Trends agrologistiek in Spaanse supermarktketen
De Spaanse logistieke sector werkt aan diverse aanpassingen voor de inzet van transportmiddelen. Denk daarbij onder meer aan de inzet efficiëntere voertuigen, eco-design en robotica, logistic intelligence en duurzamere infrastructuur. Ook de logistiek binnen de circulaire economie, multimodaliteit en nieuwe business models krijgen aandacht.
Spanje staat bekend om haar goede infrastructuur. De bereikbaarheid over land en zee en via de lucht is goed, dankzij de bijna 14.000 km snelweg, 15.000 km spoorwegen, meer dan 50 havens en 48 vliegvelden. Volgens het World Economic Forum is de Spaanse infrastructuur goed voor een twaalfde plek wereldwijd.
Het Spaanse infrastructuur- en transportbeleid is vastgelegd in het Plan Estratégico de Infraestructuras y Transporte (PEIT). Dit plan bevat onder meer doelstellingen waaraan het Spaanse infrastructuur- en transportnetwerk in 2020 moet voldoen en de daaraan gelinkte investeringen.
E-commerce verse producten
Het aankoopgedrag van de Spaanse consument blijft veranderen. Er bestaat nu een sterke behoefte naar de aankoop van verse voedingsmiddelen online. Hoewel momenteel de verkoop van voedingsmiddelen online slechts tussen de 1 en 1,25% van het totaal vertegenwoordigt, blijft e-commerce sterk groeien in Spanje. Volgens de gegevens van Spaanse Mededingingsautoriteit (CNMC) betrof e-commerce in 2015 26% met een recordomzet van €20 miljard.
Zo biedt ‘El Corte Inglés’ al sinds 2015 haar verse producten aan via e-commerce en maakt tevens gebruik van het systeem van geolokalisatie. Sinds kort is ook de supermarktketen ‘Caprabo’ begonnen met de verkoop van voedingsmiddelen via e-commerce. Een recent innovatief initiatief in Spanje is het bezorgen van verse voedingsmiddelen door ‘Amazon’. In oktober 2015 begon Amazon door middel van ‘Prime Now’ met het bezorgen van verse voedingsmiddelen in Madrid en sinds oktober 2016 ook in Barcelona. Amazon biedt producten voor dagelijks gebruik aan, waaronder ook verse gekoelde en bevroren voedingsmiddelen. Voor deze service heeft Amazon onder meer Mercabarna en Mercado de la Paz als leverancier.
Trends in agrologistiek
Volgens het project ‘el Laboratorio de Ecoinnovación’, een initiatief van de ‘Obra Social La Caixa‘ en de ‘Fundación Forum Ambiental‘, zijn er de volgende trends gesignaleerd in de Spaanse logistieke sector: inzet efficiëntere voertuigen, eco-design en robotica, logistic intelligence, duurzamere infrastructuur, logistiek binnen de circulaire economie, multimodaliteit en nieuwe business models.
1) Inzet efficiëntere voertuigen
De Spaanse voedingsmiddelensector is begonnen met het introduceren van efficiëntere voertuigen om op deze manier bij te dragen aan het milieu. Een opvallend project is het ‘Cool Routing’ van de Valenciaanse supermarktketen ‘Consum’, waarbij de elektrische auto wordt ingezet bij de distributie van verse producten. Op het moment dat de route wordt gepland, wordt er via een technologisch platform informatie verschaft over de hoeveelheid energie die zal worden verbruikt, de dichtstbijzijnde oplaadpunten, en de verkeerssituatie in real time. Dit initiatief is gefinancierd door het Spaanse Instituut van bedrijfscompetitiviteit (IVACE) en FEDER-fondsen, waaraan tevens de bedrijven SD Logística en Cade Logistics hebben meegewerkt.
2) Eco-design en robotica
De supermarktketen ‘Mercadona’ probeert de milieu-impact te verminderen. Niet alleen maar door het gebruik van efficiëntere motoren, maar ook door het optimaal plannen van routes en door het zo vol mogelijk laden van de vrachtwagens. Tevens heeft de keten robotica geïntroduceerd om de ruimte in de opslagruimten optimaal te benutten en kosten te besparen.
3) Logistic intelligence
Dankzij nieuwe technologieën kan er een grote hoeveelheid data en goederen worden beheerd in real time, waardoor er meer efficiëntie en effectiviteit kan worden nagestreefd. ‘Mercadona’ bijvoorbeeld beschikt over vijf volledig geautomatiseerde opslagruimten.
4) Duurzamere infrastructuur
Bij het ontwerpen, bouwen en beheren van havens, vliegvelden, stations, opslagruimten en wegen moet er rekening gehouden worden met de milieu-impact.
Zo is bijvoorbeeld de eerste ‘Leed Gold’-stempel in Spanje verkregen door ‘Carrefour’ in Torrejón de Ardoz (Madrid), vanwege de duurzame ontwikkelingen in haar logistieke platform. ‘Carrefour’ heeft dankzij de toepassing van eco-efficiënte technologieën en de vernieuwing van de faciliteiten, het energieverbruik met 30% weten te verminderen.
5) Logistiek binnen de circulaire economie
Een continue stroom van goederen, materialen en informatie waarbij afval volledig verdwijnt en waarin de logistiek ervoor zorgt dat de juiste middelen zich op het juiste moment op de juiste plek bevinden. ‘Mercadona’ is in 2010 door de Europese Commissie erkend als voorbeeldbedrijf van goede milieupraktijken. Daarnaast richt ‘Mercadona’ zich op duurzame transport en op hergebruik.
6) Multimodaliteit
Optimalisering van transportmiddelen zorgt voor een efficiëntere distributie. Een groot deel van de distributie via het wegtransport zou kunnen worden uitgevoerd door een duurzamer alternatief, zoals het spoorwegnet. Spanje heeft een spoorwegnet van meer dan 15.500 km lang. Meer dan 3.200 km (3.243 km) betreft een hogesnelheidsnet.
Uit een recent artikel uit de online krant ‘www.cadenadesumnistro.es’ bleek dat 90% van het Spaanse fonds voor land-haven-toegankelijkheid (Fondo de Accesibilidad Terrestre Portuaria) voor 2017 bestemd zal zijn voor het verbeteren van de haven-spoorwegentoegang.
Een mooi voorbeeld van de Nederlandse knowhow op het gebied van logistiek is dat van de Nederlandse operator Shuttlewise. Sinds januari 2017 verbindt de Shuttlewise, met zijn containertreinen de haven van Rotterdam met vier spoorwegverbindingen in Spanje (Barcelona, Tarragona, Irún en Madrid). Dit is de eerste directe spoorwegverbinding tussen Rotterdam en de vier Spaanse steden. In 2016 had Shuttlewise 1.600 treinen actief en vervoerde meer dan 55.000 containers.
7) Nieuw business model
Om de concurrentiestrijd aan te gaan, worden er steeds nieuwe initiatieven genomen door zowel startups als grote spelers. Zo is bijvoorbeeld de grote Spaanse supermarktketen ‘Ahorramás’ begonnen met ´outsourcing´ en biedt de Spaanse supermarkt ‘Ulabox’, die 100% online is, meer dan 4.000 producten aan, waaronder verse voedingsmiddelen.
Er wordt, volgens Markel Cormenzana van het Laboratorio de Ecoinnovation, verwacht dat door de ontwikkelingen op het gebied van e-commerce, de steeds korter wordende levertijden en specifieke aankopen, het energieverbruik in de transportsector in 2050 t.o.v. 2000 zal verdubbelen. De Spaanse logistieke sector is niet alleen een grootgebruiker van fossiele brandstoffen en grote producent van uitlaatgassen, maar genereert ook veel afval. Hier liggen dus uitdagingen.
Daarnaast mogen we binnen de agrologistieke sector de Europese ontwikkelingen op het gebied van wetgeving niet uit het oog verliezen. Er moet dus binnen de agrologistiek gezocht worden naar innovatieve en duurzame oplossingen om de milieu-impact te beperken, dus naar duurzame agrologistiek.
Landbouwteam Madrid
Maart 2017