Zuid-Afrika profiteert van Nederlandse kennis biomassa

De belangrijkste bron van water voor Kaapstad is de Bergrivier. Deze stroomt van de Franschhoek- en Drakensteinbergen naar de Sint Helena Baai. Naast Kaapstad zorgt deze rivier ook voor de watervoorziening van de vele boerderijen in het stroomgebied van de Bergrivier. Gezien het grote tekort aan water in Kaapstad is het belangrijker dan ooit dat de Bergrivier vrij kan stromen. Daarom werkte de Nederlandse overheid samen met het Zuid-Afrikaanse Department of Water and Sanitation aan het Bergrivierproject.

Herstel moerassen

Het Bergrivierproject heeft vier doelen:

1. verbetering van sanitatie
2. herstel van moerassen
3. ontwikkeling van ecotoerisme
4. verwijdering van invasieve planten uit de rivierbedding

Tijdens het eerste Nederlandse bezoek aan de Bergrivier werd het algauw duidelijk dat invasieve planten en bomen de natuurlijke werking van de rivier bedreigen. De planten zorgen ervoor dat de vrije stroom van het water wordt beperkt, waardoor minder water beschikbaar is voor de boeren die afhankelijk zijn van deze rivier voor hun watervoorziening.

Wateropvang

Herstel van de moerassen rond de rivier moet bijdragen aan de wateropvang, wat de hoeveelheid water dat beschikbaar is voor agrarische bedrijven moet doen toenemen. Daarnaast werd het bedrijf Toronto Group bij het project betrokken dat door een groenbedrijf de invasieve planten uit de rivierbedding liet verwijderen, om zo de toevoer van water te verbeteren.

Toronto Group verzamelt veel biomassa, dat tot nu toe wordt versnipperd en als laagwaardig product geëxporteerd. In het kader van ‘aid to trade’ zijn door Nederland alternatieven voor de verwerking van deze biomassa aangeboden. Hierdoor is, naast de financiële hulp die Nederland heeft geboden voor het Bergrivierproject, ook handel tot stand gekomen. Vanuit het project is een DHI-aanvraag (Demonstratie, Haalbaarheid en Investeringsvoorbereiding) van het Nederlandse bedrijf CleanFuels gefaciliteerd en is het bedrijf in contact gebracht met Toronto Group.

Duurzame houtskool

CleanFuels is een bedrijf dat gespecialiseerd is in de omzetting van biomassa in duurzame houtskool. Het bedrijf is op handelsmissie gegaan naar Zuid-Afrika en heeft in het Bergriviergebied een demonstratie gegeven van hun technieken, waarbij door middel van langzame pyrolyse biomassa voor 65 procent in duurzame houtskool en 35 procent in elektriciteit en warmte wordt omgezet. Hierdoor wordt het economische rendement sterk verhoogd. ‘Daarnaast kunnen we een enorme milieuwinst boeken door biomassa op een schone, efficiënte wijze in houtskool om te zetten,’ stelt CleanFuels-directeur Roland Siemons.

Levering technologie

De Zuid-Afrikaanse partijen van het Bergrivierproject zien de economische kansen hiervan in en gaan samenwerken met CleanFuels om energie te winnen uit agrarische reststromen. Het Nederlandse bedrijf levert de technologie en de apparatuur om de biomassa die door Toronto Group wordt verzameld om te zetten in duurzame houtskool.

Het is de bedoeling dat deze houtskool vervolgens naar Europa wordt geëxporteerd. Op dit moment worden voorbereidingen getroffen voor de bouw van een fabriek en een energiecentrale in Zuid-Afrika. De planning is om hiermee nog dit jaar een start te maken.

Integrale aanpak

De Nederlandse inbreng in het Bergrivierproject heeft een integrale aanpak van het herstel van de Bergrivier in gang gezet. De verschillende overheidspartijen werken nu beter samen en bovendien worden ook boeren, landeigenaren en het bedrijfsleven actief betrokken in het project. Deze aanpak is een voorbeeld voor de regio en wordt nu ook toegepast in andere gebieden van de Westkaap.

Landbouwteam Zuid-Afrika
Juni 2018