Met slimme technologie hogere voedselproductie in Kenia

Technologie in de praktijk

De scanner die AgroCares heeft ontworpen, heeft een Infrarode (Near Infrared /NIR) sensor die is verbonden met een app. De app kan worden gebruikt op een smartphone via Bluetooth. De app koppelt de data vervolgens terug aan een kalibratie-database in de cloud. In de database worden de bevindingen vertaald in een classificering van de vruchtbaarheid van de bodem. Vervolgens geeft de app aanbevelingen over de soort en hoeveelheid te gebruiken meststof. Deze data wordt teruggestuurd naar de boer, zodat deze een goede beslissing kan maken gebaseerd op bevindingen.

Succesvolle aanpak

Een van de redenen dat deze aanpak zo succesvol is, is dat er veel voordelen zijn in vergelijking met bestaande manieren waarop Keniaanse boeren advies ontvangen over hun meststofgebruik. De bestaande methoden zijn vaak duur, nemen veel tijd in beslag, en het is vaak lastig voor boeren om toegang te krijgen tot deze methoden. AgroCares werkt met lokale partner die directe toegang hebben tot de boeren omdat ze de al samenwerken met deze boeren voor andere diensten naast bodem testen.

Dienstverleners zijn de sleutel

Om ervoor te zorgen dat AgroCares wereldwijd een groot aantal boeren bereikt met data over de voedingsstoffen in de bodem, voedsel of gewassen, werkt het bedrijf samen met lokale dienstverleners. Deze zijn in staat om de technologie op een snelle en betaalbare manier in te zetten en zo aanbevelingen te geven aan het netwerk van boeren in hun omgeving.

Het businessmodel van AgroCares is gebaseerd op het constante gebruik van data door de dienstverlener. Dit betekent in de praktijk dat de dienstverlener een jaarlijkse vergunning koopt voor het analyseren van een oneindig aantal scans. De dienstverlener verkoopt vervolgens de uitslag van de analyse met een kleine marge. Resultaten van het gebruik van de scanner in Kenia laten zien dat de lokale dienstverlener zelfs met een zeer kleine marge binnen een jaar al winst maakt.

Voordeel voor de boer

Het verdienmodel voor de boer is ook duidelijk. Bijvoorbeeld voor een maisboer in Kenia is de winst al zichtbaar als hij zijn bodem test en het advies volgt. Hierdoor vergroot zijn opbrengst met 15 kilo per hectare (= ± 0.1% toename van opbrengst). Dit is gebaseerd op een maisprijs van 25 Kes per hectare. De prijs van de meststof heeft weinig invloed op de uiteindelijke winst voor de boer, aangezien de boeren meststof hierdoor veel effectiever gebruiken. Op dit moment (august 2018) zijn er 80 scanners in gebruik in Kenia. Dankzij het gebruik van de scanner verdrievoudigden veel van de boeren hun opbrengst.

“Het succes van de scanner kan niet los worden gezien van het effectief samenwerken met het netwerk van bestaande dienstverleners. Inspringen op de manier hoe de sector georganiseerd is, is cruciaal” zegt Christy van Beek, hoofd agronomist/directeur SoilCares Foundation.

Uitdagingen

Ook al zijn de verdienmodellen en positieve impact duidelijk, toch heeft AgroCares te kampen met verschillende uitdagingen in het opschalen van het bedrijf. Christy van Beek legt uit dat sinds de lancering van de scanner in 2017 AgroCares veel heeft geleerd over de samenwerking met lokale dienstverleners (i.e. de klanten van AgroCares). Zo voldoet niet elke klant. Een goede selectie van klanten, die tegelijk ook partners worden, is heel belangrijk.

In principe kan de apparatuur gebruikt worden zonder landbouwkunde, maar voor de boeren is het van belang dat de dienstverlener betrouwbaar is. Boeren zijn alleen bereid om bodemtesten te betalen als ze de dienstverlener echt vertrouwen. Daarnaast is het van belang om ervoor te zorgen dat andere lokale stakeholders (zoals county-overheden) ook overtuigd zijn van het product en het vertrouwen.

Trainingen en workshops

Om deze reden organiseert AgroCares sinds dit jaar trainingen en workshops waar het bedrijf uitlegt wat het doet en hoe het product werkt. Bovendien hebben ze geïnvesteerd in de ontwikkeling van een Community of Practice (CoP) met alle dienstverleners. Dit is een actieve en eenvoudige WhatsApp-groep van dienstverleners die met elkaar overleggen. Dit kan omdat er nu weinig competitie is; de markt is nog steeds enorm. Deze WhatsApp-groep past geheel binnen de Keniaanse manier van werken en zorgt voor een goede relatie en vertrouwen.

Van Beek geeft aan dat AgroCares zich inmiddels ontwikkeld heeft van een startup tot een commercieel bedrijf. De eerste jaren hebben hun veel geleerd over de manier waarop ze het meest effectief in de Keniaanse markt kunnen opereren. “We hebben geleerd dat ondanks dat innovatie wijds geaccepteerd is (vooral door beleidsmakers), de meeste mensen tijd nodig hebben om te wennen aan een nieuwe aanpak. Om deze gewenningsfase te verkorten, hebben we een jaarlijkse cyclus ontwikkeld met verschillende activiteiten in de gebieden waar we de scanner introduceren, met trainingen, Community of Practice (CoP) meetings en workshops”.

Ter plekke oplossingen bieden

Het introduceren van innovaties in Kenia gaat niet van een leien dakje. “Toen AgroCares in 2015 begon, zagen veel partijen ons als een traditionele concurrent van de labfaciliteiten voor bodemonderzoek. Maar nu is dit beeld veranderd en worden we gezien als een partner die ter plekke in het veld een oplossing biedt, dit is uniek.”

AgroCares werkt daarom nu samen aan een Memorandum of Understanding met overheidsinstellingen zoals ICRAF en KALRO om de verdere distributie te stimuleren. Voor Van Beek is het enthousiasme dat boeren delen over de resultaten die ze behalen met behulp van de scanner een van de meest belonende uitkomsten.

Inmiddels zijn er nieuwe apps ontwikkelt die die met dezelfde apparatuur (Scanner of de Lab-in-a-Box) werken. Zo kan bijvoorbeeld nu ook de voedingswaarde in voedsel en blad worden getest.

De toekomst van ICT-oplossingen

Het werk van AgroCares geeft aan hoe uitdagend het is om nieuwe oplossingen te ontwikkelen die makkelijk geaccepteerd worden in de Keniaanse markt. Het is belangrijk dat bedrijven nadenken over hoe hun product past binnen de markt. Dit is ook een van de doelstellingen van de twee studies die zullen worden uitgevoerd en voltooid begin 2019. De studies zullen kijken naar de noodzaak in Kenia voor klimaatslimme oplossingen en ICT-oplossingen binnen de landbouwsector. Daarnaast zullen de studies kansen identificeren voor Nederlandse bedrijven en aangeven welke initiatieven er al bestaan en van welke ondersteunende middelen de bedrijven gebruik kunnen maken.

Kenia is een land met oneindige kansen binnen de landbouwsector, die nog steeds ieder jaar groeit. Bent u geïnteresseerd in ondernemen in Kenia of heeft u vragen neem dan gerust contact met ons op via nai-lnv@minbuza.nl. Voor vragen aan AgroCares Kenia kunt u contact opnemen met het Keniaanse kantoor via +254728-970-136.

Manou Aelmans
Landbouwteam Kenya en Tanzania
Twitter: @NLAgriKenya

November 2018