Kazachstan: landbouwwerkgroep biedt nieuwe kans op samenwerking
In augustus van dit jaar plaatste het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een LNV-raad op de Nederlandse ambassade in Astana, met als werkgebied Kazachstan, Oezbekistan en Kirgizië. LNV-raad Arie Veldhuizen presenteerde zich eerder met een interview via onze website. Begin november was secretaris-generaal Jan-Kees Goet in Kazachstan om de schijnwerper te zetten op de opening van de LNV-afdeling, én om de Agroworld beurs in Almaty te openen. Ongeveer vijfentwintig bedrijven deden aan de beurs mee via een Nederlands paviljoen terwijl er elders op de beursvloer nog eens zo’n twintig bedrijven te vinden waren.
Agenda voor samenwerking
De intenties om de samenwerking met Kazachstan te versterken kregen gestalte via de ondertekening van een Memorandum of Understanding met het ministerie van Landbouw daar. SG Goet en vice-minister Sultanov tekenden de overeenkomst op de Agroworld. Met deze overeenkomst werd een landbouwwerkgroep opgericht. Veldhuizen legt het uit: “Mijn benoeming is onder meer bedoeld om bedrijven te helpen met het doen van zaken hier. Maar daarvoor is ook een goede ‘enabling environment’ nodig, een degelijke bestuurlijke infrastructuur. De landbouwwerkgroep zet al die zaken op de agenda, zoals groen onderwijs, kwekersrecht, internationale accreditatie van laboratoria, onafhankelijke pootgoedcertificering, monitoring van diergezondheid en transparante subsidiekaders. Daaraan werken met onze partners is een continu proces en het is goed daarvoor eens per jaar in een formele setting besluiten te nemen. Als we daar samen met onze Kazachstaanse counterparts stappen in kunnen maken, biedt dit land straks indrukwekkende mogelijkheden voor een duurzame voedselproductie”.
De bedoeling is dat de landbouwwerkgroep eens per jaar bijeen komt. De eerste vergadering zal in het volgend voorjaar in Nederland zijn. Veldhuizen ziet dat er belangstelling is voor Nederland in Kazachstan. “De afgelopen twee jaar kwamen er steeds Kazachstaanse high level delegaties naar de Greentech. De ambassade van Kazachstan in Nederland organiseert ook los daarvan enorm veel om de banden aan te halen. Het land wil een omslag maken van een olie- en gaseconomie naar een landbouwland en als je ziet hoeveel land ze hier hebben dan zijn die kansen er volop. We hebben hier als Nederland echt een streepje voor.”
Groen onderwijs
Onderwijs speelt een cruciale rol in de ontwikkeling. Om die reden bracht SG Goet een bezoek aan Kazakhstan National Agrarian University (KazNARU) dat via verschillende sporen samenwerkt met Wageningen UR. Veldhuizen: “Ik heb zelden gezien dat de samenwerking met Wageningen UR zo prominent beleefd wordt. In het hoofdgebouw van de universiteit zijn gangen oranje geverfd en dragen collegezalen de namen van Campus-gebouwen.” Voor het ministerie van LNV mag de samenwerking met heel het Groenpact centraal komen te staan. Die boodschap werd ook afgegeven door Marianne van Dorp van het Wageningen Centre for Development Innovation, aanwezig bij de bespreking. KazNARU wil in elk geval een leergang Tuinbouw gaan opzetten; voor onze kassenbouwers een teken dat tuinbouw een prominente sector moet worden in Kazachstan.
De universiteit ontfermt zich bovendien over een demo-boomgaard die is opgezet in het kader van een PIB (Partners for International Business) voor de fruitteelt. Twaalf Nederlandse bedrijven participeren hierin die samen heel de keten vertegenwoordigen. Een bijzondere locatie voor Nederlandse technologie, omdat Kazachstan wordt gezien als de bakermat van de appel. De stadsnaam Almaty betekent zoveel als ‘rijk aan appelen’.
Strategisch gelegen
Andere EU-landen lieten zich eveneens gelden: op Agroworld waren Duitsland, Polen, Hongarije en Letland nadrukkelijk aanwezig. Ook vanuit politieke kaders gaat er steeds meer aandacht naar het strategisch gelegen Centraal-Azië. Dat geldt voor leden van de Europese Commissie en voor politici uit lidstaten: op de dag dat in Almaty de beurs werd geopend, was de Franse president Macron in Astana. Veldhuizen: “China, Turkije, Korea: veel landen komen hier langs. Kazachstan is een jong land dat zijn weg in de wereld zoekt, zeker na de Russische inval in Oekraïne. Dat secretaris-generaal Goet hier op bezoek kwam, heeft onze positie in elk geval zeer versterkt.”