Vergroening Britse steden neemt vlucht

Er is een groeiend momentum voor vergroening van de gebouwde omgeving in het Verenigd Koninkrijk. Overheden, maatschappelijke organisaties en private sector nemen veel initiatieven. De trends in het VK laten het belang zien van een integrale en multifunctionele benadering. Nederlandse producenten kunnen hierop inspelen.

In Engeland leeft ongeveer 83% van de bevolking in de bebouwde kom. De bevolking in de Engelse steden groeit sneller dan de plattelandsbevolking. De bevolking van Londen groeit naar verwachting de komende 25 jaar met circa drie miljoen. Ook in andere steden neemt het aantal inwoners fors toe.

Forse uitdagingen door groei bevolking

Britse steden staan daarom voor de uitdaging om de bevolkingsgroei beheersbaar te maken, ook aan de klimaatverandering. Tegelijkertijd moet de gebouwde leefomgeving ook beantwoorden aan de economische behoeften op korte termijn. Vergroening kan een belangrijke rol spelen bij deze opgave. Natuurlijke oplossingen, zoals groene daken en meer bomen, helpen bij de integrale aanpak van de complexe stedelijke opgaves zoals klimaatadaptatie, een gezondere leefomgeving en behoud van de stedelijke natuur door te voorzien in multifunctionele en aantrekkelijke ruimtes.

Lees verder onder foto

Cannon Bridge Roof Gardens
Beeld: ©User:Colin / Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0
Cannon Bridge Roof Gardens

Baten van stedelijk groen

Stedelijk groen draagt bij aan het koelen van temperaturen, voorkomen van overstromingen, vermindering van luchtvervuiling en het creëert ruimte voor recreatie. Ook de biodiversiteit is daar bij gebaat. De aanplant van meer groen biedt ook economische voordelen. Volgens de Britse regering dragen de verkoelende effecten van groene ruimtes in de gebouwde omgeving jaarlijks bij aan 244 miljoen pond in besparingen op airconditioning en arbeidsproductiviteit.

Momentum voor vergroening

Er is in het land een groeiend momentum voor vergroening van de gebouwde omgeving. Zo sturen de milieuagenda’s van overheden aan op meer groene elementen in nieuwbouwprojecten. De klimaatadviesraad van de regering, de Climate Change Committee, roept de regering op urgent te voorzien in meer zonwering en groenbedekking om de hittesterfte aan te pakken. 

'Gebouwen met groene muren en daken zijn nog nooit zo populair geweest in Londen'

Natuurinclusieve oplossingen

De UK Green Building Council pleit voor ‘nature-based solutions’ in nieuwbouw- en infrastructuurprojecten voor de aanpak van hitte in steden. De Environment Agency van de regering ziet een belangrijk rol voor groene ruimtes in de stad voor de aanpak van de stedelijke problemen en werkt samen met lokale autoriteiten in Engeland om meer groen te creëren. Een onafhankelijk rapport over nationale parken in opdracht van de regering verwelkomt de nieuwe landschapsbenadering voor stedelijke gebieden en de nieuwe vormen van samenwerking daarbij zoals het model van het London National Park City.

Groenere, natuurlijkere en gezondere stad

Londen is ’s werelds eerste National Park City. Samen met de burgemeester van Londen ondertekenden organisaties en individuen in juli 2019 het London National Park City Charter, voor de ontwikkeling van een groenere, natuurlijkere en gezondere stad. Onder leiding van de National Park City Foundation werken de stakeholders samen voor een groene leefomgeving en meer biodiversiteit in Londen. Het idee van een nationale parkstad is niet ver gegrepen want maar liefst 47% van het oppervlak van Londen kan worden bestempeld als groen. Niet meer dan 10% van Londen bestaat uit woongebouwen. De stad telt maar liefst 3,8 miljoen tuinen die samen 24% van het oppervlak beslaan.

Lees verder onder foto

Nationale stadsparken
Nationale stadsparken

Regeringsbeleid

De Britse regering publiceerde in 2018 haar nationale milieustrategie, het 25 Year Environment Plan. Deze strategie richt zich ook op de groene infrastructuur in steden door het bevorderen van investeringen zoals voor de aanplant van bomen. In 2019 lanceerde de regering het Urban Tree Challenge Fund die voorziet in een vergoeding voor de aanplant van bomen in de bebouwde kom in Engeland.

In 2020 publiceerde de regering de zogeheten Ten Point Plan for a Green Industrial Revolution voor natuurherstel en de aanpak van klimaatverandering. Onderdeel hiervan is het Green Recovery Challenge Fund dat onder andere moet bijdragen aan meer toegang tot natuur en groene ruimtes door de aanplant van een miljoen nieuwe bomen.

Lokale initiatieven

Er zijn daarnaast vele initiatieven van lokale overheden en maatschappelijke organisaties voor het creëren van meer groen in de gebouwde omgeving. Bijvoorbeeld de Woodland Trust heeft een nieuw zogeheten Emergency Tree Fund for Local Authorities gelanceerd voor het stimuleren van groene ruimtes in stedelijke regio’s in samenwerking met lokale gemeenschappen.

Ook andere natuur- en milieuorganisaties lanceren lokale initiatieven voor de aanplant van natuur, zoals de zogeheten ‘tiny forests’ aangelegd door de internationale milieu-NGO Earthwatch. Westminster Borough Council in centraal Londen wil van de buurt rond Oxford Street de ‘groenste’ in de wereld maken. Er zijn talrijke subsidies en initiatieven die lokale overheden kunnen benutten voor de aanplant van bomen, zoals dit overzicht laat zien: Tree planting grants and initiatives

Lees verder onder foto

London Roof Top
London Roof Top

Urban Greening

Gebouwen met groene muren en daken zijn nog nooit zo populair geweest in Londen. De trend begon rond de eeuwwisseling met de eerste groene daken op bankkantoren in de City. Tegenwoordig wordt bij de transformatie van hele stadsblokken gewerkt met de aanleg van groen, zoals bij het nieuwe hoofdkantoor van Google UK. In de buurt Victoria in Londen wordt een kantoorgebouw gebouwd met maar liefst 2.800 m2 groene ruimte met volkstuinen en een stadsboerderij.

Schone lucht

Het bestuur van Londen, de Greater London Authority (GLA), stimuleert de vergroening van straten, gebouwen en publieke ruimtes als onderdeel van een groene infrastructuur-benadering die moet bijdragen aan schone lucht, verkoeling en minder overstromingen. In 2019 creëerde de GLA de zogeheten Urban Greening Factor om de kwantiteit en kwaliteit van vergroening van een project in het planningsproces te meten.

Verduurzaming sierteelt en groenvoorziening

De sectororganisatie voor de Britse sierteelt, de Horticultural Trades Association (HTA), ziet grote kansen voor de sector in de klimaat- en milieuambities van de regering en de ‘urban greening’ trend. HTA berekent dat de sierteelt garant kan staan voor de helft van de doelen van het 25 Year Environment Plan van de regering.

Om dit potentieel te mobiliseren moet de sector verduurzamen, stelt HTA. Hierin liggen een uitdaging maar ook kansen om meer efficiënt gebruik te maken van water, de uitstoot van klimaatgassen, afval te verminderen en meer gebruik te maken van natuurlijke grondstoffen.

Lees verder onder foto

Nomura Roof Gardens
Beeld: ©David Hawgood and licensed for reuse under this Creative Commons Licence
Nomura Roof Gardens

Integrale benadering nodig

De geschetste ontwikkelingen laten het toenemend belang zien van een integrale en multifunctionele benadering bij de aanleg van groen in steden met ook mogelijke implicaties voor de vraag naar producten uit Nederland. De sierteelt in het VK is in relatief grote mate afhankelijk van de invoer van planten, bomen en uitgangsmaterialen, maar ook van productietechnologieën uit het buitenland.

De sierteelt en groenvoorziening in het Verenigd Koninkrijk is nauw verweven met buurland Nederland. Het land kent een lange geschiedenis van invoer van sierteeltproducten uit ons land. Nederland was bijvoorbeeld al sinds de zeventiende eeuw een belangrijke leverancier van lindebomen en buxus.

Veel afzet naar VK 

Sierteeltproducten hebben ook vandaag de dag een belangrijk aandeel in de Nederlandse export van landbouwgoederen naar het Verenigd Koninkrijk. Voor de Nederlandse boomkwekerij en bloembollensector is het Verenigd Koninkrijk na Duitsland de grootste exportbestemming. De waarde van de Nederlandse sierteelt export naar het Verenigd Koninkrijk bedroeg in 2021 bijna 1,7 miljard euro: 14% van de totale Nederlandse sierteelt export en 18% van de Nederlandse export van de landbouw- en gerelateerde goederen aan het Verenigd Koninkrijk.

Zodoende drukt Nederland een belangrijke stempel op de vergroening in het land. Nederlandse concepten voor de groenaanleg vinden zodoende ook al eeuwenlang hun weg naar het land. Een voorbeeld hiervan uit deze eeuw is het ontwerp van de Jubilee Gardens in het hart van Londen aan de voet van de Londen Eye.

Contact

Landbouwteam Verenigd Koninkrijk
Mail: lon-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriLondon

Juni 2022

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Groene en gezonde steden. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.