Trends in de Britse fruitmarkt

Het Verenigd Koninkrijk is na Duitsland de tweede exportbestemming van fruit uit Nederland. In 2015 exporteerde Nederland voor €385 miljoen aan vers en gedroogd fruit naar het VK, ongeveer 10% van de totale Nederlandse export van fruit. Nederland functioneert voor het VK als een belangrijke draaischijf voor de fruithandel.

In het VK wordt in vergelijking met andere landen veel fruit geïmporteerd. De Britse zelfvoorzieningsgraad voor fruit is extreem laag en in de laatste decennia verder afgenomen van ongeveer 15% in de jaren negentig tot ongeveer 10% in 2015. Terwijl de omvang van de import van appels, perziken, nectarines nagenoeg onveranderd is gebleven, is de import van veel tropische vruchten meer dan verdubbeld. De import van avocado’s en ananas is zelfs meer dan verdrievoudigd. Exotisch fruit is een belangrijke motor achter de groei van de sector geworden omdat de consument bereid is hiervoor hogere prijzen te betalen.

Fruit
Tabel 1. Productie en aanbod van fruit in het VK (1995-2014), Bron: Lang & Schoen (2016)

Britse teelt

In het VK worden vooral aardbeien en frambozen geteeld met daarnaast in veel regio’s ook appels, peren en pruimen. De fruitproductie is geconcentreerd in het zuiden van Engeland en in de Midlands. Sinds de jaren negentig is de vraag naar aardbeien sterk toegenomen, waardoor zowel de eigen productie als de import zijn verdubbeld. Tegelijk is de productie van appels en peren met bijna 30% en 25% gedaald.

Fruit
Tabel 2. Productie en aanbod van selectie van fruit in het VK (in 1.000 ton), Bron: Lang & Schoen (2016)

Marktstructuur

De vier grote supermarktketens, Tesco, Asda, Sainsbury’s en Morrisons, verkopen het meeste fruit. De laatste jaren hebben zij echter veel marktaandeel verloren aan de prijsvechters Aldi en Lidl. De marktpositie van de supermarkten staat verder onder druk door de groeiende populariteit van online boodschappen doen en uit eten gaan. De groothandel van fruit in het VK heeft zijn positie als een belangrijk verkoopkanaal behouden, ondanks de consolidatie in de Britse fruitmarkt, omdat de groothandel kansen biedt om snel in te spelen op de laatste marktontwikkelingen.

Nieuw productaanbod

De verkoop van voorverpakte en vers gesneden producten en exotisch fruit is de laatste jaren een grote stimulans geweest voor de fruitmarkt in het VK.

Britse supermarkten spelen in op de trend van onbewerkt eten, oftewel ‘clean eating’, met productinnovaties in het fruitsegment. Juicing, het zelf persen van sappen, is de laatste jaren steeds populairder geworden. Een toenemend aantal consumenten prefereert zelfgemaakte verse sappen boven de voorverpakte sappen. Volgens marktonderzoekers IRI steeg in 2015 de verkoop van blenders en juicers in supermarkten met maar liefst 49%. De verkoop van bereide vruchtensappen is dezelfde periode met 4% afgenomen. Het Britse Gilfresh is gestart met de marketing van zogenaamde ‘juicing packs’. De ‘juicing packs’ bieden verschillende combinaties van groente en fruit met een speciale mix voor smoothies of gezonde sappen.

De fruitmarkt in het VK wordt ook gestimuleerd door de focus van de horeca op gezond eten en de groeiende vraag naar verse ingrediënten in restaurants. Trendy ‘take-away’-ketens spelen in op de juicing trend met een groot aanbod verse sappen en smoothies.

Volgens marktanalisten zijn de free-from- en superfoodtrends ook een kans voor de horecaverkoop. Net als de supermarkten verbreden de take-away ketens het aanbod van vers fruit met nieuwe grab-and-go-producten, zoals (gemixte) voorgesneden fruitpotjes. Naar schatting zal de horecaomzet de komende jaren tussen de 1% en 3% per jaar groeien.

Nederland 'Featured Nation' van London Produce Showground

Nederland is dit jaar ‘Featured Nation’ van de London Produce Show, de grootste beurs voor verse groente en fruit en bloemen in het VK, die van 8-10 juni plaatsvindt in Londen.

Het GroentenFruit Huis organiseert op de beurs een seminar over innovatieve concepten met presentaties van Rijk Zwaan, GreenCo, Sous Chef en WUR. Voor het eerst wordt dit jaar op initiatief van de Nederlandse Ambassade, the Worshipful Company of Gardeners en Holland Fresh Group groente en fruit designwedstrijd gehouden voor kinderen van basisscholen in Londen. De prijs voor de winnende school is een kasje, beschikbaar gesteld door de Nederlandse deelnemers aan de beurs. Het vakblad Produce Business heeft deze maand een ‘Holland’-special gepubliceerd inclusief interviews met Rijk Zwaan en Van Oers United.

Bas Harbers, landbouwbureau Verenigd Koninkrijk

Juni 2016