VK experimenteert met duurzaam waterbeheer
De landbouw in het Verenigd Koninkrijk staat voor stevige uitdagingen in het omgaan met water. In de koude maanden kampt de landbouw met wateroverlast, terwijl in de warme maanden met regelmaat een tekort aan water dreigt. Tegelijkertijd speelt de landbouw een toenemende rol in de verduurzaming van het waterbeheer. Net als in Nederland is samenwerking tussen betrokken partijen het devies.
In het Verenigd Koninkrijk zijn boeren verantwoordelijk voor het onderhoud van beddingen en oevers van waterlopen. Zij treffen maatregelen om watervervuiling door meststoffen terug te dringen. Daarnaast zijn boeren genoodzaakt zuiniger met water om te gaan in delen van het land met een hoge bevolkingsgroei.
Agro-ecologische variatie
Het Verenigd Koninkrijk kent een variatie aan agro-ecologische omstandigheden, van de koude en regenachtige hooglanden in het noorden en westen tot aan de laaglanden met meer zonuren en minder neerslag in het zuiden en oosten van het land.
Delen van het oosten van Engeland - gekenmerkt door een laaggelegen, open en vlak rivierenlandschap - zijn het meest vergelijkbaar met Nederland. De Zeeuwse waterbouwkundige Cornelius Vermuyden speelde in de zeventiende eeuw een rol bij het droogleggen van de draslanden en vennen (The Fens) in dit gebied.
Dijken en waterschappen
The Fens wordt beschermd door meer dan 250 kilometer aan dijken. De elf waterschappen in het gebied beheren bijna driehonderd pompen en gemalen en meer dan 6.000 kilometer aan watergangen. Tegenwoordig zijn The Fens een belangrijk gebied voor de teelt van groenten, snijbloemen, bloembollen en graan.
In the Fens, maar ook in andere delen van het land, kampt de akkerbouw regelmatig met droogte. Er geldt soms een beregeningsverbod. Wetenschappers voorspellen dat de vraag naar water in het oosten en zuidoosten van Engeland verder zal toenemen door de bevolkingsgroei en een toename van de vraag naar verse groenten en fruit uit de eigen streek.
Aanleg van waterreservoirs
Sommige boeren investeren daarom in de aanleg van waterreservoirs en meer efficiënte irrigatietechnologie. Tegelijkertijd werken onderzoekers van onder andere Cranfield University, University of East Anglia, Harper Adams University, James Hutton Institute en Rothamsted Research, aan nieuwe technieken voor een meer efficiënt watergebruik. Vanuit de overheid worden boeren gestimuleerd om samen te werken bij het waterbeheer; niet alleen met andere boeren, bijvoorbeeld bij de aanleg van reservoirs, maar ook met natuurorganisaties en bedrijven.
Schade door wateroverlast
In andere delen van het land kampen boeren juist met jaarlijkse wateroverlast en overstromingen. De laatste grote overstromingen in de winter van 2015-16 in Schotland, Wales, Noord-Ierland en het noorden van Engeland veroorzaakten volgens de National Farmers Union meer dan 20 miljoen pond aan schade voor boeren.
In Engeland werkt de overheid aan een hervorming van de nationale strategie tegen overstromingen. Vanuit de politiek en de National Farmers Union is er belangstelling om boeren in de toekomst te laten betalen voor het tijdelijk laten onderlopen van landbouwgrond.
Natuurorganisaties pleiten voor een nieuw programma waarbij waterbedrijven en infrastructuurbeheerders contracten afsluiten met boeren voor het beheer van water, bijvoorbeeld door aanplant van bomen en verbetering van de doorlatendheid van de grond.
Bodemerosie
Overstromingen leiden tot het wegspoelen van de teelaarde, wat niet alleen een schadepost is voor boeren, maar ook tot watervervuiling leidt. Diffuse verontreiniging door de landbouw is een belangrijke reden waarom drinkwaterbedrijven niet de gewenste waterkwaliteit kunnen leveren.
In Engeland veroorzaakt de landbouw meer dan 60% van de nitraat- en 25% van de fosfaatverontreiniging in rivieren. De wetenschap dringt aan op meer maatregelen tegen het wegspoelen van teelaarde.
Een recent voorbeeld van de wijze waarop de overheid meer samenwerking stimuleert is het partnerschap van het Engelse milieuagentschap, het agentschap voor natuur en het waterbedrijf United Utilities. Het partnerschap traint studenten van landbouwhogescholen in waterbeheer. De focus is gericht op het voorkomen van oppervlakkige afspoeling van teelaarde, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen.
Uitdagingen
De landbouwsector in het Verenigd Koninkrijk staat voor verschillende uitdagingen op het gebied van wateroverlast, watergebruik en waterkwaliteit. Op lokaal niveau wisselen boeren, natuurorganisaties, waterbedrijven en wetenschappers kennis en ervaring uit. Zij werken samen aan innovatieve oplossingen ten behoeve van een duurzaam waterbeheer.
Evenals in Nederland worden op lokaal niveau pilots uitgevoerd met zogeheten ‘pop-up wetlands’. De toenemende concurrentie om water van andere vormen van landgebruik, nieuwe technologieën en de erkenning van de publieke diensten door duurzaam waterbeheer, zorgen voor een klimaat waarin wordt geëxperimenteerd met maatregelen voor een duurzaam gebruik en beheer van water op het platteland.
Landbouwteam Verenigd Koninkrijk
Oktober 2017