Begroting Japans landbouwministerie stijgt met 5,6% naar 19,5 mrd euro

Met het begin van het fiscale jaar, zijn in april de Japanse cijfers voor de landbouwbegroting 2019 bekend gemaakt. MAFF krijgt 2,43 triljoen Yen (19,5 mrd euro): een stijging van 5,6%. Om de boeren weerbaarder te maken tegen de vrijhandelsverdragen met de EU en TPP-landen, is extra geld vrijgemaakt voor ruilverkaveling, visserij, veehouderij en de promotie van Smart Agriculture. Met name de veehouderijsector kan op fors meer (9%) meer budget rekenen.

Ohi Rivier in Shizuoka Prefectuur
Ohi Rivier in Shizuoka Prefectuur
Dr, Evert Jan Krajenbrink, Landbouwraad op bezoek bij een veestapel in Hokkaido

De Japanse boer is na Noorwegen het meest beschermd ter wereld. Japan kent een verouderde, met subsidies overeind gehouden agrarische sector, die niet in staat is het land te voeden. Met 60 mrd. euro is het op dit moment een van de grootste netto-voedselimporteurs ter wereld. Sinds jaar en dag ondersteund het Japanse landbouwbeleid boeren via inkomenssubsidies en kunstmatig hoge prijzen van gevoelige producten als rijst, vlees, zuivel en suiker. De landbouwsector wordt daarnaast beschermd door hoge invoertarieven, strenge SPS-eisen en transportkosten. Maar met de inwerkingtreding twee vrijhandelsakkoorden (EPA en TPP) neemt de druk op de boer toe. Meer investeringssubsidies en landbouwstructuurmaatregelen via de MAFF-begroting moeten de Japanse boer weerbaarder maken.

Ohi Rivier in Shizuoka Prefectuur
Beeld: JNTO
Platteland landschap in Prefectuur van Kumamoto (in Kyushu)

Uitdagingen

  • Arbeid: de sector kampt met vergrijzing en te lage arbeidsproductiviteit. De overheid, onderzoeksinstellingen, en grote (non)agro technologie bedrijven zetten daarom in op automatisering, IoT en robotisering;
  • Leefbaar platteland: Het Japanse landbouwlandschap lijkt nu nog op een lappendekken van rijstveldjes. Maar een landbouwareaal zo groot als Nederland ligt braak vanwege een gebrek aan opvolgers. Ruilverkaveling is vrijwillig, maar verkoop van land is uitzonderlijk vanwege emotionele waarde of speculatiedoeleinden. Het gebrek aan perspectief en de kleinschaligheid zorgt voor leegloop van het platteland;
  • Onzekere geografische omstandigheden: Japan ligt in de Pacifische ring van vuur wat bekend staat om de veelvuldig voorkomende aardbevingen en tsunami’s. Daarnaast neemt door de klimaatverandering het aantal tyfoons toe waarbij soms honderden slachtoffers vallen.

Stapsgewijze hervormingen via handelsverdragen

Premier Abe probeert met de recent afgesloten vrijhandelsverdragen met de EU en TPP-11 ook de landbouw-economie langzaam open te breken. De vrijhandelsakkoorden bieden kansen voor de competitieve hightech (auto)industrie, maar vormen een regelrechte bedreiging voor de Japanse boer die niet kan concurreren met competitieve boeren uit de EU, Nieuw-Zeeland, Australië en Canada. Dat geldt ook voor de voedselverwerkende industrie die met dure binnenlandse grondstoffen moet werken. Modernisering vindt plaats in de glastuinbouw en de grootschalige (veehouderij) bedrijven in Hokkaido: de rijst- en groenteteelt blijft achter.

5,6% Extra landbouwbudget

De 5,6% stijging 19,5 mrd euro komt door extra fondsen voor de versterking van de concurrentiekracht. Daarnaast speelt weerbaarheid tegen natuurlijke rampen een rol. Zo vond in 2018 nog een zware aardbeving in Hokkaido plaats en had west-Japan te maken met zware wateroverlast. Hieronder een overzicht van de belangrijkste doelen en budgetten.
 

  • Hervorming visserij (216,7 mrd. Yen/1,74 mrd. euro). Extra geld naar onderzoek, modernisering vissersvloot en havenverbeteringen;
  • Landbouwstructuurbeleid (645,2 mrd yen/5,2 mrd. Euro), bedoeld voor ruilverkaveling, watermanagement en infrastructuur. Om het langzame ruilverkavelingsproces te versnellen, komen er landbanken in elke prefectuur;
  • Smart agriculture (19,7 mrd. Yen/158 mln euro). Meer geld in het kader van Next Farming Generation programma naar ICT, IA, en Robotica onderzoek om o.a. arbeidstekorten tegen te gaan;
  • Veehouderij (296,3 mrd. Yen/2,38 mrd. Euro). De ondersteuning voor deze sector steeg maar liefst met 9%, vooral ook omdat de zuivel- en vleessector het meeste zal leiden onder toegenomen competitie vanuit Europa, Nieuw-Zeeland en Canada. Speciale programma’s zijn er voor de kalver- en varkenssector, en kaasproductie. 15 mrd. Yen / 120 mln. euro) is beschikbaar voor de zuivelboeren om te investeren in modern equipment;
  • Rijst conversie programma (312,5 mrd. Yen/2,51 mrd. euro). Vanwege de hoge rijstprijzen in Japan (vanwege hoge invoertarieven en subsidies) stelt MAFF ruimhartige subsidies beschikbaar om de overgang naar andere groente- en fruitproducten mogelijk te maken.

Meer informatie: USDA-rapport april 2019 (https://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/MAFF%20Receives%20Budget%20Increase%20in%20JFY2019_Tokyo_Japan_4-19-2019.pdf)

varkensvlees opgevoed met rijstvoer
Spread: een succesvol plant factory uit Kameoka, Prefectuur van Kioto