Frankrijk: actieplan voor duurzaam en klimaatbestendig waterbeheer gepresenteerd
Afgelopen 30 maart presenteerde president Macron het lang verwachte ‘plan d’ action pour une gestion résiliente et concertée de l’ eau’, oftewel het actieplan voor een veerkrachtig en gemeenschappelijk waterbeheer. Het actieplan bevat wel 53 maatregelen voor de volle breedte van de Franse economie en maatschappij. Ook de landbouw is hier onderdeel van, maar tot verrassing van velen werd de landbouw relatief gespaard.
Sober watergebruik
Eén van de overkoepelende doelstellingen voor de hele economie en maatschappij is om uiterlijk in 2030 een besparing van het watergebruik van 10% te hebben gerealiseerd. Na de oproep tot soberheid in het gebruik van energie vorig jaar, wordt nu dus opgeroepen tot soberheid in het gebruik van water. De term ‘sobriété' wordt dezer dagen veel gebruikt in Frankrijk.
Toch benadrukt minister van landbouw Fesneau dat aan de agrarische sector niet wordt gevraagd het watergebruik extra af te bouwen, aangezien het behoud van productie (‘voedselsoevereiniteit’) prioriteit blijft. Het areaal grond dat irrigatie behoeft zal de komende jaren als gevolg van klimaatverandering wel groeien, waardoor per slot van rekening toch minder water per hectare zal kunnen worden gebruikt.
Speerpunten voor actie
De maatregelen waar de Franse regering voor de landbouw op inzet zijn:
- Aanpassingen in de gewasrotatie
- Nieuwe teelten (die minder water nodig hebben)
- Nieuwe gewasvariëteiten (die ook weer minder water verbruiken)
- Verbetering van de bodemkwaliteit
- Minder lekkage van water uit irrigatiesystemen
- Andere bevloeiingstechnieken (waaronder druppelbevloeiing voor bepaalde teelten)
- Opvang van regenwater afkomstig van daken.
De Franse branche van irrigatiebedrijven benadrukt dat de landbouw de afgelopen 10 jaar de efficiency van watergebruik al met 30% heeft weten te verbeteren, maar dat er nog wel wat winst te boeken is.
Financiële ondersteuning
De regering zal voor extra ondersteuning van deze maatregelen de komende jaren 30 miljoen euro per jaar vrijmaken, vanaf 2024, door optopping van het budget van de regionale waterbedrijven. Daarnaast zal vanaf 2024 elk jaar 30 miljoen euro extra door de regering worden uitgetrokken voor een (bestaand) fonds voor investeringen in hydraulische werken, waaronder de omstreden waterbassins. Ingebruikname van nieuwe waterbassins heeft in het recente verleden nog geleid tot zware confrontaties tussen milieuactivisten en linkse boeren enerzijds, en overheid en particuliere eigenaren anderzijds; toch wordt hier door de regering ook in de toekomst ondersteuning aan gegeven als de betreffende boeren ook genoeg maatregelen nemen voor verduurzaming van de landbouw.
Ten algemene geldt dat steun voor waterprojecten bij voorkeur zal worden verleend aan projecten die verduurzaming van de landbouw bevorderen, waaronder biologische landbouw.
Verdere uitwerking volgt
De komende maanden worden de maatregelen uitgewerkt, en zal blijken hoe de zaken precies uitpakken voor boeren en irrigatiebedrijven. Wel is er reeds kritiek uit de hoek van NGOs en linkse boerenorganisaties dat deze maatregelen in de praktijk geen aanzet zijn voor een toekomstbestendige aanpassing van de landbouw.