Conservatieven winnen verkiezingen: wat nu voor landbouw en visserij?
Bij de Britse parlementsverkiezingen van 12 december heeft de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson een absolute meerderheid behaald. Dit betekent vrijwel zeker dat het Verenigd Koninkrijk de EU zal verlaten op 31 januari 2020. Maar wat zijn de gevolgen voor de landbouw en visserij in het VK? Duurzaamheid voert de boventoon. Uit het verkiezingsprogramma van de Conservatieven en hun inzet in de voorgaande regeringsperiode kunnen we opmaken dat er binnen een nieuw binnenlands landbouwbeleid een transitie moet komen van directe inkomenssteun naar gerichte beloning voor publieke diensten en dat de huidige productiestandaarden (dierenwelzijn, milieu, voedselveiligheid) zullen worden gehandhaafd of zelfs verhoogd.
Brexit
“Get Brexit Done” is de slogan waarmee Boris Johnson deze verkiezingen heeft gewonnen. Hij zal dan ook zo spoedig mogelijk het uittredingsakkoord dat hij in oktober heeft gesloten met de EU door het parlement willen loodsen, zodat het VK op 31 januari 2020 uit de EU zal treden. Wat de precieze inzet zal zijn van premier Johnson in de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU moet worden afgewacht, maar aangezien de Conservatieven nieuwe handelsverdragen willen gaan sluiten met derde landen is het aannemelijk dat zij koersen op een vertrek van het VK uit de interne markt van de EU en ook buiten een douane-unie met de EU zullen willen blijven. Johnson heeft aangegeven de onderhandelingen over een handelsakkoord met de EU binnen een jaar te willen afronden en de Brexit-transitieperiode, die duurt tot en met 31 december 2020, niet te willen verlengen.
Duurzame Britse landbouw
De focus voor een nieuw landbouwbeleid ligt voor de Conservatieven op ‘public money for public goods’, oftewel overheidssteun voor het leveren van publieke diensten. Verder vinden de Conservatieven dat de Britten wereldleider moeten worden als het gaat om de kwaliteit van voedsel, landbouw en landbeheer. Daartoe wordt gewerkt aan een nieuwe Nationale Voedselstrategie. Het landbouwbeleid moet wetenschappelijk onderbouwd en op bewijs gebaseerd worden. Door gebruik van innovatieve technologieën te stimuleren willen de Conservatieven de Britse landbouwsector productiever maken en de bevolking moet (zowel in het VK als in het buitenland) worden aangespoord om meer Britse producten te kopen (“Buy British”). Productiestandaarden op het vlak van dierenwelzijn, voedselveiligheid en milieu zijn voor de Britse bevolking van evident belang. De Conservatieven beloven in hun verkiezingsprogramma dan ook dat de huidige standaarden minimaal zullen worden gehandhaafd en in sommige gevallen zelfs zullen worden verhoogd. Premier Johnson en landbouwminister Villiers hebben meermalen gehint op een beperking van het transport van levend vee voor de slacht.
Visserij
Met het verlaten van de EU verlaat het VK ook het Gemeenschappelijk Visserijbeleid en wordt het een onafhankelijke kuststaat met controle over de eigen territoriale wateren. Net als voor de landbouw zullen de Conservatieven het budget voor visserij handhaven voor de volledige duur van de nieuwe regering. Een in het oog springende wens is om een plan voor het bereiken van maximum sustainable yield (MSY) voor alle visbestanden een wettelijk vereiste te maken.
Nieuw kabinet
In de komende dagen zal Boris Johnson zijn nieuwe kabinet bekendmaken. Dan zal ook duidelijk worden of Theresa Villiers (minister), George Eustice (staatssecretaris) en Rebecca Pow (onderminister) zullen terugkeren bij landbouw- en milieuministerie Defra. Zac Goldsmith (staatssecretaris) heeft zijn zetel verloren en kan alleen terugkeren via een eventuele benoeming tot Lord (Hogerhuis). Overigens zijn ook de landbouwwoordvoerders van Labour, Sue Hayman en David Drew, hun zetel kwijtgeraakt.