Precisielandbouw en big data in Denemarken
De Denen vormen een stam - en dat is heel handig. Lees het verslag van een bezoek aan een melkveehouderij in midden Jutland.
De Denen zijn nog echt een stammenvolk, ze zorgen voor elkaar en werken samen. We zien nog steeds het onderling vertrouwen, de zorg voor elkaar. Niet verbazingwekkend; ook de coöperaties leven nog in beste doen.
Ik vond dat wel een aardig idee, een theorie waar een Deense politicus jaren geleden al mee kwam. Maar hoe die, in Nederlandse ogen, wat kneuterige samenleving in een moderne tijd een voorsprong kon betekenen, zag ik pas toen ik op bezoek was op een Deense melkveehouderij.
Eerder die dag had het centrum voor landbouwvoorlichting, Seges, al kennis gemaakt met de trots van de Deense landbouwvoorlichting, het digitale platform Dashboard.
Voordeel van precisielandbouw
Gerobotiseerde, data-gedreven landbouw heeft de toekomst. Precisielandbouw maakt de productie duurzamer en efficiënter. De mate waarin de data aan elkaar gekoppeld wordt, bepaalt uiteindelijk hoeveel voordeel de precisielandbouw de boeren oplevert. Dat werd gedemonstreerd op melkveehouderij Fruerlundgaard, waar de toekomst al is begonnen.
Melkveehouderij
Fruerlundgaard ligt in het prachtige landschap rond Viborg, midden Jutland. Stieneke IJdema leidde rond in de lichte personeelsruimte en in de stallen, waar ze elke dag weer geniet van het uitzicht op de heuvels rond de boerderij. In de stallen deden de melkrobots van Lely gestaag hun werk en Boudewijn IJdema en een werknemer bewogen zich rustig, maar doelgericht, rond.
Ik heb er geen verstand van, maar het leek me een mooi bedrijf, dat zich ondanks moeilijke tijden, blijkbaar goed gered had en waar aan uitbreiding gedacht werd.
Koppeling van big data
Stieneke vertelt geroutineerd over haar plannen voor het bedrijf. Er is daarbij natuurlijk o.a. een rol voor het reilen en zeilen van het bedrijf voor de bank, de zuivelfabriek, de boekhouder, voor de Deense landbouworganisaties, de voorlichting, de veevoerleverancier en voor de dierenarts. Dat zijn heel verschillende entiteiten en toch worden deze op één scherm samengebracht. De integratie van diensten en de koppeling van big data uit allerlei bronnen maakt het de bedrijfsleider mogelijk om de dagelijkse beslissingen te nemen alsmede een zo efficiënt mogelijke bedrijfsvoering. Via Dashboard kan alles worden gevolgd. De gevolgen van eerdere beslissingen worden geëvalueerd, de noodzakelijke handelingen aangegeven, vergelijkingen met collega’s gemaakt, dit alles met een paar toetskeuzes. Ook kan Stieneke de dierenarts mee laten kijken, zodat zij van te voren weet wat er moet gebeuren en de integratie met de melkrobot zet de dieren, waar de dierenarts voor komt, apart.
Stieneke houdt voortdurend bij hoe het staat met het cellengetal, in verhouding tot eerder en vergeleken met bedrijven in de regio. Op haar bedrijf weet ze alles van elke koe en heeft ze het systeem zo precies in gesteld dat er dagelijks een overzichtje komt van welke koeien aandacht nodig hebben en waarom.
Hadden haar collega’s thuis in Friesland die mogelijkheden ook?
Nee, was het stellige antwoord, daar deelt men de gegevens niet in die mate. ‘Jammer voor hun’, stelde Stieneke, terwijl ze op het scherm de mogelijkheden van het platform ‘Dashboard’ liet zien.
En de privacy dan?
De IJdema’s krijgen te weten hoe het bedrijf het doet vergeleken met de bedrijven in de regio, zonder dat ze kunnen zien hoe de buren het concreet doen.
Stieneke heeft voordeel van de ervaringen en resultaten van de anderen en levert zelf haar bijdrage daaraan, zonder negatieve effecten. Ze vertrouwt haar eigen organisatie, haar eigen zuivelcoöperatie en anderen met de gegevens van het bedrijf.
De lijst van voordelen lijkt oneindig, de nadelen op één hand te tellen.
Kijkt de overheid mee over de schouder?
Dat zou in de toekomst kunnen, maar zou dat zo erg zijn? De Denen moeten het hebben van kwaliteit en van zuivere controles en zullen in de toekomst moeten kunnen bewijzen dat hun klimaatbelasting laag is, dat wil je toch met de meest betrouwbare cijfers kunnen aantonen?
Het klinkt misschien eng in sommige Nederlandse oren. Nederlanders vormen minder een stam. Ze hebben daardoor wellicht minder onderling vertrouwen. In Nederland zijn boeren denkelijk meer vrijbuiters, zelfstandiger en meer voor eigen verantwoordelijkheid. Dat is prima, maar men moet zich er dan wél van bewust zijn welke voordelen ze mislopen. Voordelen die ze juist nu hard nodig hebben.
Laat het in elk geval een bewuste keuze zijn.
Renske Nijland, Kopenhagen, 20 december 2019
