Wie kent ‘m niet? De Marokkaanse mandarijn!
De Marokkaanse fruitteelt beslaat een oppervlakte van ongeveer 1 miljoen hectare, waarop jaarlijks 3 miljoen ton aan fruit wordt geproduceerd. Olijven, amandelen, dadels en citrusvruchten zijn de vier belangrijkste fruitsoorten die in Marokko worden verbouwd.
Het grootste deel van het fruitoppervlak in Marokko wordt door olijfbomen in beslag genomen. En dat areaal groeit gestaag onder meer gestuurd door het ‘Plan Maroc Vert’. Dat plan streeft naar een klimaatvriendelijke vervanging van teelten, die gevoelig zijn voor minder regen en hogere temperaturen (graan), door olijfbomen die beter omgaan met het veranderende klimaat. Op momenteel zo’n 930.000 ha olijfbomen wordt ruim 1.5 miljoen ton olijven geproduceerd, waarvan 65.000 ton als tafelolijven wordt geëxporteerd en 10.400 ton als olijfolie.
Amandelplantages, ook groeiend in areaal, beslaan bijna 160.000 ha met een opbrengst van ruim 100.000 ton aan amandelen.
De dadelproductie vindt in Marokko plaats op bijna 6.000 ha en levert een oogst van ruim 1,5 miljoen ton aan dadels op.
Sterke groei citrusproductie
De citrusproductie, sinaasappelen hand en pers, mandarijnen en clementines, beslaat ruim 90.000 ha en levert een productie van ruim 2.200.000 ton. De citrusproductie heeft de afgelopen twee decennia een sterke groei doorgemaakt. Die groei wordt niet alleen veroorzaakt door een uitbreiding van het areaal, maar ook door de introductie van nieuwe variëteiten, terwijl door het overstappen op druppelirrigatie flink water wordt bespaard.
De belangrijkste productieregio’s zijn in het zuidwesten, de Souss met 41%, in het noordwesten, de Gharb met 19% en in het oosten, de Oriëntale met 15% terwijl een aantal kleinere regio’s het restant van de productie voor hun rekening nemen.
570.000 ton van de Marokkaanse citrusproductie wordt geëxporteerd.
Verreweg de belangrijkste exportbestemming van sinaasappelen, clementines en mandarijnen uit Marokko is Rusland; daarnaartoe werd vorig jaar 190.000 ton geëxporteerd. Nederland is een goede tweede met bijna 90.000 ton in 2015, gevolgd door de VS (57.000 ton)en Canada (50.000 ton).
Ontwikkeling productie roodfruit
In de afgelopen jaren heeft de roodfruitproductie zich sterk ontwikkeld. Op dit moment is een areaal van meer dan 5.000 ha in gebruik voor de productie van voornamelijk aardbeien in de geïrrigeerde kuststreek tussen Moulay Bousselham en Larache, de Gharb-Loukkos Dit gebied kent een zacht winterklimaat en ligt op korte afstand van de pont naar Europa. De productie ligt rond de 170.000 ton per jaar, waarbij de eerste aardbeien al vanaf november uit de tunnels komen.
Verschillende Europese bedrijven hebben in de productie in Noordwest- Marokko geïnvesteerd. Daarbij hebben ze nieuwe efficiëntere fertigatie-technieken en biologische bestrijdingsmethoden geïntroduceerd. Dat heeft geleid tot een moderne en efficiënt ingerichte sector met een hoge toegevoegde waarde. De teelt levert met zo’n 20.000 banen een forse bijdrage aan de werkgelegenheid. Zelfs biologische teelt vindt er plaats, zij het nog op een voorzichtige 50 ha.
65% van de productie wordt geëxporteerd, waarvan 20% vers gedurende periode november – maart; tussen april en juli wordt 45 % van de productie ingevroren en geëxporteerd. 35 % van de totale productie wordt lokaal weggezet. Nederland importeert, na Spanje en Frankrijk de meest aardbeien uit Marokko: zo’n 57000 ton in 2015.
Andere zachtfruitsoorten
Naast de aardbeien worden in toenemende mate in de Gharb-regio ook frambozen, blauwe bessen en andere zachtfruitsoorten geproduceerd. De frambozenteelt groeide tussen 2005 en nu van 30 ha naar 420 ha met een actuele productie van ruim 4.000 ton.
De productie van blauwe bessen, die in 2008 met een bescheiden 15 ha startte, beslaat nu al een areaal van meer dan 500 ha met een productie van tegen de 5.000 ton per jaar. Voor blauwe bessen is Nederland na Spanje een grote afnemer met een totale export van 114 ton in 2015.
Zowel de frambozen- als de blauwebessenproductie wordt voor het overgrote deel (vers) geëxporteerd.
Nico Visser, Landbouwraad Maghreb
Juni 2016