Kenia: zuinig watergebruik door slimme irrigatie
Duurzaam gebruik van water is in Kenia absolute noodzaak. Het Smart Water for Agriculture Programma zet zich er voor in om de principes van circulaire economie toe te passen in de bedrijfsvoering. Efficiënt gebruik van het beschikbare water staat hierbij voorop.
De agrarische sector is in Kenia verantwoordelijk voor 60% van de totale watervraag en legt daarmee zware druk op de gehele watervoorziening. Doordat boeren overstappen naar effectievere irrigatiesystemen wordt het waterverbruik zichtbaar verminderd.
Eigenlijk komt het er op neer dat de landbouw SMART bezig moet zijn met water dat wordt ingezet voor de productie van voedselgewassen.
Tegengaan van verspilling
Het “Smart Water for Agriculture”-programma van SNV (gefinancierd door de Nederlandse ambassade tot 31 december 2019) heeft verscheidene SMART- en marktgestuurde oplossingen geïdentificeerd als kansen voor de agrarische sector in Kenia.
Deze oplossingen zijn gericht op zuinig gebruik van oppervlakte- en grondwater, tegengaan van waterverspilling in het systeem en hergebruik van water. Voorbeeld van zo’n SMART-oplossing is de opslag van water uit de flood-flow van de rivier (het deel van het water dat buiten de rivierbedding zelf treedt) en daarbij de base-flow van de rivier niet aantast (het water dat door de rivier stroomt bij droog, rustig weer).
Pompen op zonne-energie
Andere oplossingen zijn de vervanging van fossiele-brandstofgestuurde pompen door pompen op zonne-energie en het gebruik van zuinige druppelirrigatie en sproeiers. Ook is in het programma onderzoek gedaan naar de inzet van drones om zo de watergift beter af te stemmen op de behoefte van de gewassen.
Opslag van water
Seizoensgebonden schommelingen in waterniveaus en regenval zijn grote uitdagingen in Kenia. Om dit aan te pakken investeren steeds meer boeren in de opslag van regen- en oppervlaktewater. Het is van belang dat deze systemen goed worden onderhouden. Verspilling door lekkage komt vaak voor en dat ondermijnt het succes van de nieuwe opslagtechnieken. Bovendien kan het water nog beter worden benut als meer boeren het water dat ze sproeien opvangen en hergebruiken.
Kennisoverdracht
Verschillende factoren zijn van invloed op de succesvolle overgang van boeren naar een duurzame bedrijfsvoering. Kennisoverdracht staat voorop, maar het is het ook noodzakelijk dat er in de lokale omgeving voldoende geschoold onderhoudspersoneel is en dat boeren toegang hebben tot financiering. Het succes hangt vooral af van de samenwerking in de keten.
Samenwerking in platform
Het Smart Water for Agriculture Program heeft de ontwikkeling van het Irrigation Acceleration platform mogelijk gemaakt. Dit platform brengt verschillende stakeholders samen: handelaren in agrarische producten, grondstofleveranciers, producenten van watertechnologieën, financiële instanties, universiteiten, NGO’s en overheidsinstanties. Gezamenlijk werken deze partijen aan de ontwikkeling van oplossingen en acceptatie van slimme wateroplossingen in verschillende Keniaanse provincies.
Enkele van de eerdergenoemde technieken zijn al breed toegepast door boeren. Boeren zijn daarnaast voorgelicht over efficiënt watergebruik door lokale teams. Ook de lokale overheid is intensief betrokken geweest.
Landbouwteam Kenia
Juni 2018
Dit artikel is geschreven door Vandana Thottoli, SNV Kenya. Zij is senior advisor Irrigation Acceleration Platform, Smart Water for Agriculture Program.