Californië naar klimaatbestendige landbouw

Relatie tussen Nederland en Californië

Californië, met 39 miljoen inwoners de grootste staat van de VS, is een echte landbouwstaat. Eenderde van de groente- en tweederde van de fruit- en notenproductie van Amerika komt hier vandaan.

De relatie tussen Californië en Nederland op landbouwgebied is hecht. De VS is nummer 1 op de lijst van wereldwijde landbouwexporteurs, gevolgd door Nederland op nummer 2. Wageningen UR en University of California Davis zijn ’s werelds meest gerenommeerde kennisinstituten op landbouwgebied. De twee instituten werken al decennia samen en hebben de samenwerking in maart 2016 bekrachtigd met de ondertekening van een overeenkomst.

Een groot deel van de agrariërs in de Central Valley - California’s grootste landbouwgebied – is oorspronkelijk van Nederlandse afkomst. Landbouwbedrijven als Priva, Enza Zaden en Rijk Zwaan hebben vestigingen in Californië. De Rabobank is ook actief, deze bank financiert veel agrarische bedrijven.

Letter of intent

In december 2015 was Karen Ross, secretary van Landbouw van Californië, voor een Climate Smart Agriculture Policy Mission in Nederland. Ross ziet de Nederlandse samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheid als voorbeeld voor Californië.

Tijdens dit bezoek hebben secretary Ross en staatssecretaris van Economische Zaken, Martijn van Dam, een Letter of Intent over strategische samenwerking getekend. In november 2016 brengt staatsecretaris Van Dam een bezoek aan Californië als follow-up.

Klimaatbestendige landbouw

De noodzaak om de agrarische sector te verduurzamen wordt steeds groter. Klimaatverandering en groei van de wereldbevolking smeken om oplossingen. De Nederlandse aanpak op het gebied van Climate Smart Agriculture (CSA) is gericht op de ontwikkeling van klimaatbestendige productiemethoden en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.

Californië is op het gebied van milieu, dierenwelzijn , gebruik van antibiotica en klimaat zeer vooruitstrevend. Gouverneur van Californië, Jerry Brown Junior, is  initiator van het zogenoemde “Under2MOU”. Deze overeenkomst verplicht een land of regio om in 2050 een reductie van de uitstoot van broeikasgassen met 80-95% te realiseren. Door Nederland wordt dit MOU ondersteund. De provincies Noord-Brabant en Noord-Holland hebben onlangs hun handtekening gezet.

Van landbouw- naar voedselbeleid

Staatssecretaris van Dam wil een transitie in de landbouw bevorderen: een omslag van landbouwbeleid naar voedselbeleid. Een beleid dat eerlijker is voor de boer, transparanter voor de consument en natuurlijker voor de aarde. De samenwerking tussen het Nederlandse bedrijf Salt Farm Texel en onderzoeksinstituten in Californië rond de kweek van zouttolerante gewassen is hier een goed voorbeeld van.

Precisielandbouw in Californië

Precisielandbouw is een ander goed voorbeeld van CSA en innovatie binnen de landbouw. Drones en satellieten geven de boer gedetailleerde informatie over de groei en gezondheid van zijn gewas. De boer is in staat  om veel gerichter  bestrijdingsmiddelen in te zetten. Hij kan met minder middelen zijn gewas gezond houden. Precisielandbouw en CSA zijn uitermate relevant voor de staat Californië waar de landbouw veel last heeft van extreme droogte, een probleem dat in de toekomst erger lijkt te worden. Dit biedt kansen voor Nederlandse bedrijven die op deze terreinen actief zijn.

Silicon Valley meets agrifood

Private investeringen in innovatie in agrifood nemen de laatste jaren gestaag toe tot wereldwijd $4,6 miljard in 2015, bijna een verdubbeling ten opzichte van 2014. Het grootste deel van deze dollars komt uit Silicon Valley, waar AgTech steeds meer onder de aandacht komt van grote private partijen en fondsen zoals Bill en Melinda Gates Foundation en Syngenta.

Veel van dit geld blijft in de buurt van Californië, waar de laatste jaren steeds meer start-ups verschijnen. Veel jonge ondernemers maken de stap naar agrifood. Deze jonge bedrijven zijn gericht op bijvoorbeeld landbouwdata, drones, productie van alternatieve eiwitten en de verbinding tussen boer en consument. In Nederland zien we deze beweging ook, maar nog niet in dezelfde mate.

Durfkapitalist Adam Anders van Anterra Capital zei pas dat het voor zijn bedrijf moeilijk is om geschikte Nederlandse agrarische start-ups te vinden. Er lijkt sprake te zijn van cultuurverschillen. In Silicon Valley is het breed geaccepteerd dat meer dan de helft van de start-ups failliet gaat. Deels is dat te verklaren door de soepele wetgeving in Californië met betrekking tot faillissementen. Misschien nog belangrijker: in Nederland wordt op een failliete ondernemer neergekeken, in Silicon Valley heeft hij een leerzame ervaring opgedaan.

Zakendoen in de VS

Wil je als Nederlander zaken doen in Amerika houdt dan de vijf D’s van Dutch Doing Business in the United States in je achterhoofd:

• Dutch dollars. Bij zakendoen denken Nederlanders vaak aan kosten, terwijl Amerikanen de andere kant van de medaille zien, de kansen en mogelijkheden.
• Dutch Drive. Ga niet direct op je doel af, maar neem hiervoor de tijd. Het gaat vooral om timing.
• Do’s  en Don’ts. Dat iets in Nederland werkt, betekent niet dat het in andere landen ook zal werken. Probeer je te verplaatsen in de situatie en het land en draag niet uit dat wij in Nederland alles beter doen.
• Directheid. Duidelijkheid over zaken wordt gewaardeerd maar een sterke mening over religie, politiek en ras liggen gevoelig.
• Doe je huiswerk. Amerikanen bereiden zich goed voor op een bezoek. Het is raadzaam om bij een eerste bezoek vooral te luisteren.

Landbouwbureau Washington DC, Sebastiaan van Lunteren, Ton Akkerman, Caroline Feitel en Maureen Sondag

Oktober 2016

Geraadpleegde bronnen:

• California Department of Food and Agriculture (2015)
• Comtrade (2015)
• Berkeley University of California (2007)