Groene revitalisering van Poolse stad Lodz
De Poolse stad Lodz investeert in vergroening van de fysieke ruimte. Zo komen op het centraal gelegen Vrijheidsplein een flink aantal bomen. Twee Nederlandse bedrijven leveren het plantmateriaal.
Als je Nederlandse kwekers vraagt naar bomen met een diameter van 30 tot 40 centimeter, antwoorden de meesten waarschijnlijk dat ze zijn uitverkocht omdat hun bomen al in … Lodz groeien. Dat dankzij de Investeringsraad die verantwoordelijk is voor de investeringen in het kader van de groene revitalisering van de stad.
Lees verder onder foto
Groene revolutie
Lodz is centraal gelegen en de op twee na grootste stad van Polen. De stad is een goed voorbeeld van de groene revolutie die afgelopen jaren in meer Poolse steden plaatsvindt.
De Investeringsraad is een van de drie departementen in Lodz die zich bezighouden met groen in de stad:
- De City Greenery is verantwoordelijk voor het onderhoud van het bestaande groen.
- De afdeling Milieubeheer gaat over het ontwerp van groene ruimten in verband met de voorbereidingen voor Expo Lodz in 2029, de groene expo vergelijkbaar met de Floriade in Almere.
- De Investeringsraad is verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van de beoogde investeringen.
'Een van de meest betonnen steden van Polen wordt koploper in de Green City revolutie'
Vrijheidsplein
Een van de meest interessante projecten die nu worden uitgevoerd, is Plac Wolności (Vrijheidsplein) in Lodz. Het is een stadsplein in het centrum van de stad in de vorm van een achthoek. Op dit moment maken weinig bewoners er gebruik van vanwege de betonnen bouw en het drukke verkeer. Na revitalisering moet daar verandering in komen.
De hele verkeersinfrastructuur wijzigt, waardoor een deel van het plein volledig wordt ontlast van auto en OV. Op het plein komen 64 bomen, geleverd vanuit Nederland. Het gaat vooral om esdoorns en perenbomen met een hoogte van zo’n 8 meter.
Het plein krijgt 115 m2 aan regentuinen, ruim 1.100 m2 grasland en 1.570 m2 met heesters en vaste planten. De technische structuur van het plein en het aangeplante groen zorgen voor een goede waterbuffer op deze plek. In de toekomst is geen externe irrigatie van planten nodig.
Lees verder onder foto
Bezwaren van architecten
Het project riep echter bezwaren op van lokale architecten. Zij protesteerden tegen de aanplant van bomen op het plein. De architecten beweren dat de kronen van de geplante bomen de gevels van de historische huizen en de kerk rond het plein zullen bedekken. Door de bomen blijven deze gebouwen dan onzichtbaar voor passanten.
Met de tijd meegaan
Omdat het Vrijheidsplein, een van de oudste pleinen in Lodz, onder monumentenzorg staat, moest de conservator akkoord geven voor de aanplant. Zijn standpunt luidde samengevat: “De infrastructuur van het plein moet met de tijd meegaan en inspelen op de behoeften van zijn gebruikers.”
Naast weelderig groen, dat inwoners een rustpunt in de stad biedt, zal op het plein een fontein gebouwd worden die de lucht rond het plein bevochtigt. De fontein krijgt een vorm die kinderen aanmoedigt om te spelen.
Lees verder onder foto
Bomen
Poolse kwekerijen kunnen niet voldoen aan de vraag naar het specifieke plantmateriaal voor de nieuwe inrichting van het plein. Daarom is uitgeweken naar Nederlandse leveranciers. Het gaat om Van den Berk Boomkwekerijen en Boomkwekerij Ebben. Beide Brabantse bedrijven zijn al jaren aanwezig op de Poolse markt.
De Investeringsraad prijst de kwaliteit van de bomen van de Nederlandse boomkwekers. Naast de brede diameter mag de kruin van de boom pas beginnen op een hoogte van 250 centimeter vanwege de regelgeving voor verticale straatmarkering in Lodz. De kruin van bomen in de stad mag namelijk verkeersborden of verkeerslichten niet hinderen.
Bijkomend voordeel van bomen met hoge kruinen is dat de zichtassen in de stad niet verdwijnen. Dergelijke bomen creëren een groen bladerdak boven de hoofden van de stadsbewoners, dat bovendien prachtig bloeit in het voorjaar en van kleur verandert in de herfstperiode. De Nederlandse bedrijven kunnen deze bomen leveren.
Circulaire irrigatie
De introductie van groen in de stad is een proces van lange adem. In de beginjaren is het noodzakelijk om de jonge vegetatie goed te onderhouden. Elke grote boom die door de Raad in Lodz wordt geplant, krijgt een eigen irrigatiesysteem. Dat systeem krijgt water vanuit de gemeentelijke waterleiding, terwijl elke boom ook zijn eigen waterreservoir heeft. Bij hevige regenval wordt eerst water uit het reservoir gebruikt. Naast elk wortelstelsel zit een speciale sensor die het vochtgehalte rond de wortels meet.
Rustplekken voor ouderen
Lodz renoveert niet alleen pleinen, maar doet er ook alles aan om de stad terug te geven aan de bewoners. Zo worden in woonwijken veel rustplekken gecreëerd: bomen met een bank. Hierdoor kunnen ook oudere stadsbewoners naar buiten; ze voelen zich zelfverzekerder op weg van en naar winkels, want er zijn plekken waar ze kunnen rusten. Uitgangspunt achter de groene veranderingen in Lodz is dat de stad haar inwoners moet dienen. De inwoners kunnen door de groene revitalisering genieten van de voordelen van de stad in plaats van in de weekenden massaal de stad te verlaten.
Contact
Landbouwteam Polen
E-mail: war-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriWarsaw
Juni 2022