‘Nederland profiteert van handelsakkoord EU-Japan’
Het handelsverdrag JEFTA tussen de EU en Japan geeft de Europese landbouwexport een stevige impuls, zeker de export uit Nederland. Dat zegt de Nederlandse landbouwraad in Japan Evert Jan Krajenbrink. “De tariefsverlagingen aan Japanse zijde leiden tot een aanzienlijke besparing op douanerechten en versterken daardoor de concurrentiepositie van Europese exporteurs op de Japanse markt.”
Onlangs is een definitief akkoord bereikt tussen de EU en Japan over de onderlinge handel. Een aantal details moet komend jaar nog worden ingevuld. In 2019 gaat het verdrag in werking. De tariefsverlagingen per product(groep), de periodes waarbinnen deze stapsgewijs gestalte krijgen en de contingenten staan inmiddels vast. Ook worden nog afspraken gemaakt over intellectuele eigendomsrechten en geografische oorsprongsbenamingen, waardoor de handel wordt vergemakkelijkt.
Voor de landbouwexport uit de EU is JEFTA van groot belang. Nederland als belangrijke landbouwexporteur naar Japan profiteert hiervan, zegt Krajenbrink. “In 2016 werd voor circa 650 miljoen euro aan landbouwproducten naar Japan geëxporteerd, vooral varkensvlees, zuivel, groente, fruit en levensmiddelen. Voor 85% van de landbouwproducten gaat op termijn een nultarief gelden. Dat scheelt de exporteurs veel geld!”
We spreken landbouwraad Evert Jan Krajenbrink over de impact van JEFTA voor de Nederlandse agrofoodsector.
Welke Nederlandse agrosectoren gaan vooral van JEFTA profiteren?
“In feite alle sectoren. Japan kent tot nu toe forse douanetarieven en specifieke markttoegangseisen, vooral om de eigen boeren te beschermen. Met JEFTA wil Japan de uitvoer van auto’s naar de EU vergemakkelijken. Daarvoor in de plaats krijgen de Europese lidstaten makkelijker toegang tot de Japanse markt. Daar profiteert vooral de agrofoodsector van, Nederland als een van de grootste landbouwexporteurs voorop.
Laat ik een paar voorbeelden noemen. Met JEFTA gaat voor een groot volume rundvleesproducten de douanetarieven over 15 jaar omlaag van 38,5% naar 9%.
Nog een voorbeeld: kaas. Nu geldt bij export van harde kaas zoals Goudse een douanetarief van 29,8%. Gaat op termijn naar nul, net zoals de meeste tarieven voor groente- en fruit. Ook heel belangrijk, de overeenkomst tussen de EU en Japan voorziet in afschaffing van douanerechten op verwerkte landbouwproducten. Dan gaat het over producten als pasta, chocolade, cacaopoeder, snoepgoed, biscuits en tomatensaus.”
Wat betekent dit voor de concurrentiepositie van Europese agrobedrijven in Japan?
“Japan is een land met 126 miljoen koopkrachtige consumenten. Daarvan willen natuurlijk meer landen profiteren. Agrofoodbedrijven uit de VS, Canada, Australië en bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland hebben hier belangrijke posities ingenomen. Mijn inschatting is dat het JEFTA-akkoord de concurrentiepositie van bedrijven uit de Europese Unie verbetert. Neem de wijnexporteurs uit Zuid-Europese landen, zij hoeven vanaf de eerste dag dat JEFTA in werking is, geen douanerechten meer te betalen. Dan kunnen de Franse en Italiaanse wijnproducenten hun flessen hier in Japan ineens een stuk goedkoper aanbieden.”
Wat vinden de Japanse boeren van JEFTA?
“De Japanse landbouw heeft veel tegengas gegeven. Vooral de Japanse veehouderij vreesde de import van goedkoop zuivel en vlees. Dat de onderhandelingen tussen Japan en de EU zo lang hebben geduurd, heeft daar ook mee te maken. De Japanse landbouw is erg kleinschalig; de sector is altijd beschermd door hoge garantieprijzen en bescherming aan de grens. De Japanse overheid kiest er nu voor om de eigen landbouw te ontwikkelen en voedselproductie zelfs te vergroten. Boeren krijgen subsidie voor bedrijfsontwikkeling en schaalvergroting. Dat leidt onherroepelijk tot nieuwe investeringen. Daar kunnen Nederlandse toeleveringsbedrijven van profiteren. Er is hier een enorme behoefte aan kennis en technologie. Juist daar blinkt de Nederlandse agrosector in uit.”
Wat is uw advies aan Nederlandse bedrijven?
“Het is mooi dat de douanetarieven omlaag gaan, maar staar je daar niet op blind. Belangrijker is dat het verdrag de agro-handel met Japan in zijn algemeenheid vergemakkelijkt. Het vrijhandelsverdrag moet in Japan een modernisatieproces op gang brengen waar Nederland een rol bij kan spelen. In Japan heeft Nederland op het gebied van landbouwproductie een uitstekende reputatie.
Belangrijk is ook dat JEFTA meer ruimte biedt voor de afzet van hoogkwalitatief verwerkt voedsel. De overeenkomst erkent bijvoorbeeld de bijzondere status van meer dan tweehonderd voedselproducten met een specifieke geografische oorsprong in Europa en biedt deze producten bescherming op de Japanse markt. Ook de tarieven op verwerkt voedsel worden flink verlaagd.
Het gaat er nu om het Nederlandse product onder de aandacht van de Japanse consument te brengen. Met vereende krachten moeten we proberen de vraag te stimuleren. Vanuit de ambassade werken wij aan een ‘Holland Food’ campagne. In maart gaat die campagne van start op Foodex Japan 2018, de grootste beurs voor voedingsmiddelen en drank in Azië. In het Holland Paviljoen komt een speciale lounge waar Japanse bezoekers typische Nederlandse producten kunnen proeven.”
Voor meer vragen over JEFTA: tok-lnv@minbuza.nl