Egypte springplank voor handel naar Midden-Oosten en Azië

De Egyptische citrusproductie floreert voornamelijk in de Nijldelta waar water en rijke gronden beschikbaar zijn. Naast de Delta, is er ook een grote concentratie van citrusproductie in de recente landreclamatie gebieden die zich veelal aan de westkant van de delta bevinden. Moderne grootschalige landbouwbedrijven produceren hier uitsluitend voor de export. In combinatie met een geschikt klimaat, lage arbeidskosten en een vroeg oogstseizoen is Egypte een zeer concurrerend land.

Strategische positie

Egypte kenmerkt zich door een strategische positie. In dit deel van de wereld is zij de enige grote producent van betekenis en heeft een comparatief voordeel voor export naar het Midden Oosten, Rusland en Azië, markten die van oudsher op grote schaal citrus en citrusproducten importeren. In het marktjaar 2014/2015 behoorden deze landen en regio’s samen met Nederland, die circa 5% van de Egyptische citrus importeert, tot de top exportlanden van Egyptische citrusvruchten. Het exportseizoen begint midden november en duurt tot eind augustus.

In Egypte worden verschillende soorten sinaasappelen geteeld, waarvan de volgende zes het meest voorkomen: baladi sinaasappel, Valencia, bloedsinaasappel, navel, Khalily en de sweet orange (sukkari). Valencia en navelsinaasappelen vormen de belangrijkste exportvarianten, terwijl de andere varianten vooral lokaal geconsumeerd worden.

Bedreigingen

Egypte neemt al jaren een concurrerende positie in op de Europese markt. Ondanks het feit dat Spanje een gunstiger geografische ligging heeft ten opzichte van het Europees continent, is Egypte in staat door kwaliteit en prijs zijn positie te handhaven. De concurrentie met Zuid Afrika is beperkt omdat het oogstseizoen valt in de periode juli-september. Specifiek ten aanzien van de Valencia, met een oogst vanaf december, is er feitelijk geen concurrentie.

Een mogelijke bedreiging voor de Egyptische sinaasappelproductie zou de Mediterrane fruitvlieg kunnen zijn. De importerende landen vragen Egypte om cold treatment in te zetten om verspreiding van de fruitvlieg tegen te gaan. Cold treatment gebeurt op verpakkingsniveau onder supervisie van het Egyptische ministerie van Landbouw en Landreclamatie, dat certificaten afgeeft als de behandeling is afgerond. Daarnaast financiert de Egyptische overheid het Fruit Fly Resistance Project met als doel de fruitvlieg volledig uit te roeien. Zo is de overheid in november 2015 akkoord gegaan met een bijdrage van 15 miljoen EGP (circa €1,5 miljoen) om fruitvliegen op bedrijfsniveau uit te roeien.

Overproductie van citrus

De Egyptische citrusproductie bedraagt momenteel 5,8 miljoen ton per jaar. De projecties voor komende jaren lopen op tot een productie van 8,8 miljoen ton in het jaar 2020. De afgelopen jaren stond de citrusprijs sterk onder druk, hoofdzakelijk doordat er sprake is van een aanzienlijke overproductie. De overproductie voor 2016 wordt geschat op 2 miljoen ton. Het succes van voorgaande jaren heeft tot een grote expansie van het areaal geleid.

De overheid contempleert om subsidies te verstrekken voor het rooien van oude citrusbestanden. Er zijn ook interessante ontwikkelingen, mede door Nederland en het Nederlands bedrijfsleven gefinancierd, om de overproductie te versappen of tot concentraat te verwerken. Hierbij wordt als sterk punt beschouwd dat in dit deel van de wereld Egypte het enige productieland van betekenis is om de markten van het Midden Oosten en Azië te bedienen. Er is weinig concurrentie van Brazilië, Mexico en Florida te verwachten. Hiermee zit Egypte in een uitstekende positie om zich als grootproducent op de oostelijke markten verder te versterken.

Copyright afbeeldingen: Horticultural Export Improvement Association (HEIA) Egypt / Hussein Marei

Joost Geijer, landbouwraad Egypte

Juni 2016