PVEU: De eerste contouren voor het Brusselse speelveld in 2024-2029 worden duidelijk
Op 18 juli jl. heeft het Europees Parlement (EP) Ursula von der Leyen (VDL) herbenoemd voor een tweede vijf jaar termijn als de voorzitter van de Europese Commissie. Dit gebeurde bij de eerste plenaire samenkomst van het nieuw verkozen EP in Straatsburg. Dit artikel blikt terug op die eerste plenaire EP bijeenkomst en kijkt vooruit naar wat er de aankomende maanden zal gebeuren.
Eerste plenaire EP (2024-2029) bijeenkomst
Van 16 tot en met 19 juli 2024 kwamen de leden van het nieuwe EP samen. Het EP, verkozen iedere vijf jaar sinds 1979, begint daarmee aan het tiende parlementaire termijn. In het EP zitten 720 Europarlementariërs, waarvan er 31 (4.31%) uit Nederland afkomstig zijn. Tijdens deze eerste bijeenkomst werden de belangrijkste posten (voorzitter, vicevoorzitter en quastors (administratieve en financiële hoofden)) binnen het Parlement vastgesteld. Roberta Metsola uit Malta is herkozen als voorzitter. Ook werd er gestemd over de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie voor het 2024-2029 termijn.
VDL’s Political Guidelines
Voorafgaand aan deze stemming, presenteerde Ursula von der Leyen, de voorgedragen kandidaat door de Europese Raad, haar plannen (‘Political Guidelines’) aan het EP. In dit 28-bladzijdentellende document zet zij uit een waar ze zich de aankomende vijf jaar op wil richten. Centrale thema’s hierin zijn het uitbouwen van de duurzame welvaart en het concurrentievermogen van Europa, meer investeringen in Europese Defensie en Veiligheid, het ondersteunen van burgers door samenlevingen en het sociale model te versterken, het in stand houden van de levenskwaliteit in de EU (voedselzekerheid, water en natuur), het beschermen van de democratie, het benutten van de Europese macht en haar partnerschappen in het internationale domein en het voorbereiden van de Unie voor de toekomst (incl. nieuw budget voor de EU ambities).
Voor de onderwerpen specifiek relevant voor het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) gaf Von Der Leyen aan o.a. een visie voor landbouw en voedsel te zullen presenteren in de eerste 100 dagen na aantreden van het nieuwe College van Commissarissen. Hierin zal gekeken worden hoe op de lange termijn concurrentievermogen en de verduurzaming van de landbouwsector binnen de grenzen van de planeet kan worden gegarandeerd. Ook zal er een Commissaris voor Visserij en Oceanen worden aangesteld, en dus niet – zoals nu – deze portefeuille combineren met Milieu. Daarnaast zal de bescherming van de natuurlijke wereld worden voorgezet, al deed ze geen concrete uitspraken over hoe ze dat in haar termijn verder zal invullen.
Resultaten eerste EP-commissieweek
Na de plenaire vergadering volgde de eerste commissie week voor het EP. In deze parlementaire commissies wordt de plenaire vergadering voorbereid, waaronder de positie van het EP ten aanzien van wetsvoorstellen die met de Raad worden onderhandeld. De belangrijkste LVVN gerelateerde commissies zijn: AGRI (landbouw en plattelandsontwikkeling), ENVI (milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid) en PECH (visserij). Daarnaast zijn ook INTA (internationale handel), BUDG (begroting) en IMCO (interne markt en consumentenbescherming) relevant. Tijdens deze eerste commissie week koos het EP de voorzitters en vicevoorzitters van deze commissies.
Hieronder het resultaat voor de LVVN-relevantste commissies. In alle commissies zitten Nederlandse Europarlementariërs.
|
Commissie |
Voorzitter |
Vicevoorzitters |
NL leden |
|
AGRI |
Veronika Vrecionová (Tsjechië / ECR) |
Daniel Buda (Roemenië / EVP) Norbert Lins (Duitsland / EVP) Eric Sargiacomo (Frankrijk / S&D). De vierde vicevoorzitter wordt verkozen bij een volgende vergadering |
Bert-Jan Ruissen (SGP), Anna Strolenberg (Volt), Jessika van Leeuwen (BBB) |
|
ENVI |
Antonio Decaro (Italië / S&D) |
Esther Herranz García (Spanje / EVP) Pietro Fiocchi (Italië / ECR) Anja Hazekamp (NL / The Left) András Tivadar Kulja (Hongarije / EVP) |
Mohammed Chahim (PvdA); Gerben-Jan Gerbrandy (D66), Sander Smit (BBB), Ingeborg Ter Laak (CDA), Sebastiaan Stoteler (PVV) Plaatsvervangende leden: Bas Eickhout (GroenLinks) |
|
PECH |
Carmen Crespo Díaz (Spanje / EVP) |
Sander Smit (NL / EVP) Giuseppe Milazzo (Italië / ECR) Stéphanie Yon-Courtin (Frankrijk / Renew) Jassica Polfjärd (Zweden / EVP) |
Ton Diepeveen (PVV), Anja Hazekamp (PvdD), Bert-Jan Ruissen (SGP) |
Hoe verder?
Nu Ursula von der Leyen het mandaat heeft als commissievoorzitter zal ze haar team gaan samenstellen. Iedere lidstaat krijgt een commissaris in dit team. Von der Leyen is de Duitse voordracht. Daarnaast is Kaja Kallas uit Estland al benoemd door de Europese Raad als de nieuwe Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid (kortweg: de EU-Buitenlandgezant). Alle andere lidstaten zijn gevraagd om hun kandidaten voor het nieuwe team bekend te maken. Nederland heeft Wopke Hoekstra hiervoor voorgedragen. Von der Leyen zal de definitieve samenstelling bepalen waar de portefeuille verdeling en de genderbalans een belangrijke rol zullen spelen. Hierna zal dit nieuwe team worden voorgelegd aan het Europees Parlement waar de voorgedragen Commissarissen voor een hoorzitting in het Europees Parlement moeten verschijnen, naar verwachting in oktober. Het Europees Parlement mag deze kandidaten afwijzen en heeft dat in het verleden ook gedaan. Ook kunnen ze kandidaten een herkansing geven, zoals Janusz Wojciechowksi, de landbouwcommissaris, dat in 2019 mocht.
Het nieuwe college moet uiterlijk in december van start gaan, 6 maanden na de EP-verkiezingen. Als het zo ver is, zal er een nieuw bericht hierover op ABB verschijnen.