Bedreigingen voor de voedselvoorziening
Rob Dellink werkt als Co-ordinator Modelling and Outlooks bij het Directoraat Milieu van de OESO. Hij heeft bijgedragen aan ‘The Land-Water-Energy Nexus: biophysical and economic consequences’
In 2017 heeft de OESO een publicatie het licht doen zien getiteld ‘The Land-Water-Energy Nexus: biophysical and economic consequences’
Beschrijf kort de nexus: doel en focus
"Het rapport The Land-Water-Energy Nexus: biophysical and economic consequences bekijkt de links tussen de schaarse hulpbronnen land, water en energie. Het is onderdeel van het CIRCLE project, dat als doel heeft de kosten van milieuschade te berekenen[1] Het rapport focust op een dynamische analyse van hoe land, water en energie economisch met elkaar samenhangen, d.w.z. de land-water-energie nexus. De analyse in het rapport is gebaseerd op een intensieve samenwerking tussen de OESO en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in Den Haag."
"Het rapport bevat projecties van de biofysische en economische gevolgen van knooppunten in de nexus tot 2060. Het laat duidelijk zien dat hoewel de nexus knooppunten vooral lokaal zijn, er significante gevolgen kunnen zijn voor hele economieën, met name in kwetsbare regio’s, bijvoorbeeld voor de voedsel- en waterzekerheid. Het rapport laat ook duidelijk zien dat de negatieve gevolgen van de nexus versterkt worden door klimaatschade. Een geïntegreerd beleid is dus noodzakelijk om de voedsel- en watervoorziening op lange termijn te blijven garanderen."
De nexus …. heeft een andere focus (land, water en energie) en een andere tijdshorizon. Wat zijn de meest opvallende aanvullingen of andere accenten in vergelijking met de Outlook?
"Ons nexus-rapport is echt aanvullend op de landbouw Outlook. Het gaat bij ons veel meer om de bedreigingen voor de voedselvoorziening op langere termijn. Onzekerheden op korte termijn komen veel duidelijker naar voren in de Outlook, maar dat rapport kan weer minder goed inzicht geven in de onderliggende trends die de landbouwsector op langere termijn kunnen schaden. Zo zijn de effecten van klimaatverandering tegen het midden van de eeuw veel prominenter dan wat voor de komende 10 jaar verwacht mag worden."
In de nexus staat o.m. water centraal. Nederland heeft veel expertise op het gebied van water en landbouw. Waar (ter wereld) liggen de grootste uitdagingen en welke zijn dat?
"Er zijn een aantal landen die hotspots zijn voor de negatieve effecten van de knooppunten in de nexus en klimaatverandering. Dat zijn landen die zich specialiseren in economische activiteit die direct afhangt van land, water, energie en het klimaat, zoals de landbouw. En binnen die groep dan weer met name die landen waar het aanpassen van handelsstromen de problemen niet kan oplossen. Een belangrijk voorbeeld is India, waar de nexus en klimaatschade gewasopbrengsten fors kunnen verminderen."
"Maar er zijn ook landen die kunnen profiteren van de veranderende omstandigheden: landen die niet afhankelijk zijn van onduurzaam grondwater, die weinig schade van klimaatverandering zullen ondervinden, en die zich relatief makkelijk aanpassen, bijvoorbeeld doordat ze relatief veel landbouwgrond hebben. Die landen kunnen hun exportpositie juist versterken."
"Maar de bottom line is toch echt dat voedselzekerheid in de hele wereld door de nexus-knooppunten wordt aangetast, en waterzekerheid met name in de regio’s die al last hebben van waterschaarste. En dit kan met name de armsten negatief beïnvloeden, omdat die het grootste gedeelte van hun inkomen kwijt zijn aan de basisvoorzieningen die land, water en energie leveren."
In welke mate zijn de uitkomsten afhankelijk van het halen van de afspraken van Parijs?
"Ons nexus-rapport heeft als uitgangspunt dat landen hun beleid niet aanpassen, het is een studie naar de potentiele kosten als we niet handelen. Gelukkig doen overheden al wel van alles om deze bleke toekomst te vermijden. Gezien de sterke verbindingen tussen de nexus en het klimaat, en dan vooral het feit dat beide bedreigingen dezelfde regio’s het hardst zullen treffen, is een actief klimaatbeleid essentieel. De afspraken in Parijs, als ze ook echt omgezet worden in een effectief klimaatbeleid dat de opwarming van de aarde tot onder twee graden beperkt, kunnen daarmee een rol spelen in het beschermen van de water- en voedselvoorziening. Maar klimaatbeleid alleen is onvoldoende: we moeten ook veel zorgvuldiger omgaan met ons schaarse water en zorgen dat het land dat geschikt is voor de landbouw intact blijft. Alleen dan kunnen we een wereld met meer dan 10 miljard mensen in 2060 van voldoende voedsel voorzien."
[1] CIRCLE staat voor Cost of Inaction and Resource scarcity: Consequences for Long-term Economic growth. Zie www.oecd.org/environment/circle.htm voor meer informatie, ook over de analyses voor klimaatverandering en luchtverontreiniging.
