Kansen en mogelijkheden in de pluimveesector in Tanzania

De pluimveesector in Tanzania is een groeiende markt die wordt gestimuleerd door de snelle verstedelijking, een groeiende middenklasse, een toenemend aantal restaurants en de groeiende behoefte aan dierlijke eiwitten. Luc Battel, mede-eigenaar van Frostan Limited, en Shanel Ngowi, vertegenwoordiger van Koudijs zien duidelijke kansen voor de productie van kippen en pluimveevoeding voor de lokale markt in Tanzania.

Tanzania heeft meer dan 50 miljoen inwoners, van wie het merendeel jongeren. De jonge bevolking en de groeiende economie maakt Sustainable Development Goal 2, het bewerkstelligen van voedselzekerheid, in het land een enorme uitdaging. Het beëindigen van honger is ook een belangrijke doelstelling van de Tanzaniaanse overheid.

Voedselzekerheid

Inspelen op lokale vraag

Volgens Luc Battel, mede-eigenaar van Frostan Limited in Tanzania, zorgt de internationale aandacht voor voedselzekerheid voor interessante kansen in Oost Afrika: “De internationale aandacht voor voedselzekerheid zorgt voor het openen van deuren voor ondernemers die actief inspelen op de lokale vraag naar voedsel”. Ook Shanel Ngowi, vertegenwoordiger van Koudijs kleindierbenodigdheden, ziet kansen voor het produceren van kippen en pluimveevoeding voor de lokale markt in Tanzania. Deze ondernemers delen hun ervaring en geven inzicht in de kansen die er liggen en bijdragen aan de doelstelling van de internationale gemeenschap om voedselzekerheid te bewerkstelligen

Naast de internationale aandacht voor voedselzekerheid zijn ook de demografische ligging, de bevolkingsgroei van Tanzania, de kansen voor industrialisatie, de toekomstige economische zone van Bagomoyo en de groeiende vraag naar kippenvlees belangrijke redenen voor Battel om samen met zijn businesspartner te investeren in Tanzania. Het bedrijf legt de focus op het produceren van kippenvlees voor de lokale markt.

Business mogelijkheden

De prijs van een kilo kippenvlees komt overeen met een gemiddeld dagloon in de grootste stad Dar es Salaam van 2,5 euro, waardoor kippenvlees wordt beschouwd als een luxeproduct. Een belangrijke oorzaak van de hoge prijs is de hoge kosten van pluimveevoeding, dat 70% van de totale productiekosten van pluimvee uitmaakt. Daarnaast is de lokale productie van pluimvee erg laag. Zo produceert slechts 3% van de pluimvee-industrie met inheemse soorten meer dan 40 kippen per ronde, terwijl deze sub-sector 60% van de totale pluimveepopulatie uitmaakt. Dit betekent dat het potentieel van de pluimveesector niet wordt benut.

Om de lokale pluimveesector in Tanzania te kunnen stimuleren, heeft de overheid een algemeen verbod gelegd op de import van pluimveeproducten. Hierdoor ontstaan reële ondernemingskansen om de lokale pluimveesector in Tanzania verder te ontwikkelen. In oktober 2018 is er een quickscan uitgevoerd om de kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven in de Tanzaniaanse pluimveesector te identificeren. Ook was er in oktober een pluimveemissie naar Tanzania voor het Nederlandse bedrijfsleven onder leiding van het NABC.

Voedselzekerheid
Het Nederlandse Koudijs produceert in samenwerking met Marenga Millers lokaal eigen pluimveevoeding.

Kansen voor professionaliseren

Shanel Ngowi, geeft aan dat er verscheidene kansen liggen voor het Nederlandse bedrijfsleven om de pluimveesector in Tanzania verder te professionaliseren. In samenwerking met Marenga Millers produceert Koudijs zijn eigen pluimveevoeding, dat voor 80% uit maiskorrels bestaat. Om de prijzen van pluimveevoeding beter te controleren, zijn betere post-harvest, opslag- en koelingsfaciliteiten nodig.

Andere voorbeelden die hij noemt, zijn het opzetten van fabrieken voor verwerking van vlees en koelfaciliteiten voor het transport van de slacht naar de markt. Ook is het van belang dat er een link wordt gemaakt tussen de coldchain (opslag- en koelfaciliteiten) en de infrastructuur. Op dit moment worden levend pluimvee naar de lokale markt gebracht om daar vervolgens meteen verkocht te worden voor consumptie. Een andere kans is de levering van technologieën aan de pluimveesector. “De noodzaak voor het verder professionaliseren en opschalen van de pluimveesector biedt talloze kansen voor het bedrijfsleven”, zegt Shanel. Voor het opschalen van de pluimvee-industrie in Tanzania is er een integrale aanpak nodig, van het begin- tot eindproduct. De Tanzaniaanse markt heeft een grote behoefte aan proteïnerijk voedsel,  waardoor de mogelijkheden voor het bedrijfsleven dan ook volop aanwezig zijn.

Uitdagingen binnen de sector

Zoals in iedere business zijn er ook uitdagingen binnen de sector. Volgens de Nederlandse holding Frostan gaat het dan bijvoorbeeld om het verbeteren van de mindset en van de technische vaardigheden van de medewerkers. Frostan wil daarom jonge medewerkers selecteren op basis van motivatie en hen intensief trainen.

Battel geeft aan dat een andere uitdaging de concurrentie is met lokale, kleine boeren, omdat die kleine boeren makkelijk toegang hebben tot de lokale bevolking. Om zelf betere toegang tot de markt te krijgen, is het zaak om contracten af te sluiten met afnemers en door kippenvlees te verkopen per kilo in plaats van per stuk. Om op de hoogte te blijven van de huidige regelgeving in Tanzania is het van belang om als ondernemer te investeren in goede relaties met de lokale autoriteiten.

Een andere uitdaging waar Frostan mee te maken heeft, is de afzet van bevroren kippenvlees. Tanzanianen zijn vooral geïnteresseerd in verse producten; bevroren producten liggen minder goed in de markt. Door de consument bewust te maken dat bevroren producten beter houdbaar zijn dan verse en een vergelijkbare kwaliteit hebben, is er toch een markt gecreëerd voor het product.

Lange weg te gaan

Frostan bevindt zich nog in de opstartfase en er is nog een lange weg te gaan, maar in de afgelopen twee jaar tijd heeft het bedrijf zich ontwikkeld tot het tweede grootste bedrijf in de pluimveesector rond Dar es Salaam. Een belangrijke succesformule voor Frostan is dat het bedrijf zich niet alleen bezighoudt met de productie van kippenvlees, maar ook van varkens- en rundvlees. Door het aanbieden van een variëteit aan producten, heeft het bedrijf ook de kans om zich te ontwikkelen in andere sectoren en is het bedrijf niet afhankelijk van een specifieke sector.

Battel geeft dan ook het advies om bedrijfsactiviteiten in Tanzania juist te verbreden en niet te veel te specialiseren.  Zo is het mogelijk interessant voor bedrijven om zich niet alleen bezig te houden met de productie, maar ook waarde toe te voegen door de verpakking te doen. “Ondernemen in Afrika is anders dan in Europa. Waar je in Europa je moet specialiseren, moet je in Tanzania verbreden”.

Tanzania is een land met veel kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven, zo ook voor innovaties die tegelijkertijd bijdragen aan voedselzekerheid. We moedigen bedrijven dan ook aan om hun oplossingen en technieken met ons te delen. Zou u graag het verhaal van uw bedrijf delen of heeft u vragen? Stuur dan een mail naar dar-lnv@minbuza.nl

Elke Nijman
Landbouwteam Tanzania en Kenia
Twitter @NLAgriKenya

November 2018