Portugese startup met ronddraaiende torens voor verticale landbouw

Lissabon omarmt steeds meer het platteland, een trend die niet alleen tradities van een oude stad in ere herstelt, maar ook gebruik maakt van innovatie om de stadsboeren van de 21e eeuw het leven te schenken.

Een jaar geleden werd in het Museum van Lissabon, de tentoonstelling Hortas de Lisboa geopend die het tuinbouwverleden van de stad onthult, maar ook een duurzame toekomst voorstelt met moestuinen in het stedelijk landschap. Atelier Parto werd uitgedaagd om de meest visionaire zaal van de tentoonstelling te ontwerpen, over voedsel in stedelijke omgevingen in de komende decennia. Mede-oprichter Tiago Sá Gomes nodigde Bruno Lacey uit, een Britse specialist in verticale tuinen die naar Lissabon was verhuisd en samen vonden ze uiteindelijk een oplossing voor een niet al te verre en niet erg utopische toekomst: ronddraaiende torens van stedelijke landbouw, de upfarms, structuren van zes meter hoog en 22 groeiplateaus van elk 2,4 meter breed, die langzaam de hele dag ronddraaien.

Lees verder onder foto

Upfarming
Beeld: ©Nuno Fox

Eenvoudig en economisch

Elk van deze torens kan meer dan 800 verschillende groenten kweken (o.a. sla, bieslook, salie, snijbiet, spinazie, radijs, eetbare bloemen) en heeft een productiecapaciteit van ongeveer 100 kg per maand op slechts 10 m², oftewel tien keer meer dan op dezelfde oppervlakte die door de traditionele landbouw wordt benut. De ronddraaiende beweging van de planken zorgt er niet alleen voor dat alle gezaaide groenten profiteren van dezelfde blootstelling aan zonlicht en cyclische bewatering, maar maakt ze ook toegankelijk voor iedereen, ongeacht lengte of motoriek, aangezien het tuinwerk op grondniveau wordt gedaan. Behalve het feit dat er geen ladders nodig zijn om te oogsten, is het energieverbruik gelijk aan dat van een gloeilamp van 40 watt voor huishoudelijk gebruik en zijn de gebruikte meststoffen allemaal natuurlijk. Een eenvoudige, economische, duurzame en gemakkelijk reproduceerbare oplossing.

Kwetsbare bevolkingsgroepen

Upfarming bestaat uit twee onderdelen: een bedrijfsgericht onderdeel, dat door elk bedrijf kan worden overgenomen, en een ander onderdeel dat gericht is op lokale gemeenschappen, gericht op projecten met een sociale impact. Een voorbeeld hiervan is het project in Alvalade dat tot stand is gekomen in samenwerking met de gemeente in het kader van het gemeentelijk programma BIP/ZIP (wijken en prioritaire interventiegebieden). Dit programma ondersteunt de meest kwetsbare bevolkingsgroepen en bevordert de kwaliteit van het leven in de stad via lokale partnerschappen tussen burgers, gemeenteraden, verenigingen en NGO’s. Dit eerste Upfarming-gemeenschapsproject heet Do Céu Para a Mesa (van de hemel op tafel) en bevordert de zelfvoorziening op voedselgebied door verticale tuinbouw voor de consumptie van lokale gemeenschappen, met name in een aantal wijken, gelegen in Alvalade.

Financiële duurzaamheid

Upfarming wil dat dit project, naast de sociale component, ook financiële duurzaamheid genereert voor de gemeenschap. Naast het scheppen van werkgelegenheid zijn er ook gewassen die voor dit doel strategisch zullen worden geteeld voor de verkoop op plaatselijke markten of buurtwinkels. De winst kan worden gebruikt om nieuwe producties te stimuleren, maar ook om te investeren in andere projecten die de gemeenschap op andere manieren ten goede komen. Zo kunnen plaatselijke restaurants of kruideniers zich abonneren op een maandelijkse bijdrage en zo bijdragen tot dit project, terwijl ze producten van zowel hoge voedingswaarde alsook ecologische voetafdruk aanschaffen.