De Belgische vleessector in cijfers (2014-2018)
Belgian Meat Office, het coördinatiepunt voor de exportactiviteiten voor varkens- en rundvlees, heeft de cijfers voor 2018 gepubliceerd. Deze cijfers onderstrepen weer de sterke exportpositie van de Belgische vleessector, o.a. door de unieke keten van kwaliteitsbewaking die onder controle staat van het onafhankelijke Federale Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).
Redelijk stabiele veestapel, productie en aantal slachtingen
In 2018 bedroeg de totale varkensstapel 6,2 miljoen dieren en de totale rundveestapel 2,4 miljoen dieren. Beide sectoren zijn qua omvang redelijk stabiel gebleven over de laatste 5 jaar. Het zwaartepunt van de sectoren ligt in Vlaanderen, met 94% van de varkensstapel en 78% van de rundveestapel.
Wat betreft het aantal slachtingen valt op dat de varkenssector sinds 2014 een lichte daling registreerde tot 11,2 miljoen dieren, terwijl de rundveesector juist een lichte stijging noteerde tot 887.000 dieren in 2018 (530.000 runderen en 357.000 kalveren).
De productie van varkens-, rund- en kalfsvlees kende een soortelijke evolutie over de laatste 5 jaar om in 2018 uit te komen op 1,07 miljoen ton varkensvlees, 216.000 ton rundvlees en 61.000 ton kalfsvlees.
Sterke exportpositie
De export van varkensvlees steeg de afgelopen 5 jaar licht tot 817.000 ton in 2018. In dat jaar waren de belangrijkste exportmarkten Duitsland (29%), Polen (27%), Nederland (11%), het VK (4%) en Tsjechië (3%). China nam slechts de 8ste plaats in met een exportmarktaandeel van 2%.
De export van Belgisch rundveevlees daarentegen kende een sterke groei over de laatste 5 jaar van 160.000 ton in 2014 naar 200.000 ton in 2018. Voor deze sector was Nederland de belangrijkste afzetmarkt met 34%, gevolgd door Frankrijk (20%), Duitsland (17%), Italië (8%) en Ghana en de Ivoorkust ieder met 3%.
De totale exportwaarde van Belgisch varkens- en rundvleevlees bedroeg in 2018 2 miljard euro.
Plaatsen waar de Belg vlees eet
Wat betreft de plaatsen waar vlees in België wordt geconsumeerd, hebben er de afgelopen 5 jaar geen grote trendbreuken plaatsgevonden. Thuis blijft nog altijd verreweg de belangrijkste plaats met 71%, gevolgd door de categorie ‘familie/vrienden’ en ‘werk/school’ ieder met 8% in 2018. De laatste categorie is ten koste van de categorie familie/vrienden wel 2 procentpunten gestegen sinds 2014. De categorieën ‘horeca’ en ‘overig’ zijn ieder de afgelopen 5 jaar stabiel gebleven met respectievelijk 7% en 6%.
Veranderende verkooppunten
Bij het aandeel van de afzonderlijke distributiekanalen zijn er daarentegen wel wat verschuivingen zichtbaar. Zo daalde het aandeel van de ‘supermarkten’ tussen 2014 en 2018 (van 40,4% naar 38,6%), net als dat van de categorie ‘slagers en openbare markten’ (van 23,9% naar 20,3%). De categorieën ‘hard discount’, ‘buurtsupermarkten’ en ‘overig’ steeg daarentegen licht tot respectievelijk 13,9%, 20,2% en 7,0%.
Dalende vleesaankopen
In totaal daalden de aankopen vlees (in volume: vers en diepvries; excl. gevogelte) van 20,5 kg per persoon in 2014 tot 17,8 kg per persoon in 2018, of te wel een daling van 13% in 5 jaar tijd. Een gelijksoortige daling is te zien in de bestedingen aan vlees uitgedrukt in euro per capita: van 197 euro in 2014 naar 173 euro in 2018. Het aandeel vlees daalde dan ook met ongeveer 3-4% ten gunste van de aandelen van de categoriën ‘gevogelte en wild’, ‘vis en schaaldieren’ en ‘vleesvervangers’. Deze daling wordt voornamelijk toegeschreven aan een dalende aankoopfrequentie en kleinere porties.
Nederlandse vleesconsumptie
Volgens cijfers van Wageningen University & Research (WUR) is in Nederland, in tegenstelling tot in België, de vleesconsumptie al jaren stabiel met zelfs een lichte stijging in 2018, en dat ondanks het feit dat in bepaalde sociale milieus een vegetarisch of veganistisch menu goed geaccepteerde eetpatronen zijn. Een mogelijke verklaring voor de opwaartse trend kan de lange ‘barbecue-zomer’ van 2018 zijn. De lichte stijging komt bijna volledig ten gunste van pluimveevlees, met een marginale toename in varkens- en rundveevlees.
Nederlandse vleesexport naar België
In de eerste 6 maanden van 2019 bedroeg de totale Nederlandse export van vlees naar België 300 miljoen euro, wat een stijging van 10% ten opzichte van de vergelijkbare periode in 2018 betekent. Vooral de export van varkens-en pluimveevet (+25,3%), vlees en eetbaar slachtafval van pluimvee (+24,3%) en varkensvlees (+13,3%) stegen in deze periode fors. De export van eetbaar slachtafval (uitgezonderd dat van pluimvee) en van schapen- en geitenvlees nam daarentegen sterk af (met respectievelijk -32,6% en -9,4%). Met bijna 40% van de totale vleesexportwaarde blijft de categorie ‘vlees en eetbaar slachtafval van pluimvee’ het belangrijkste exportproduct, gevolgd door rundsvlees (18%), varkensvlees (16%) en schapen- en geitenvlees (12%).
Klik hier om het volledige rapport van de Belgian Meat Office te lezen.
Klik hier om het volledige rapport van Wageningen University & Research te lezen.