VS: vraag naar buitenlandse kaas groeit
De VS is de grootste producent én exporteur in de wereld. Bedrijven die kaas willen exporteren naar de VS hebben een licentie nodig. De kaasexport van de VS naar Europa blijft voorlopig beperkt, is de verwachting.
In de VS wordt jaarlijks 100 miljoen ton melk geproduceerd. De kaasproductie per jaar bedraagt 5 miljoen ton. Hiermee is de VS de grootste kaasproducent en exporteur van de wereld.
In de VS is de kaasconsumptie gegroeid van 10 kilo per persoon in 1990 naar 15 kilo in 2013 (Nederland: 20 kilo). Kaas wordt in de VS anders gegeten dan in ons land. Patatje kaas in de VS versus een bruin broodje met oude kaas hier.
In de VS wordt veel processed cheese verwerkt in klant-en-klaar maaltijden, zoals pizza. Ambachtelijk gemaakte kaas wordt gezien als luxe, maar de belangstelling daarvoor groeit.
Sinds 2010 is de Amerikaanse kaasexport explosief toegenomen met 23% ter waarde van $2,2 miljard in 2015. De export van zuivelproducten van de VS naar EU-landen blijft voorlopig beperkt door het huidige zuiveloverschot in Europa in combinatie met de sterke dollar.
Licentie nodig voor export naar VS
Nederlandse bedrijven die kaas naar de VS willen exporteren, kunnen gebruikmaken van het EU-quotum met gereduceerd tarief. Bedrijven kunnen zich jaarlijks van 1 september tot en met 16 oktober bij USDA aanmelden voor een exportlicentie. Zij krijgen, mits aan alle voorwaarden wordt voldaan, in het volgende kalenderjaar in de maand december hun licentie.
Exportlicenties geven bedrijven het recht om, binnen deze quota, producten te importeren tegen gereduceerd tarief. Voor Edammer en Goudse kaas bijvoorbeeld is het gereduceerde tarief 10%. Buiten deze quota of zonder de benodigde licentie is het tarief 35%.
Van alle kaasimport in de VS komt 56% uit Europa, waarvan 8% uit Nederland. In 2015 was het quotum voor Goudse en Edammer kaas 6,4 miljoen kilo voor de gehele EU, waarvan 96% was toebedeeld aan Nederland.
Kaasconsumptie neemt toe
De zuivelconsumptie is afgenomen in tegenstelling tot de kaasconsumptie, die is juist toegenomen. Zuiveldeskundigen verwachten een sterke groei voor de gehele kaasmarkt.
De afgelopen vijf jaar is de omzet met 3% gegroeid. Kaas vormt een belangrijk onderdeel van de Amerikaanse maaltijd zoals cheddar op cheeseburgers en als luxe ingrediënt in hors-d'oeuvres. De kaasindustrie verkoopt daarnaast ook spreads en dips voor snacks zoals nachos.
De kaasconsumptie zal blijven toenemen omdat de gemiddelde Amerikaan meer te besteden heeft en meer uit eten gaat. In restaurants worden vaak gerechten met kaas geserveerd. Restaurants vormen de grootste afzetmarkt (41%) voor de kaasindustrie, variërend van luxe restaurants tot de grote hamburgerketens.
Kaas als luxe product
Supermarkten, delicatessenzaken en boerenmarkten zijn samen goed voor 37% van de kaasverkoop. In Amerika wordt kaas veel meer gezien als een luxe product dan in Nederland. In de Amerikaanse supermarkt is Nederlandse jonge kaas te koop voor 10 tot 20 euro per kilo. Voor de oude Goudse kaas is dat al snel 40 euro per kilo.
Voor de komende vijf jaar wordt een omzetgroei van de kaasmarkt verwacht van 1,8% ter waarde van USD $50,7 miljard per jaar.
De verwerkende industrie (17%) verwerkt kaasproducten in diepvriesmaaltijden, kaassauzen, kaassnacks of smaakmakers. Bij de Fancy Food show 2016 in San Francisco, gericht op de delicatessenmarkt en 20.000 handelaren, was kaas de grootste categorie en de innovatieleider.
Populaire kazen
Cheddar was lang de populairste kaassoort, sinds 2007 is dat mozzarella. In zijn algemeenheid geldt dat in de afgelopen vijf jaar de vraag naar en waardering voor kaas in de VS is toegenomen. Hierbij is de vraag naar Amerikaanse kazen afgenomen en de vraag naar buitenlandse kazen toegenomen. In het bijzonder zijn Goudse kaas (van jong tot zeer oud) en blauwe kaas populair. Van Nederlandse Goudse en Edammer is in 2015 ruim 6,4 miljoen kilogram geïmporteerd.
Trends in consumptie
De consument (middenklasse) in de VS is bereid om meer te betalen voor de kwaliteit van ambachtelijke en vaak prijzige kazen uit Nederland, Frankrijk, Italië en Spanje. De verwachting voor de komende vijf jaar is dat de import van de kaasindustrie met 3,6% zal toenemen ter waarde van $1,6 miljard. In de Verenigde Staten worden nu ook steeds meer lokale ambachtelijke kazen geproduceerd. Dit past in de huidige trend van kleinschalige en lokale productie. De Milk Marketing Board in de staat met de grootste kaasproductie van de VS, Wisconsin, voorziet belangrijke trends voor 2016:
- Echtheid, originaliteit, storytelling – een duidelijk verhaal achter de kaas;
- Voorkeur voor speciale smaken zoals jalapeno, smoked, berry, kruiden, vanilla en bacon;
- Sterke marktpotentie voor kaas in het groeiende snacksegment;
- Convenience: praktische informatie bij de kaas (recepten, bijpassende wijn).
TTIP leidt tot meer invoer
Zuivelexperts verwachten dat het TTIP-verdrag leidt tot een hogere invoer van kwalitatief hoogwaardige Europese kaas, waaronder Goudse kaas uit Nederland. Kaasproducenten worden aangeraden om hun bedrijfsstrategie te richten op TTIP. Kaasbedrijven kunnen bijvoorbeeld in sectorverband kijken hoe ze hun producten als luxe kwaliteitsproduct kunnen positioneren om zich zo te onderscheiden van Amerikaanse producten.
Maureen Sondag, landbouwbureau VS
was-lnv@minbuza.nl
April 2016