Frankrijk: knuppel in het hoenderhok van agrarisch onderwijs
In september 2021 start in Frankrijk een nieuwe privé school voor agrarisch onderwijs. Hij werd opgericht met steun van de Franse ondernemer en miljardair Xavier Niel, die eerder het Franse mobiele telefonie en internet landschap revolutioneerde met low-cost abonnementen.
Oprichtster van de school is Audrey Bourolleau, voormalig lid van het kabinet van president Emmanuel Macron. In een land dat een groot tekort aan boeren krijgt de komende jaren, wil zij een nieuwe generatie boeren opleiden die nieuwe technologieën en traditionele agrarische praktijken met elkaar verbinden. Het doel is oplossingen te vinden voor milieuvraagstukken en andere uitdagingen waar (ook) de Franse agrarische sector mee te kampen heeft.
De website van HECTAR noemt er een aantal:
- Binnen drie jaar zijn er 160.000 Franse bedrijven beschikbaar voor overname
- Frankrijk heeft jaarlijks 70.000 vacatures in de agrarische sector
- CO2-neutraliteit moet in 2050 zijn bereikt
- 20 % van de agrarische bodems is in slechte staat.
Duurzaam ondernemen
Alle opleidingen die HECTAR aanbiedt zijn erop gericht zijn om agrarische ondernemers op te leiden, die hun vak kunnen uitoefenen op een economisch haalbare, sociaal rechtvaardige en milieuvriendelijke manier. Zo zet de school bijvoorbeeld in op snelle ontwikkeling van regeneratieve landbouw en kunstmatige intelligentie.
Korte opleidingen
In de Franse context van werkoverschot wil de school voorzien in snelle inzetbaarheid van personeel en biedt daarbij diverse opleidingsprogramma’s aan. De kortste opleidingen zijn een vijf weken durend coachingstraject om een business plan op te zetten, en een “Get into Farming” programma om herintreders voor de landbouwsector klaar te stomen. Een ander programma van 400 uur richt zich op omscholing tot agrarisch medewerker. Om agrarisch ondernemer te worden kunnen een leertraject of een leer-werktraject van 6 maanden gevolgd worden.
Agritech AI developers
Speerpunt is de Agritech AI cursus (AI=kunstmatige intelligentie), die ongeveer 30 studenten per jaar in 9 tot 12 maanden tijd opleidt volgens een “peer learning” programma, in samenwerking met het “42 Network” dat inmiddels actief is op 36 scholen in 23 landen. Er wordt door de studenten gewerkt aan case studies die door partners van de school worden aangedragen en op daadwerkelijke projecten gebaseerd zijn, zoals PopFarm (intelligent vertical farming modules), MyFood (connected greenhouses) of NAIO (robots). Een goede investering, want er wordt geschat dat de agrarische AI sector in 2025 ruim 2,5 miljard dollar waard zal zijn.
600 hectare voor agrarische innovatie vlakbij Parijs
De nieuwe privé school HECTAR is gelegen in het departement Yvelines, dat deel uitmaakt van de regio Ile-de-France, rondom Parijs. De campus is gevestigd op een terrein van ruim 600 hectare en zal ook ruimte bieden aan start-ups, innovatie, co-working, seminars en voorlichting aan jongeren.
Knuppel in het hoenderhok
De Franse agrarische sector moedigt over het algemeen initiatieven aan, die tot meer interesse voor het agrarische vak kunnen leiden. Echter, het project HECTAR werd door diverse spelers uit de sector (chambres d’agriculture en boerenbonden) niet met open armen ontvangen. Zij maken zich zorgen over het achterliggende ideologische doel en vinden dat deze opleiding te ver van de dagelijkse agrarische praktijk staat. Voormalig voorzitster van FNSEA, de grootste boerenbond in Frankrijk, sprak begin van dit jaar haar argwaan uit en gaf in een interview te kennen dat zij zich afvraagt wat de beweegredenen van Xavier Niel zijn. Hij was in 2020 één van de initiatiefnemers van een referendum over dierenwelzijn, Référendum pour les Animaux, dat door diverse Franse celebrities wordt gesteund. Ook doet hij investeringen in ontwikkelingen op het gebied van kweekvlees.
Uit de hoek van de conventionele agrarische opleidingen komt ook kritiek. Bij de Franse unie van openbaar technisch agrarisch onderwijs (Snetap-FSU) vraagt men zich af waarom de Franse overheid enerzijds snijdt in de budgetten van reeds bestaande openbare agrarische opleidingsinstituten, om anderzijds dit nieuwe private initiatief voor volwassenenonderwijs te steunen. De komende 3 jaar worden er volgens hen 300 banen wegbezuinigd bij de openbare agrarische scholen, wat overvolle klassen tot gevolg zal hebben.
Frédéric Chassagnette, secretaris generaal van de onderwijsunie Snetap-FSU: “Deze ontwikkelingen maken deel uit van een liberalisering en commercialisering van het agrarisch onderwijs. Het openbare onderwijs wordt uitgekleed en men steunt een privé school waarvan de doelstellingen zeer vaag zijn”.
Qua inhoudelijke aspecten van het onderwijs dat HECTAR zal verzorgen, ligt er volgens de Snetap-FSU te veel nadruk op artificial intelligence en ondernemerschap. Chassagnette is van mening dat de school te veel bevoorrecht wordt door het Franse ministerie van landbouw en hij bekritiseert het feit dat de regio Ile-de-France 200.000 € subsidie verleende aan het project.