Portugal: Bedrijfsbezoeken aan Nederlandse agrarische ondernemers

Deze maand bracht het landbouwteam een bezoek aan Alentejo om kennis te maken met enkele Nederlandse agrarische ondernemers in Portugal. In deze regio zijn ondernemers in verschillende sectoren te vinden de tuinbouwsector, inclusief planten en roodfruit, en de melkveesector. De ondernemers vertelden vol energie over hun mooie bedrijven, maar lieten ook hun zorgen blijken, o.a. over de gestegen productiekosten, de Brexit en het gebrek aan water.

Van Schie BV

Op de eerste dag bezochten we Van Schie BV. Van Schie zal bij velen van jullie bekend zijn van de vestiging in Maasdijk, maar zij hebben ook een vestiging in Pegões. Ze produceren hortensia’s en zijn marktleider. In Portugal kunnen ze ook jaarrond stek produceren. Vanwege de grote afzet in het Verenigd Koninkrijk ondervinden ze de extra administratieve lasten in verband met de Brexit, maar dit heeft niet tot het verlies van klanten geleid.

Frestia Portugal

De tweede dag begonnen we bij Frestia (directeur Ferry Enthoven). Frestia is een producent van zoete paprika’s en snacktomaten. Frestia heeft uitsluitend moderne glazen kassen met diffuus glas en een moderne teelttechniek. Zij maken gebruik van hydroponics en biologische gewasbescherming. Frestia beslaat nu een teeltoppervlakte van 19 ha glazen kassen en teelt jaarrond vanwege het gunstige klimaat in de streek van Odemira. Frestia heeft 150 vaste werknemers in dienst en daar komen, op piekmomenten, nog eens 50 uitzendkrachten bij.

First Fruit

Bij Gijs Hogendoorn van First Fruit begaven we ons in de zachtfruitsector. Zij produceren hoofdzakelijk frambozen maar ook bramen en in mindere mate aardbeien. First Fruit was één van de eerste Nederlandse zachtfruittelers die zich in Odemira vestigde. Al zijn producten zet hij af in Spanje, België, Italië en Zwitserland. First Fruit heeft 130 werknemers in dienst.

Odemira

In zijn algemeenheid zijn er rondom Odemira veel tuinders gevestigd. Dit gebied ligt grotendeels in een natuurpark, wat uitdagingen oplevert bij het verkrijgen van vergunningen. Daarnaast vormt het watertekort ook een probleem. Zij worden van water voorzien via het nabijgelegen stuwmeer Santa Clara. Doordat 2022 waarschijnlijk het droogste jaar sinds 50 jaar wordt, staat het water in het stuwmeer heel laag. Er is nog water maar om water op te kunnen blijven pompen, zal eerst nog extra toestemming verleend moeten worden. Mede vanwege de verschillende belangen in de regio, laat deze beslissing nog op zich wachten.

Alqueva

In tegenstelling tot het Santa Clara stuwmeer, heeft het Alqueva stuwmeer nog voldoende water.

Het Alqueva stuwmeer is het grootste stuwmeer van Europa. Het irrigeert 120.000 ha landbouwgrond, voorziet 200.000 mensen van water en produceert voldoende waterkracht om een stad met meer dan 500.000 inwoners van water te voorzien. De grootste productie zijn de olijfbomen (70.233 ha), amandelbomen (19.466 ha) en mais (6.241 ha).  EDIA is tevens begonnen met een project voor de plaatsing van drijvende zonnepanelen. De EDP (elektriciteitsbedrijf van Portugal) is verantwoordelijk hiervoor. De bedoeling is dat de Alqueva zelfvoorzienend wordt in energie.

Melkvee

We sloten de veldbezoeken af bij 2 melkveebedrijven. Bij ons bezoek aan familie Pronk & Derks werd uitgebreid gesproken over de problemen waarmee de melkveesector in Portugal kampt. Melkveehouders krijgen op dit moment rond de 42/43 cent per liter rauw melk. Dit is, in vergelijking met ander EU-lidstaten, erg laag. Hierbij opgeteld de steeds stijgende productiekosten, maakt dat de kans groot is dat veel melkveehouders zich zorgen maken over de continuïteit van hun bedrijf.

De Portugese vereniging van melkproducenten, waarbij de melkveehouders zijn aangesloten (500 van de in totaal 2000) is het helaas nog niet gelukt deze situatie te veranderen. Hypermarkten zijn vooralsnog niet bereid om een prijsverhoging door te voeren op de consument en hebben de gestegen productiekosten slechts gedeeltelijk gecompenseerd.

Sjaak en Mirjam Brouwer-Buil, van DaVaca, Lacticínios do Monte, hebben naast hun 300 koeien en ook de mogelijkheid om boerenyoghurt te maken. Door dit ‘ gat in de markt’ kunnen zij waarde aan hun product toevoegen en een mooie prijs hiervoor vragen. Zij leveren inmiddels aan een grote hypermarktketen Auchan en Intermarché en E.Leclerc.