Rwandese overheid ondersteunt handel en export sierteelt
De landbouwsector levert een grote bijdrage aan de nationale economie van Rwanda. De ontwikkeling van een commerciële tuinbouwsector (inclusief sierteelt) is door de Rwandese overheid als een prioriteit aangemerkt, met een focus enerzijds op het verhogen van de productie en anderzijds op het ondersteunen van de handel en export.
Rwanda is een klein land in het hart van Afrika, met een oppervlakte van 26.338 vierkante kilometer. Het land is voornamelijk bergachtig (land van duizend heuvels); met een gemiddelde hoogte van 900 meter in het zuiden tot meer dan 2.400 meter in de regio's van de Congo- Nijl (noordwesten), waar het landschap wordt gekenmerkt door steile hellingen. Haar grote hoogte, vruchtbare bodems, overvloedige regenval gedurende het hele jaar van tussen de 900 mm tot 1.500 mm en gemiddelde dagtemperatuur van 20 -30 °C en nachttemperatuur van 5 - 20 °C, goedkope arbeid $1,10 tot 2,20 per dag, beschikbaarheid van water uit talloze rivieren en meren maken Rwanda tot een interessante bestemming voor de ontwikkeling van de sierteelt.
Rwanda heeft een tweede plaats in Sub-Sahara Afrika op de ‘Ease of Doing business Index’ van de WereldBank, voornamelijk vanwege overheidsinspanningen om het bedrijfsklimaat te verbeteren en vrijwel ontbreken van corruptie in het land.
Rwanda heeft verschillende gunstige omstandigheden voor de tuinbouwproductie, zoals een mild klimaat, voldoende water, voldoende arbeid en een groeiende vraag als gevolg van een groeiende stedelijke middenklasse. Het exporteren van bloemen uit Rwanda is veelbelovend gezien het klimaat, maar kent beperkingen op het gebied van concurrentievermogen (Dijkxhoorn et al, 2015, Horticulture and floriculture in Rwanda)
De Sierteeltsector
De sierteeltsector in Rwanda is nog steeds erg klein, met slechts één bedrijf dat rozen produceert (Bella Flowers) en drie bedrijven die zomerbloemen produceren voor de exportmarkt.
Bella Flowers
Bella Flowers is Rwanda's enige rozenkweekbedrijf aan de oevers van het meer van Muhazi op een hoogte van ongeveer 1.500 m boven de zeespiegel. De regering van Rwanda heeft Bella Flowers ontwikkeld om de haalbaarheid van rozen in Rwanda aan te tonen en is nu op zoek naar investeerders om het over te nemen. Het bedrijf werd medio 2016 volledig operationeel, met de eerste export naar Nederland in september 2016. Het bedrijf bestaat uit moderne infrastructuur, waaronder 50 ha kassen, koelcellen, fertigatie en sproei-eenheden.
Bella Flowers produceert verschillende soorten premium middelgrote rozen. Op dit moment is 50 ha in productie. Nog eens 50 ha wordt momenteel ontwikkeld.
Gemiddeld worden 500.000 stelen wekelijks geëxporteerd naar Amsterdam (300.000 in het laagseizoen en 760.000 in het hoogseizoen). Andere bestemmingen voor directe verkoop zijn in Frankrijk, Jibouti, Ghana en Roemenië.
Floramatt ltd.
Floramatt ltd., lid van Royal Flora Holland, is een bedrijf van 3,5 ha gelegen in het district Rulindo, 1 uur van Kigali. Het bedrijf produceert zomerbloemen zoals Calla Lelies, Craspedia, Mobydick, Tuberose, Chrocosmia en Arabicum. Naast eigen productie, werkt het bedrijf met kleine outgrowers die 20% van de volledige productie voor hun rekening nemen. Het bedrijf exporteert gemiddeld 60.000 stelen per week naar Aalsmeer, via Brussel, in de periode mei-september. Floramatt, lid van Royal Flora Holland, startte in november 2015. In 2017 bereikte het bedrijf een omzet van $ 110.000. De ambitie is om in 5 jaar te groeien met 2,5 miljoen stelen per jaar.
De grootste uitdaging van het bedrijf is het gebrek aan plantmateriaal, vanwege een gebrek aan financiële middelen om meer te importeren. Een andere uitdaging is het gebrek aan goed verpakkingsmateriaal en de hoge kosten voor import daarvan. Andere uitdagingen zijn de kennis en kunde van de outgrowers, de slechte kwaliteit van de grond, de overstromingen in april en de beschikbaarheid van benodigde grondstoffen, zoals meststoffen.
Bright Harvest Ltd.
Bright Harvest Ltd is het kleinste exporterende bedrijf in de sierteelt, gevestigd in Rulindo district, ten noorden van Kigali. Het bedrijf heeft ongeveer 3 ha land tot haar beschikking, waarop het zomerbloemen produceert zoals Craspedia, Mobydick, Tuberose en Chrocosmia. Tot nu toe heeft het bedrijf, dat in 2016 is begonnen en lid is van Royal Flora Holland 15 zendingen van 10.000 stelen naar Nederland gestuurd. Het bedrijf ondervindt dezelfde uitdagingen als het nabijgelegen Floramatt ltd.
Daarnaast ondervindt dit bedrijf extra moeilijkheden in verband met de hoge zuurtegraad van de bodem. Bright Harvest ltd. probeert de productie te vergroten door samen te werken met outgrowers en is in overleg met de overheid van Rwanda om betere grond toegewezen te krijgen.
Bloom Hills Rwanda
Bloom Hills Rwanda is gevestigd in het Nyacyonga Flowerpark, waar de Japanse eigenaar 3 ha land in gebruik heeft voor de productie van Gentiana, met uitbreidingsmogelijkheden tot 10ha. Het bedrijf werkt samen met het Japanse Hachimantai City voor de productie van de Gentiana variëteiten. De productie is gestart in 2015 en bevindt zich nog in de trial fase. Het is nog niet gelukt om stelen van voldoende lengte te produceren om op de markt te brengen.
Luchtvracht
Er zijn verschillende mogelijkheden voor het verschepen van luchtvracht vanuit Kigali. Zo is er een dagelijkse vlucht van KLM van Kigali naar Amsterdam en drie keer per week vliegt de nationale luchtvaartmaatschappij Rwandair naar Brussel.
Investeringsmogelijkheden
Meer informatie over investeringsmogelijkheden in de sierteeltsector in Rwanda vindt u in het door de National Agriculture Export Board (NAEB) opgestelde Investors Package.