Rwanda investeert fors in agroketen

Rwanda is een land van contrasten. Van de heftige geschiedenis in 1994 naar wat nu wordt gezien als een ontwikkelingsmodelstaat. Een land waar bijna iedereen toegang heeft tot internet, maar 70% niet is aangesloten op het elektriciteitsnetwerk.

Rwanda is een van de snelst groeiende economieën in de wereld, maar is tegelijkertijd een van de meest hulpafhankelijke landen. Rwanda is volgens de Wereldbank een makkelijk land om zaken te doen. Tegelijkertijd is de overheid sterk aanwezig in elke sector van de economie.

Kwaliteitsverlies

Vergelijkbare contrasten zijn te zien in de agrarische keten: 63% van alle melk en een nog hoger percentage van groente en fruit wordt onverwerkt verkocht op informele markten. Even buiten de hoofdstad Kigali ratelen roestige fietsen bepakt met manden vol fruit en groenten omlaag van de steile heuvels. Met de fiets of motor wordt melk ongekoeld van de boerderij naar collectiecentra vervoerd.

Hoewel sinds 2015 verplicht is om melk te vervoeren in hygiënisch melkbussen zijn gele jerrycans afgedicht met een halve banaan nog steeds een veelvoorkomende manier van transport. De gangbare wijze van vervoer leidt tot kwaliteitsverlies van agrarische producten. Hierdoor zijn de producten vaak ongeschikt voor verwerking of export.

Investeringen in infrastructuur

De Rwandese overheid is zich van deze problemen bewust. Voor de ontwikkeling van de zuivel, tuinbouw en andere landbouwsectoren heeft Rwanda de laatste jaren flink geïnvesteerd in infrastructuur en logistiek. De overheid geeft subsidies voor de aanschaf van koeltrucks en andere machines die de productie en export van landbouwproducten moet vergroten.

De transportkosten zijn hoog omdat het land niet aan zee ligt. Om dit obstakel te verkleinen, is op initiatief van de overheid enkele kilometers van de luchthaven begonnen met de bouw van een opslagcentrum. Dit centrum heeft als functie het opslaan, keuren, schoonmaken, verpakken en klaar maken van groente en fruit voor internationaal transport.

Door het bijeenbrengen van producten in dit centrum kan de overheid met luchtvaartmaatschappijen onderhandelen over volumes om zo de transportprijzen te drukken.

Uitbreiding luchttransport

Luchtvaartmaatschappij Rwandair is bezig met uitbreiding van haar vloot en voegt gestaag nieuwe bestemmingen toe. Zo heeft Rwandair in 2016 twee Airbus 330’s aangeschaft. Londen is een van de nieuwe bestemmingen.

Tot nu toe vervoert Rwandair voornamelijk passagiers, maar toevoeging van vracht is altijd mogelijk. Ook KLM ziet kansen in uitbreiding van vrachtvervoer, vooral als de tuinbouwsector verder groeit. KLM vliegt nu al dagelijks van Kigali naar Amsterdam met ruimte voor vracht.

Na verwachting is het opslagcentrum bij het vliegveld in het voorjaar van 2017 operationeel. De laatste werkzaamheden worden momenteel uitgevoerd. Het personeel dat verantwoordelijk is voor het keuren en verpakken van producten wordt getraind. De aanvragen voor ISO22000-, HACCP- en Global Gap-certificering lopen. In de gebouwen kunnen exporteurs van fruit en groenten tegen betaling gebruikmaken van koelcellen en sorteermachines.

Gekoeld transport

Sinds 2008 is Rwanda hard op weg met de aanleg van een cold chain voor de tuinbouw, sierteelt en zuivelsector. Zo beschikt het nieuwe opslagcentrum over drie grote koelcellen en is er een gekoelde opslag op de luchthaven. Er worden vier collectiecentra voor de horticultuur gebouwd in verschillende provincies alvorens de producten naar Kigali worden vervoerd.

Van deze centra is er al een operationeel. Ook zijn er inmiddels 65 melkcollectiecentra waar boeren hun rauwe melk kunnen verkopen en deze verder wordt verwerkt. Al deze projecten moeten ervoor zorgen dat de kleinschalige boeren in Rwanda worden verbonden met de internationale markt.

Meer asfaltwegen

Nederland geeft samen met andere donoren financiële steun voor verbetering van het wegenstelsel in Rwanda. De afgelopen jaren is voor meer dan duizend kilometer aan asfalt neergelegd. De tweede fase – nog eens 270 kilometer – komt eraan. Tussen de grotere steden is al meer dan 95% van de wegen geasfalteerd.

Kansen voor Nederland

De tuinbouw en de zuivel zijn de snelst groeiende sectoren in Rwanda. De overheid streeft ernaar om de productie de komende jaren te vertienvoudigen. Net als Nederland is Rwanda een klein en drukbevolkt land. Om de landbouwsector te doen groeien zijn dus efficiënte en creatieve oplossingen nodig.

Er liggen serieuze kansen voor Nederlandse landbouwondernemers in Rwanda, van de eerste tot de laatste schakel in de productieketen. Of het nu gaat om uitgangsmateriaal zoals zaden, irrigatiesystemen, landbouwmachines of koelsystemen. Het ondernemersklimaat is gunstig, de agrarische productieomstandigheden zijn goed en er is weinig corruptie.

Voor meer informatie over zakendoen in Rwanda kan de Nederlandse Ambassade in Kigali u van dienst zijn.

Landbouwteam Kigali

Maart 2017