Ontwikkeling Kunzila verbetert voedselzekerheid Ethiopië
Vijf Nederlandse tuinbouwbedrijven gaan in het Ethiopische Kunzila-gebied op duurzame wijze een grootschalig tuinbouwproject ontwikkelen. Lokale boeren en bevolking profiteren hiervan. Het project kan als voorbeeld dienen voor voedselproducerende boeren. Dat komt de productiviteit en de voedselzekerheid in het Afrikaanse land ten goede, met minimale impact op natuur en klimaat.
De Nederlandse bloementeelt is op grootschalige wijze aanwezig in Ethiopië. Een consortium van Nederlandse ondernemers staat op het punt hun areaal in Kunzila met 500 hectare te vergroten. De investering, gesteund door de Nederlandse overheid, zal ook het omliggende gebied meenemen in de ontwikkeling. Dat kan grote gevolgen hebben voor de voedselzekerheid in de omgeving van het tuinbouwgebied.
Klimaatverandering
Ethiopië is kwetsbaar voor klimaatverandering. Een groot deel van de bevolking op het platteland is afhankelijk van kleinschalige landbouw, die voornamelijk door regenwater wordt gevoed. Aanhoudende droogte kan rampzalige gevolgen hebben voor kleinschalige boeren, die vaak geen vangnet hebben om op terug te vallen.
Naast deze humanitaire gevolgen hebben veranderingen in regenpatronen een grote impact op lokale economieën. Klimaatverandering en schadelijke landbouwpraktijken leiden ook tot landdegradatie en verwoestijning, wat nog grotere problemen met zich meebrengt. Degraderend land laat grote hoeveelheden CO2 los, wat het probleem verder verergert.
Door de grootschalige economische aanwezigheid in Ethiopië, en de ruime ervaring met duurzame landbouw, is Nederland in een unieke positie om bij te dragen aan een duurzame oplossing voor deze problemen.
Ideale locatie voor bloementeelt
Kunzila, de locatie van het investeringsproject, ligt naast het Tanameer in het noorden van Ethiopië. Het Tanameer is het grootste meer van Ethiopië en het op drie na grootste van Afrika. Het gebied is erg vruchtbaar en ligt vlakbij een internationaal vliegveld. Deze factoren, in combinatie met het gunstige klimaat, maken de locatie ideaal voor bloementeelt. Een Nederlands consortium van bedrijven grijpt deze kansen.
De ontwikkelingsmaatschappij in oprichting van vijf Nederlandse tuinbouwbedrijven gaat op duurzame wijze een gebied van 500 hectare ontwikkelen tot een grootschalig tuinbouwproject. In dit gebied zullen (deels bedekt en deels onbedekt) rozen, zomerbloemen en stekken worden gekweekt. Een bijkomend voordeel is dat dit land eigendom was van een staatsbedrijf. Landrechten van de lokale bevolking worden dus niet geschonden.
De Nederlandse ondernemers zijn niet de enigen die van deze investering de vruchten zullen plukken. Met ondersteuning van de Nederlandse en Ethiopische overheden wordt ook het omringende gebied meegenomen in de ontwikkelingen.
Markttoegang verbetert
De lokale bevolking krijgt toegang tot de infrastructuur die deze investering met zich meebrengt, zoals verharde wegen en elektriciteit. Hierdoor kunnen ze hun markttoegang aanzienlijk verbeteren. Ook krijgen lokale boeren toegang tot een groter commercieel netwerk, waardoor ze betere inputs, zoals moderne zaden, beschikbaar krijgen.
-
Huidig grondgebruik in Kunzila
Door het gebied te voorzien van druppelirrigatie, wordt er zuiniger omgegaan met water en kunnen de boeren niet één keer per jaar oogsten, maar twee of drie keer. Daarnaast wordt ook integrated pest management (IPM) geïntroduceerd: een techniek die het gebruik van chemische pesticides zo veel mogelijk overbodig maakt. Deze techniek zal de chemische voetafdruk van het gebied op het meer en de grond een stuk kleiner maken, wat Kunzila duurzamer maakt.
Kringlooplandbouw
Een van de expertises van de Nederlandse landbouwsector is kringlooplandbouw. Deze filosofie staat ook centraal in de ontwikkeling van het Kunzila-gebied. Compost van de bloementelers wordt gebruikt om de grondstructuur van de omliggende boeren te verbeteren. De Nederlandse ondernemers gaan regenwater opvangen tijdens het natte seizoen en hun afvalwater zuiveren door middel van helofytenfilters. Dit water kunnen de boeren dan weer gebruiken voor irrigatie.
Deze technieken en andere landbouwexpertise zullen gedeeld worden in een expertisecentrum, opgezet door de Nederlandse ondernemers. In dit centrum zullen bijvoorbeeld workshops worden gegeven, en is er kennis beschikbaar over landbouwtechnieken zoals verantwoord bestrijden, goed grondgebruik en hoe je moet bemesten voor optimale productiviteit.
Positief impact op voedselzekerheid
Deze gedeelde kennis heeft grote potentie voor de voedselzekerheid van de omliggende samenleving. Door de verbeterde zaadkwaliteit en de invoering van druppelirrigatie kunnen de Ethiopische boeren hun productiviteit meer dan verdubbelen. Ze kunnen vaker oogsten en de oogsten hebben een hogere kans van slagen. Ze zijn ook veel minder afhankelijk van regenval. Door dit overschot, plus de verbeterde logistieke kanalen, kunnen zij meer producten verkopen op de lokale markt, en eventueel ook op de internationale markt.
Gebied biedt volop kansen voor Nederlandse bedrijven
Door de verbeterde gewasbescherming en de circulaire praktijken door de investeerders én het omliggende gebied wordt het grond –en waterverbruik verantwoorder en het hele gebied duurzamer. Landdegradatie kan zo worden voorkomen en het Tanameer kan gezond blijven. Hiermee wordt niet alleen het gebied bestendig gemaakt tegen klimaatverandering, maar wordt ook de bijdrage aan klimaatverandering geminimaliseerd.
Voorbeeld voor toekomstige investeringen
Het project in Kunzila staat nog in de kinderschoenen, maar het heeft de potentie om een voorbeeld te worden voor toekomstige grootschalige landbouw-investeringen. Ethiopië zit, net als andere delen van Afrika, vol kansen voor Nederlandse investeerders, en ook vol kansen om een positieve impact te maken op de natuur en de samenleving. Kunzila combineert deze kansen om win-win-situaties te creëren voor Nederland en Ethiopië; een plan dat het beleid van de Nederlandse overheid in ontwikkelingslanden goed illustreert.
Daan Paardekooper en Niek Bosmans,
Landbouwteam Ethiopië
twitter: @niekbosmans
November 2018