Turkije 2023: in de mondiale top 5 van landbouwproducenten?
In 2023 viert de Turkse Republiek het 100-jarige bestaan en voor dat jaar heeft het land zichzelf ambitieuze doelstellingen gesteld op het terrein van de economie en de landbouw. Zo wil Turkije in 2023 tot de 10 grootste economieën ter wereld te behoren én een plek veroverd hebben in de mondiale top 5 van landbouwproducenten.
Wereldwijd staat Turkije op de zevende plaats van landbouwproducenten. Landbouw is dan ook een belangrijke en veelbelovende sector. In 2016 werd 7,5% van het Turkse BBP gerealiseerd door landbouw en was de sector goed voor 25% van de werkgelegenheid in Turkije.
Het land heeft zich voor de landbouw een aantal doelen gesteld:
- USD 150 miljard van het BBP afkomstig uit de landbouw;
- USD 40 miljard export van landbouwproducten;
- realisatie van 8,5 miljoen ha geïrrigeerd landbouwland (momenteel 5,4 miljoen ha);
- nummer 1 in visserij en visproducten (t.o.v. de EU).
Volgens het Turks Strategisch Plan voor de landbouwsector zijn de volgende thema’s prioritair: landbouwproductie en voedselzekerheid, voedselveiligheid, plant- en diergezondheid, plattelandsontwikkeling en institutionele capaciteitsversterking.
Douane-unie tussen Turkije en EU
Sinds 1999 is Turkije kandidaat-lidstaat van de Europese Unie en sinds 2005 onderhandelt het land over toetreding. De gesprekken zijn lastig en het is realistisch om de eventuele toetreding pas over jaren te verwachten.
De douane-unie tussen de EU en Turkije bestaat al langer. Sinds 1995 worden er geen tarieven meer geheven op onderlinge handel. Vanwege de grootte van de Turkse landbouwsector was deze sector door de EU echter buiten de douane-unie gehouden, aangezien de integratie van de Turkse sector verstrekkende gevolgen zou hebben voor de interne Europese markt. Onlangs heeft de Wereldbank de EU – TR douane-unie geëvalueerd. Een van de adviezen was dat het opnemen van landbouw in de douane-unie om zo de wederzijdse handel te versterken. De hervorming van de douane-unie is al in de directe toekomst onderdeel van de bilaterale agenda van de EU en Turkije. Maar de kans bestaat ook dat de handel in landbouwproducten niet via de Douane Unie, maar via een vrijhandelsverdrag wordt geregeld.
Vanwege de omvang en samenstelling van de populatie, de gestage economische groei in de afgelopen jaren en de aanzienlijk gestegen welvaart is Turkije een zeer interessante afzetmarkt voor Nederlandse en Europese producenten. Binnen de Turkse economie als geheel zal ook de landbouwsector blijven groeien, mede als gevolg van de gunstige leningen en belastingvoordelen die worden verstrekt door de Turkse overheid.
Steeds meer bedrijven zien kansen in Turkije, niet alleen als opkomende markt, maar ook als supply chain hub voor Europa richting het Midden-Oosten en Afrika. Want Turkije ligt uiterst strategisch, niet alleen in geopolitieke en economische zin, maar vooral ook in logistieke zin. Turkije is niets minder dan de logistieke hub voor drie continenten, Azië, Europa en Afrika. Het land is niet alleen een knooppunt in de goederenstroom in de regio, maar dus eigenlijk voor de wereld. De logistieke betekenis ervan ontstijgt zijn geografische en huidige economische positie. Sommigen zijn van mening dat deze gateway-functie de werkelijke toegevoegde waarde van het land is!
Efficiënte transportverbinding
Turkije is in het hart van de Euraziatische goederenstromen en is trait d’union tussen Europa, de Balkan, de landen rond de Zwarte Zee, de Kaukasus, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. En zelfs verder. Turkije verbindt de trans-Europese netwerken met het Midden-Oosten en Azië via pan-Europese corridors, de kortste en een van meest efficiënte transportverbinding langs de Euraziatische route.
Turkije heeft de ambitie om de huidige logistieke hub-functie uit te breiden en te versterken. Daarom zijn grootschalige investeringen gepland in transport en logistiek. Het ministerie van Transport is inmiddels de grootste investeerder in het land! Maar behalve publieke investeringen in infrastructuur zijn ook de private investeringen in de afgelopen tien jaar aanzienlijk gegroeid ter verbetering van het netwerk van logistieke diensten. Nieuwe luchthavens zijn gebouwd of worden nu aangelegd, snelwegen ontsluiten van noord tot zuid en van west tot oost het land, het netwerk van hogesnelheidstreinen groeit nog steeds en verbindt steeds meer grote steden met elkaar. Last but not least, de capaciteit van de Turkse havens wordt steeds verder vergroot.
Turkije begon ook met de bouw van twintig logistieke centra, waarvan er inmiddels zeven zijn afgerond. Deze centra biedt de handel de keuze uit verschillende vormen van vervoer en helpen zo de vervoerskosten te verlagen.
Logistieke doelen Turkse regering
De Turkse regering stelt zich tot doel om uiterlijk in 2023 de logistieke infrastructuur te optimaliseren. Deze doelen omvatten onder meer:
- een wegennet van 70.000 km, waarvan 36.500 km tweebaanswegen en 8.000 km meerbaanssnelwegen;een spoorwegnet van 25.000 km, waarvan 12.000 km hogesnelheidslijn;
- verhogen van het jaarlijkse passagiersvervoer tot 1 miljard personen en het goederenvervoer tot 125 miljoen ton;
- verhogen van het aantal passagiersvliegtuigen dat onder Turkse vlag vliegt van 487 naar 750;
- aanleg van nieuwe luchthavens waardoor de jaarlijkse capaciteit wordt verhoogd tot 400 miljoen passagiers;
- verhogen van containeroverslag (nu met een capaciteit van 8,4 miljoen TEU) naar 32 miljoen TEU.
De grootte en gediversifieerde economie zal bijdragen aan de uitbreiding van de logistieke sector. Wereldwijde logistieke spelers zijn er steeds meer op gebrand om te investeren in Turkije vanwege het groeipotentieel. Kansen genoeg voor Nederlandse agro- & foodbedrijven die zaken willen doen in en met Turkije!
Landbouwteam Ankara
Maart 2017