Singapore: circulaire concepten in beginfase

Op dit moment is Singapore nog vrijwel volledig afhankelijk van import van buitenaf om aan de voedselbehoefte van de bevolking te voldoen. De stadstaat importeert grofweg 90% van wat er lokaal geconsumeerd wordt. Daarom wil de overheid de eigen voedselproductie vergroten. De voorkeur gaat daarbij uit naar indoor en on-land farming van (kiem)groente, vis en eieren.

Momenteel zijn er ongeveer tweehonderd agrarische bedrijven in Singapore, waarvan het merendeel actief is in de viskweek op zee. Rond de vijftig bedrijven kweken (kiem)groenten en een handvol produceert eieren. Ook is er een geitenhouder en een klein aantal melkveehouders.

Vergrijzing

Er is sprake van vergrijzing en veel agrarische ondernemers hebben geen opvolger. Dit kan tot problemen leiden voor de continuïteit van de sector. Op bedrijven waar het voortbestaan in gevaar is, staat innovatie laag op de prioriteitenlijst. Tegelijkertijd is er voor ondernemers die investeren en innoveren financiële ondersteuning vanuit de overheid.

Die steun wordt geboden bij bijvoorbeeld het verbeteren van de productiviteit door automatisering, het overdragen van kennis van buitenlandse experts aan lokale ondernemers en voor aanpassing van bedrijfsprocessen aan tropische omstandigheden.

Opvallend is dat er nog geen nadruk ligt op het (her)gebruik van grondstoffen en reststromen. Ook bij veel consumenten lijkt de urgentie van het aanpakken van het klimaatprobleem nog beperkt. Het verminderen van voedselafval lijkt vooral economisch interessant te moeten zijn.

Het Grant Hyatt hotel op Scotts Road maakt gebruik van een composteermachine van Biomax voor verwerking van de eigen voedselresten. De compost wordt in de kruiden- en groentetuin van het hotel gebruikt en het restant neemt Biomax terug.

Wormen

En bij Siloso Beach Resort op het recreatie-eiland Sentosa worden wormen aan het werk gezet om groente- en fruitresten uit het restaurant te composteren. Met de verkregen compost teelt het resort groenten en kruiden op eigen dak. Hiermee wordt voor 10 procent voorzien in de behoefte van het resortcafé. Verder vergisten pluimveebedrijven kippenmest om zo energie op te wekken voor de robots die de eieren verpakken en verwerken.

Insecten

Volledig circulaire concepten waarin insecten als voer worden gebruikt, staan nog in de kinderschoenen. Een voorbeeld is het gebruik van de soort Hermetia illicucens, beter bekend onder de naam zwarte soldaatvlieg. Deze vliegensoort is een echte afvalvreter tijdens de larvefase; alle soorten voedsel en voedselresten staan op het menu.

Tijdens zijn leven als vlieg eet de zwarte soldaatvlieg niet, wat het risico op contaminatie klein maakt (insecten slaan namelijk snel schadelijke stoffen op). De larven van de vlieg dienen als hoogwaardig voedsel voor vissen en pluimvee.

De autoriteiten beraden zich over de vraag hoe de voedselveiligheid gewaarborgd kan worden. Per slot van rekening klinkt het bijna te mooi om waar te zijn: “trash in”, maar geen “trash out”. Insectta is een kweekbedrijf in Singapore dat met de autoriteiten samenwerkt om antwoorden op deze vragen te vinden.

De eerste initiatieven en pilots zijn opgezet. Helaas ontbreekt in veel gevallen de wens of noodzaak om circulair te gaan denken en handelen. De urgentie van de belangrijkste pijler van een circulaire economie, het reduceren van gebruik, wordt nog maar mondjesmaat gezien door bedrijven en consumenten.

Singapore is een “stad in een tuin en niet andersom”, om met de Singaporezen te spreken, waarbij de compost van voedselafval goed van pas kan komen in de tuin. De vraag hoe de planten die (in toenemende mate) indoor groeien aan hun nutriënten moeten komen, is met de circulaire ideeën die we nu hebben gezien nog niet beantwoord.

Landbouwteam Singapore, Nienke Gelderloos

Innovatieteam Singapore, Caspar Aardenburg

Juni 2018