'Russische landbouw in een groeispurt'
De ontwikkelingen in de agrofoodsector in Rusland gaan snel. Zeker in de bedekte tuinbouw en zuivelsector. Rusland exporteert inmiddels melkpoeder naar China, zegt Henk Stigter. Hij is sinds augustus 2020 als landbouwraad werkzaam op de Nederlandse ambassade in Moskou met als werkgebied Rusland, Wit-Rusland, Kazachstan, Oezbekistan, Armenië en Kirgizië. “Een enorm groot werkgebied, dat betekent dus prioriteiten stellen.”
Stigter geeft direct toe, het is lastig om midden in deze COVID-19 pandemie te starten als nieuwe landbouwraad. Reizen is nog steeds niet mogelijk, contact leggen gebeurt noodgedwongen via het beeldscherm. “Ik roei met de riemen die ik heb. De Russische medewerkers uit mijn landbouwteam, vier Russische vrouwen, hebben gelukkig enorm veel ervaring. Daarmee heb ik goudkorrels in handen.”
Van Beijing naar Moskou
Bijna 20 jaar werkte hij als entomoloog en later als senior beleidsmedewerker internationale fytosanitaire zaken, bij de toenmalige Plantenziektekundige Dienst (PD) in Wageningen, later de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). In augustus 2017 vertrok hij naar China. Daar hield hij zich als Veterinaire en Fytosanitaire Raad bezig met markttoegang, vooral op fytosanitair en veterinair terrein op de Nederlandse ambassade in Beijing.
En toen kwam Rusland voorbij. Stigter: “Ik werd van diverse kanten getipt dat een nieuwe landbouwraad werd gezocht voor Rusland en aangrenzende landen. Ik ben me gaan verdiepen, heb veel gepraat met mijn voorganger Meeuwes Brouwer (nu landbouwraad in Ethiopië, red.) en raakte steeds enthousiaster. Geen grotere uitdaging dan in deze politiek gevoelige regio Nederland te vertegenwoordigen en de Nederlandse agrofoodsector de weg te wijzen.” Daar kwam bij dat de rest van zijn gezin in Nederland woont. “Dan is Moskou toch wel een heel stuk dichterbij dan Beijing.”
‘De enorme afstanden hier leiden tot kwaliteitsverlies in de voedselketen’
Wonen vlak bij het Rode Plein
Hij woont op tien minuten lopen van de Nederlandse ambassade in Moskou. Een paar minuten verderop ligt het Rode Plein. “Het centrum van deze stad is prachtig en staat vol met oude gebouwen. Het is ook een moderne en welvarende stad. Hier is alles te koop. Buiten Moskou is dat natuurlijk anders.”
Hij is in augustus begonnen als landbouwraad, maar kon vanwege de corona-beperkingen uiteindelijk pas medio oktober naar Moskou vliegen. “Beetje een valse start, maar inmiddels ben ik hier gewend. Binnenkort begin ik met een cursus Russisch. Ik wil graag de taal spreken, dat maakt het een stuk makkelijker om deuren geopend te krijgen.”
Lees verder onder foto
Nederlandse beleid uitdragen
Zijn belangrijkste opdracht is, zoals hij die zelf omschrijft, om BV Nederland te vertegenwoordigen in zijn enorme werkgebied. En dan natuurlijk vooral op landbouwgebied. “Daarnaast draag ik het Nederlandse LNV beleid uit, bijvoorbeeld rond verduurzaming. Recent heb ik een presentatie gehouden op een grote tuinbouwbeurs over efficiënt gebruik van water, energie en gewasbeschermingsmiddelen in Nederlandse kassen. De Nederlandse tuinbouw loopt hierin voorop, maar ook hier worden stappen gezet. Ik ben ervan overtuigd dat ons tuinbouwbedrijfsleven de ontwikkelingen hier kan ondersteunen. Dat gebeurt trouwens al volop.”
Export naar Rusland kan groeien
Als het gaat om de Nederlandse landbouwexport naar landen buiten de Europese Unie staat Rusland na de VS en China op de derde plaats. “Dat ondanks de politieke spanningen tussen Rusland en de Europese Unie en de sancties over en weer. Het Nederlandse bedrijfsleven staat hier goed bekend, dat biedt kansen. Het Nederlandse beleid ten aanzien van Rusland is op een paar punten versoepeld. Er mogen weer handelsdelegaties deze kant op komen, er kan ook weer gebruikgemaakt worden van het RVO-instrument Partners in Business.”
'De zelfvoorzieningsgraad is fors toegenomen. Niet alleen in de zuivel, maar ook in de bedekte groente- en bloementeelt'
Prioriteiten stellen
Zijn werkgebied omvat naast Rusland de voormalige Sovjetstaten Wit-Rusland, Kazachstan, Oezbekistan, Armenië en Kirgizië. Een omvangrijk gebied, beaamt Stigter. Hij maakt zich er niet druk over. “Mijn team kan niet overal aanwezig zijn. We moeten prioriteiten stellen. Zo willen we met een Nederlands paviljoen aanwezig zijn op alle grote landbouwbeurzen. Daarmee geven we Nederlandse bedrijven de gelegenheid zich hier te laten zien. Fysieke aanwezigheid, dat is cruciaal. Daarnaast werken we intensief samen met de economische posten op de Nederlandse ambassades in de omringende landen.”
Groeispurt agrosector
De tuinbouw- en zuivelsector in Rusland maken een groeispurt door. Zo is de melkproductie per koe afgelopen jaren sterk gestegen. Het land was tien jaar geleden afhankelijk van import van zuivelproducten, onder meer uit Nederland. Inmiddels gaat er melkpoeder vanuit Rusland naar China. Stigter: “Mede door de sancties wordt flink geïnvesteerd in de agrarische sector. De zelfvoorzieningsgraad is fors toegenomen. Niet alleen in de zuivel, maar ook in de bedekte groente- en bloementeelt. Een groot aantal kassenprojecten is in ontwikkeling. Nederlandse bedrijven zijn daar actief bij betrokken, in Rusland, maar ook in Kazachstan en bijvoorbeeld Oezbekistan.”
Verliezen in de voedselketen
Met Nederlandse technologie kunnen de verliezen in de voedselketen worden verminderd, verwacht Stigter. “De afstanden zijn hier groot en dat leidt tot kwaliteitsverlies in de keten. Dat vraagt om logistieke oplossingen en daar is Nederland sterk in.”
Daarnaast gaat hij zich bezighouden met kennisoverdracht en -deling. “Ook dat is niet nieuw, maar wel kansrijk. Zo zijn Nederlandse bedrijven uit de fruitteelt betrokken bij de opbouw van een kenniscentrum in Kazachstan. Om de fruitteeltsector te ontwikkelen, is niet alleen goed uitgangsmateriaal nodig, maar ook kennis nodig over verzorging van de bomen.”
Contact
Landbouwraad: Henk Stigter
E-mail: mos-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriMoskou