‘A fruitful visit’: zakendoen in Oezbekistan en Kazachstan
De Europese Unie maakt serieus werk van het verstevigen met de banden met Centraal-Azie. Recentelijk bezochten diverse Brusselse kopstukken Kazachstan en Oezbekistan als een krachtig politiek signaal dat de EU zich inzet voor de regio en dat zij de banden wil aanhalen en de interregionale samenwerking wil versterken. Ook Nederland zit zich hier voor in en ontwikkelt economische samenwerking op vele terreinen, in het bijzonder de landbouw. Kansen zijn er ook in die richting.
In Kazachstan wil de overheid van een olie- en gas economie overschakelen op landbouw als een centrale sector. In Oezbekistan draait het om het omschakelen van oude waterslurpende katoenteelt naar waterefficiënte teelten als tuinbouw. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit speelt hier op in door met ingang van deze zomer voor de regio een landbouwraad te stationeren op de Nederlandse ambassade in Astana.
Demo-boomgaard in Almaty
Vanuit de fruitsector zijn er al verschillende initiatieven ontplooid in de regio. In Kazachstan is via de regeling Partners for International Business (PIB) een consortium actief dat in de buurt van Almaty een demo-boomgaard heeft ingericht met appels, peren, kersen en pruimen. Alle schakels van de keten participeren in het project.
Medio maart vonden op de Kazakh National Agrarian University in Almaty gesprekken plaats om het demo-terrein na afloop van de PIB voort te zetten. Vanuit het ministerie van LNV was Freek Vossenaar daarbij aanwezig. “De universiteit legt er goede eer mee in om telers uit het hele land naar die demo-tuin te halen. Ze hebben Nederland daar sowieso hoog zitten. Op de universiteit was een hele gang oranje geverfd om de samenwerking met Wageningen UR te eren. Collegezalen hadden namen van gebouwen van de Wageningen Campus zoals Radix en Atlas. Heel apart”, aldus Vossenaar.
Landbouwbeurs en Nederlands paviljoen in Tashkent
Het succes van de Fruit-PIB op Kazachstan was voor het consortium aanleiding ook op Oezbekistan activiteiten op te zetten, via een nieuwe PIB. Na de online start van Netherlands Fruit Solutions Uzbekistan (NFSU) in december 2022 vond van 14 tot 17 maart 2023 een eerste fysieke kennismaking van het voltallige cluster van twaalf bedrijven plaats met Oezbeekse stakeholders. Deelname aan de Agroworld landbouwbeurs in Tashkent was daarvoor een goede gelegenheid. Op de beurs was een collectief Nederlands paviljoen ingericht. In totaal 28 bedrijven presenteerden zich in Tashkent. Een seminar over mid- en high-tech fruitteelt met nadruk op waterbeheer in dit door structurele water stress geplaagde land vormde onderdeel van het bezoek.
Modulair fruitbedrijf en -campus
In een parallel programma bezochten de Nederlandse ambassadeur André Carstens en Freek Vossenaar minister Aziz Voitov van Landbouw. Op het ministerie werd een ontwerp aangeboden van een modulair fruitbedrijf van 25 hectare, bestemd voor de productiegebieden in Fergana, Samarkand en Tashkent. In een gemengde Oezbeeks-Nederlandse werkgroep zal het modulair bedrijf verder uitgewerkt worden, terwijl de financiële uitwerking zal plaatsvinden met fondsen van internationale financiële instellingen en private investeerders. De International Agriculture University zag kansen om een Centre of Excellence op te zetten, waarbij elementen van het modulair fruitbedrijf gebruikt gaan worden om een fruit campus te verwezenlijken. Coordinator van Netherlands Fruit Solutions Uzbekistan is Fred Evers.
