Green Brexit: VK werkt aan herstel bodemkwaliteit
De Britse regering belooft een ‘Green Brexit’ die moet bijdragen aan de verduurzaming en groei van de economie. Belangrijke pijlers voor deze beleidsambitie zijn het nieuwe 25 Year Environment Plan, de Clean Air Strategy en het nieuwe eigen landbouwbeleid dat de regering thans ontwikkelt.
De plannen voor de landbouw moeten bijdragen aan een efficiënter gebruik van meststoffen, verbetering van de bodemkwaliteit en het verminderen van de milieu-impact. Toch vormen de principes van de circulaire economie vooralsnog geen integraal onderdeel hiervan.
Met het nieuwe 25 Year Environment Plan wil de Britse regering nieuwe regels voor waterkwaliteit en ammoniakuitstoot invoeren. Boeren moeten investeren in apparatuur om de emissies te reduceren. Zij kunnen daarvoor steun verwachten via nieuwe landbouwsubsidies voor de levering van publieke diensten.
Strengere mestregels
Landbouwminister Gove wil resultaat boeken door onder meer afdekken van mesthopen, bemestingsplafonds, nieuwe standaarden voor stallen en strengere maatregelen voor grotere melkveebedrijven, en vanaf 2027 verplichte toediening van meststoffen met behulp van een sleepslang of sleepvoet of door injectie.
Daarnaast vormt bodemgezondheid een belangrijk aandachtspunt in het landbouwbeleid na Brexit. In het VK verdwijnt elk jaar drie miljoen ton teeltaarde. Onderzoekers van de universiteit van Sheffield schatten dat de Britse bodems op dit moment nog voldoende nutriënten bevatten voor honderd oogsten. Ongeveer 40% van de Britse landbouwgrond is onderhevig aan degradatie.
Herstel bodemgezondheid
De regering zal waarschijnlijk herstel van de bodemgezondheid en –kwaliteit in 2030 als doel stellen. Bodemkwaliteit wordt mogelijk een van de publieke goederen die worden beloond met publiek geld. Ook belooft de regering nieuw onderzoek naar bodemgezondheid. Zo gaat het Britse milieu- en landbouwministerie Defra 200.000 pond investeren om een nieuw systeem te ontwikkelen voor monitoring van bodemgegevens.
Vraagtekens bij beleid
Er is kritiek op de beleidsplannen omdat ze de circulaire economie niet lijken te bevorderen. Minister Gove heeft de portefeuilles milieu én landbouw en is daarmee in een uitstekende positie om een verbindende, overkoepelende visie op de vele milieudoelen (aanpak van zwerfafval, voedselverspilling, bodemdegradatie, luchtvervuiling en biodiversiteitsverlies) neer te zetten.
Tot nu toe grossiert het kabinet echter in het aankondigen van losse maatregelen die vooral het imago van de Conservatieve Partij als hoeder van milieu en dierenwelzijn moeten versterken. Het 25 Year Environment Plan wordt door velen gezien als een optelsom van wensbeelden. Daartegenover is voor het bevorderen van een circulaire economie een holistische en geïntegreerde lange termijn strategie nodig.
Natuurlijk kapitaal
Een reddingsboei voor minister Gove is mogelijk zijn interesse in het concept van natuurlijk kapitaal. Het optimaal gebruik en het behoud daarvan zijn immers respectievelijk de basis en het doel van een circulaire economie. Met behulp van wetenschappers en bedrijfsleven wil Gove een ‘markt’ ontwikkelen waarin de financiële waardering van natuurlijk kapitaal de prikkel is om milieumaatregelen te nemen.
Kringlooplandbouw
Er bestaan in het Verenigd Koninkrijk verschillende private initiatieven om kringlooplandbouw te bevorderen. Zo is er een Compost Certification Scheme, een keurmerk dat de kwaliteit van compost waarborgt. Daarnaast onderzoekt de organisatie WRAP nieuwe toepassingen op het gebied van compost en bio-kunstmest en ontwikkelen bedrijven nieuwe digestaten op basis van anaerobe vergisting.
Uitrijden digestaat
Digestaat wordt al op veel locaties gebruikt als meststof op landbouwgrond. Het wordt doorgaans door specialistische loonwerkbedrijven uitgereden, zoals het bedrijf Tramspread, dat jaarlijks op meer dan 300.000 kubieke meter in het oosten van Engeland digestaat uitrijdt.
Nu is het aan de regering om alle voornemens kracht bij te zetten door de principes van de circulaire economie integraal onderdeel hiervan te laten zijn. Maatregelen gericht op bijvoorbeeld bodemkwaliteit moeten dan het bedrijfsniveau ontstijgen. De vraag is dan of minister Gove erin slaagt om te komen tot een werkbare toepassing van het concept van natuurlijk kapitaal.
Later dit jaar zal de regering haar nieuwe Resource and Waste Strategy bekendmaken, waarmee het Circulaire Economie-pakket van de EU wordt omgezet in eigen nationale regelgeving.
Landbouwteam Verenigd Koninkrijk
Juni 2018