Rol Rusland in mondiale voedselzekerheid steeds groter
De productie in de land- en tuinbouw in Rusland en Centraal-Azië neemt fors toe. De klimaatverandering heeft hier een positief effect. Als het gaat om mondiale voedselzekerheid gaat de regio een steeds belangrijker rol spelen. De Nederlandse agrofoodsector kan hierop inspelen.
Rusland en een aantal landen in Centraal-Azië leveren inspanningen om hun economieën te diversifiëren en zo minder afhankelijk te zijn van de eigen olie- en gasindustrie en haar export. Het belang van een voortvarende landbouwsector en stijgende agrarische productie in deze regio is dan ook sterk toegenomen.
Deze ontwikkeling draagt bij tot een betere voorziening van voedsel voor de betrokken landen, maar ook tot meer export. Klimaatsverandering doet daar in een groot deel van de regio nog een schepje boven op.
Coördinerende rol Rusland
Rusland speelt een coördinerende rol in de regio op het terrein van voedselzekerheid en klimaatsverandering. Zo werd in Moskou in 2011 het Eurasian Center for Food Security Centre (ECFS) opgericht. De organisatie heeft als doel om door middel van onderzoek, onderwijs en expertise de status van voedselzekerheid in de Euraziatische regio te verbeteren.
Het ECSF nauw samen met internationale organisaties zoals FAO, Wereldbank, Consultative Group International Agricultural Research (CGIAR), International Foundation for Agricultural Development (IFAD), International Food Policy Research Institute (IFPRI) en het Global Forum on Agricultural Research (GFAR). Jaarlijks organiseren de genoemde partijen bijeenkomsten over het thema voedselzekerheid.
Conferentie over voedselzekerheid
Vermeldenswaard is verder dat de FAO samen met het Russische ministerie van Landbouw in mei 2018 in Voronezh haar 31e regionale Europese conferentie hield over onder meer het effect van klimaatsverandering op de landbouwproductie en voedselzekerheid in de regio.
Een groot aantal landen nam deel aan de conferentie. De Nederlandse delegatie speelde in de discussies een actieve rol. Naast thema’s als duurzame landbouw en het terugdringen van de voedselverspilling in de voedselketen, werd de noodzaak onderstreept voor meer aandacht voor klimaatsverandering en het nemen van passende maatregelen op nationaal en regionaal niveau in Europa en Centraal Azië.
De overheid, kennis- en onderzoeksinstellingen, ngo’s en de private sector dienen gezamenlijk de handen in een te slaan en actie te ondernemen.
Klimaatsverandering
Landen als Rusland en Kazachstan stimuleren met hun enorm potentieel de agrarische productie en slagen erin, mede door de Russische politieke tegensancties, om zelfvoorzienend te zijn of, in het geval van Rusland, een (groter) netto-exporteur te worden voor landbouwproducten, zoals granen, oliehoudende zaden, pluimveeproducten en varkensvlees.
De Russische en Kazachse autoriteiten richten zich in 2018 op het stimuleren van de export van land- en tuinbouwproducten. De klimaatsverandering lijkt beide landen in dat proces op termijn te ondersteunen. Zo is de Russische export van tarwe al gestegen naar ruim 30 miljoen ton, waarmee Rusland de grootste exporteur van tarwe in de wereld is geworden.
Marktleider
Daarnaast is Rusland ook marktleider in mais, gerst en haver. Het land bepaalt samen met Kazachstan en Oekraïne de wereldmarkt van granen. Op een lager volumeniveau zien we geleidelijk een soortgelijke ontwikkeling voor dierlijke producten ontstaan.
Over het algemeen wordt een positief effect verwacht van klimaatsverandering op de agrarische productie in Rusland en Centraal-Azië. Door hogere temperaturen wordt een langer groeiseizoen verwacht en verschuift de landbouwproductie in de regio naar het noorden.
De groene delen in de wereldkaart – volgens het CERES-model van IFPRI - tonen aan dat de opbrengst van tarwe in het westelijk deel van Rusland en in het noorden van Kazachstan in de periode tot 2050 met zo’n 25% stijgen.
Rusland en Centraal-Azië zullen daarom in de toekomst een belangrijkere rol gaan spelen in de mondiale voedselzekerheid.
Kansen voor Nederland
De toenemende land- en tuinbouwproductie in Rusland en Centraal-Azië biedt kansen voor het Nederlands agrarisch bedrijfsleven, in het bijzonder voor leveranciers van plantaardig en dierlijk uitgangsmateriaal. De vraag naar onder andere groentezaden, stekmateriaal en fruitbomen groeit evenals die van machines en kassen.
Er zijn ook mogelijkheden voor leveranciers van innovatieve technologie en voor bedrijven en instellingen die specifieke kennis overdragen en praktijkgerichte trainingen geven. De Nederlandse export van deze producten en kennisoverdracht is al stijgende en de verwachting is dat deze trend zich komende jaren verder voortzet.
Meeuwes Brouwer
Landbouwteam Rusland
Twitter: @AgriMoskou
November 2018