Spanje: Hoeveel water gebruikt de tomatenteelt in Murcia?
Onderzoekers van Imida (het Instituut voor Landbouwkundig onderzoek en -ontwikkeling en voedsel in Murcia) kwantificeren zowel de hoeveelheid kubieke meters water die gebruikt wordt voor de productie van de belangrijkste landbouwproducten in Murcia als de economische en sociale rendabiliteit van ieder gewas.
Het Bio-economie team van Imida is, binnen de strategieën voor het optimaliseren van het gebruik van hulpbronnen en ter verbetering van de oogstkwaliteit, erin geslaagd vast te stellen hoeveel kubieke meter nodig is om een kilo groenten en fruit te produceren op geïrrigeerde grond. Bij het vaststellen van de hoeveelheid is uitgegaan van de "zeer efficiënte en vernieuwde" irrigatiesystemen in de regio van Murcia die gebaseerd zijn op de druppelirrigatie, zo verklaart José García, leider van het team.
De cijfers uit 2017 tonen aan dat één kubieke meter water 18,6 kilo kastomaten kan produceren. Het is het meest productieve gewas voor wat betreft het waterverbruik als men kijkt naar de belangrijkste landbouwproducten die worden geteeld in Murcia.
Sterker nog, met dezelfde hoeveelheid water (fig. 1) wordt er vijf keer zoveel tomaat als artisjok geproduceerd. De tomaat steekt met 19 kg/m3 ook ver uit boven de houtige gewassen in de regio, zoals bijvoorbeeld de wijngaarden (9,4 kg/m3), de tafeldruiven (7,6 kg/m3), evenals de fruitbomen zoals die van de sinaasappel of de mandarijn, die nauwelijks 5,6 kilo per m3 water produceren (fig. 2).
Desalniettemin geeft García aan dat indien er alleen gekeken wordt naar de productiecriteria om de duurzaamheid van de landbouwactiviteit en het adequate watergebruik te bepalen, er sprake is van een extreem "eenzijdig en onvolledig" beeld. Het gaat vooral ook om de "territoriale, sociale en economische relevantie" van de landbouw in deze regio, die veel hoger is dan het gemiddelde van de sector in heel Spanje.
Het is om deze reden dat de onderzoeker vraagt om rekening te houden met andere indicatoren bij de waardebepaling van deze gewassen. Los van de geproduceerde hoeveelheid, is de eerste graadmeter waarmee rekening moet worden gehouden die van de verhouding tussen het waterverbruik en de verkoop van een bedrijf. Bij het hanteren van dit criterium staat de kastomaat nog steeds aan top, aangezien iedere gebruikte kubieke meter water €10 oplevert, gevolgd door de paprika met €8,40 (Fig. 3). De sinaasappel en mandarijn daarentegen, brengen nauwelijks iets meer dan €1/m³ op (Fig. 4).
Het bruto-inkomen mag niet worden verward met het nettorendement, dat de winstmarge meet die de landbouwer ontleent aan het gebruik van de kubieke meter water in zijn bedrijf. Met andere worden de nettowinst verkregen in verhouding tot de geïrrigeerde teelt. Hier vindt wederom hetzelfde plaats in het geval van de kastomaat, die aan de top staat van alle indexen en een winst van €3,20 oplevert per kubieke meter irrigatiewater. De paprika, daarentegen, levert €2,40 op (Fig. 5), de tafeldruif €1,30 en de perzik €1 (Fig. 6). Deze hoeveelheden lijken enorm hoog in vergelijking met de kleine marges die gelden voor broccoli en sinaasappel (10 cent) en artisjok (één cent). In het geval van de wijngaard is deze marge zelfs negatief; een gewas waarbij 6 cent verlies wordt geleden bij iedere gebruikte kubieke meter water. Echter moet er met betrekking tot economische gegevens altijd rekening worden gehouden met het aantal hectares en het spel van vraag en aanbod bij het vaststellen van de cijfers.
De laatste en tevens meest sociale indicator die Imida hanteert, meet hoeveel banen worden gegenereerd in relatie tot het gebruik van één kubieke hectometer irrigatiewater. 13% van de bevolking in Murcia is werkzaam in de landbouw. De tomaat, die slechts 4,3% van de geïrrigeerde grond beslaat, is opnieuw onoverwinnelijk met 321 werknemers per kubieke hectometer. De paprika volgt met 256 (Fig. 7). Voor wat betreft deze indicator zijn de indexcijfers van fruitbomen, m.u.v. citrusbomen, vermeldenswaardig aangezien die meer arbeidskracht vereisen bij de oogst (Fig. 8).
