met verschillende irrigatiesystemen en – methoden gewerkt wordt. Zo experimenteren zij o.a. met het gebruik van hydrogel, maar worden er ook metingen gedaan over de gevolgen voor de productie van verlaging van de irrigatiehoeveelheid. Dit met het oog op minder beschikbaar water voor irrigatie in de toekomst.

Bij Proexport werden we ontvangen door directeur Fernando Gómez. Proexport is de vereniging van producenten en exporteurs van groenten en fruit in Murcia. Hij vertelde dat de bij Proexport aangesloten bedrijven verantwoordelijk zijn voor 70% van de landbouwproductie in Murcia en dragen daarmee voor 10% bij aan de nationale Spaanse tuinbouwexport. De zorgen over de droogte werden uiteraard ook door hem benoemd. Ook ervaren zij hogere administratieve lasten door meer milieuregelgeving, onder andere naar aanleiding van de problematiek in de lagune de Mar Menor.

Bij Finca el Aljibe van zaadverdelingsbedrijf Bejo kwamen we helaas al snel tot de ontdekking dat het waterbassin niet zo vol zit als het zou moeten zijn. Normaliter beginnen ze de zomer met een vrijwel geheel gevuld bassin, maar door de weinige regenval de afgelopen maanden kan het nog wel eens een hele sombere zomer worden.

In Murcia test en produceert Bejo op 24 ha met name groentezaden. Zij besteden daarbij veel aandacht aan een duurzame productie o.a. door het testen van verschillende composteringsmethoden en -producten. Op de finca liggen 2 waterbassins en een groot aantal zonnepanelen om aan een deel van de water- en energieconsumptie te kunnen voldoen.

Het werkbezoek werd georganiseerd door NWP en de Nederlandse ambassade in Madrid en gesponsord door Topsector Water & Maritiem.

Water for Food Programme [1]

Het ‘ Water for Food’ programma is gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De doelstellingen zijn:

• het verbeteren van de voedselzekerheid, het duurzaam gebruik van water en bescherming van ecosystemen en biodiversiteit
• de versnelling van business cases voor de Nederlandse watersector.

Het voorbereidende werkbezoek sluit aan bij een breed en intensief scala aan activiteiten en programma's die NWP en partners de afgelopen jaren hebben ontwikkeld op de nexus van water-agro-food.

[1] Water for Food Programme | NWP (netherlandswaterpartnership.com)