Biologische sector in Duitsland blijft groeien

Duitsland geeft de biologische landbouw met het nieuwe regeerakkoord en de ambitie om tot 2030 30% biologische landbouw te bereiken prioriteit. Maar hoe ziet de biologische sector na het boom-jaar 2020 er uit? Groeit de sector net zo snel door? Hier een overzicht over de actuele ontwikkelingen.

Beeld: Markus Spiske / Unsplash.com

Een paar cijfers over biologische landbouw en levensmiddelenverwerking in Duitsland

In 2021 is de oppervlakte van biologisch landbouwgrond met 4,8% toegenomen en is 10,8% van de totale landbouwgrond biologisch. Om de 7de landbouwbedrijf is inmiddels biologisch. Volgens een recent onderzoek in opdracht van de Duitse Boerenbond overweegt zo’n 20% van de boeren een omschakeling naar de biologische landbouw, in Zuid-Duitsland denkt zelfs 27% na over een omschakeling. Hier is de biologische sector van oudsher bijzonder sterk.

Twee derde van de biologische landbouwgrond valt onder de striktere richtlijnen van biologische brancheorganisaties. Dat is een bijzonderheid in Duitsland. Traditiegetrouw zijn er sterke biologische brancheorganisaties met eigen maatregelen. Deze bestaan al langer dan de EU-wetgeving en ze genieten meer vertrouwen bij consumenten. Als je naar Duitsland wilt exporteren, overweeg dan ook om lid te worden van een brancheorganisatie. Dat kan de kans op succesvolle export enorm vergroten.

Het bio-aandeel in de verwerking van levensmiddelen is in 2020 ten opzichte van 2019 met 7% toegenomen en zijn er in totaal 17.350 biologische levensmiddelenproducenten. Tegelijkertijd nam het totale aantal molens, zuivelbedrijven en vleesverwerkers af in Duitsland. De biologische levensmiddelenverwerking ontwikkelt zich duidelijk tegen de trend omdat hier het aantal toeneemt. De verwerkende biologische bedrijven zijn kleiner en hebben vaker een decentrale structuur. Volgens een enquête van de biologische koepelorganisatie BOELW zetten biologische levensmiddelenbedrijven in op regionale grondstoffen en vaste regionale ketens. De meeste biologische levensmiddelenverwerkers zijn in Beieren, Baden-Württemberg en Noordrijn-Westfalen gevestigd.

Beeld: ©Bund Ökologische Lebensmittelwirtschaft e.V. (BÖLW)
Brancherapport van de biologische koepelorganisatie BOELW

Biologische levensmiddelenretail – stabilisatie na het recordjaar 2020

In 2021 gaven Duitse consumenten 15,87 miljard euro uit aan biologische levensmiddelen en drank. Dat is een stijging van 5,8% tegenover het voorgaande jaar. Duitsland heeft na de VS de grootste omzet. Het bio-aandeel op de levensmiddelenmarkt is 6,8%. De levensmiddelenretail is het belangrijkste verkooppunt met een aandeel van 62%. Daaronder vallen biologische supermarkten, drogisterijen en discounter.

Opmerkelijk is dat de omzet met biologische levensmiddelen het sterkst in de eerste helft van het jaar was, met name in januari en februari, terwijl de corona-maatregelen toen strikter waren. De zogenoemde “andere winkels” waar landwinkels, webwinkels en weekmarkten onder vallen, hadden een omzetplus van 7% en een marktaandeel van 15%. De omzet van webwinkels was gedurende het hele jaar hoog terwijl de omzet van weekmarkten en landwinkels in de tweede helft van het jaar afnam. Dat betekent dat de trend naar online-verkoop van biologische levensmiddelen blijft bestaan. Reformwinkels hadden een aandeel van 23% van de omzet met biologische levensmiddelen.

Biologisch vlees en vleesvervangers steeds meer gevraagd

Als de consument voor vlees kiest dan van goede kwaliteit, of er wordt naar plantaardige alternatieven gegrepen. Vooral bij biologisch vlees is de vraag veel hoger dan het aanbod. Biologische vlees- en zuivelvervangers zijn vooral onder jonge volwassenen sterk gevraagd, volgens een analyse van de onderzoeksbureaus AMI en GfK. De verkoop van biologische plantaardige melkvervangers is in 2021 met 33% toegenomen ten opzichte van 2020, de verkoop van vleesvervangers met 11%.

Retail in de bio-branche

In Duitsland is er een verschil tussen regionale aanbieders van biologische levensmiddelen en Duitsland­-brede aanbieders. Dennree uit het Beierse Töpen is de grootste bio-supermarkt met een omzet van 1,4 miljard euro in 2020. Daarbij aangesloten is een eigen groothandel, die niet alleen aan eigen filialen levert, maar ook aan supermarkten en drogisterijen. Dennree heeft een eigen handelsmerk en biedt een assortiment met voordelige producten aan. Alnatura uit het Hessische Darmstadt, de op één na grootste bio-supermarktketen, heeft een dergelijk concept en maakt een jaarlijkse omzet van rond 1 miljard euro. Duidelijk minder omzet maken de bio-supermarkten Bio Company uit Berlijn (2020: omzet 240 miljoen euro) en Basic uit München (2020: omzet 149 miljoen euro). Naast de genoemde Duitsland-brede groothandelaren zijn in Duitsland ook regionale, op biologisch gespecialiseerde groothandelaren heel actief. Deze leveren vaak aan de horeca en catering.

Hoe in contact komen met de Duitse biologische sector?

In contact komen met de retail is voor ieder bedrijf een uitdaging. Duitsland is bij uitstek een beurzenland en een van de beste manieren om in Duitsland in contact te komen met de juiste mensen is via een beursbezoek of het bezoeken van relevante evenementen.

Van 28 t/m 30 juni 2022 vinden de Öko-Feldtage bij Limburg an der Lahn plaats. Hier staat de biologische landbouw centraal. De Öko-Feldtage zijn een unieke mix uit praktijk en onderzoek in de plantenteelt en veehouderij. De doelgroep is boeren geïnteresseerd in de biologische landbouw.

Dit jaar vindt van 26 t/m 29 juli 2022 de Biofach in Neurenberg plaats. De beurs, die normaal in februari plaatsvindt maar vanwege de pandemie dit jaar naar de zomer is verplaatst, is wereldwijd de grootste vakbeurs voor biologische voedingsproducten met een begeleidend congres over thema’s zoals EU-bio-regelgeving, de toekomst van de biologische landbouw en ‘True Pricing’.

De regionale beurzen BioSued, BioOst, BioWest, BioNord zijn geschikt voor producenten van biologische levensmiddelen. Door het regionale karakter is deze reeks bio-beurzen kleinschaliger, maar wordt goed bezocht door professionals die vaak uit de regionale handel of groothandel komen.

Heb je nog vragen over de biologische sector in Duitsland? Neem dan contact op met ons!