Nederlandse inbreng bij vergroening in Italië

De Italiaanse overheid geeft steeds meer aandacht aan vergroening van steden. En aan bebossing in en rond woongebieden. Verschillende ministeries zijn op dit terrein actief, vanuit verschillende invalshoeken. In dit artikel gaan we in op het overheidsbeleid en passeert een aantal concrete initiatieven de revue, zoals de Nederlandse tuin bij Euroflora Genua en de grootste vertical farm van Europa bij Milaan.

Het Italiaanse ministerie van Landbouw-, Voedsel- en Bosbouwbeleid richt zich vooral op de sierteeltsector en zet bewustwordingscampagnes op over het belang van groen in de stad. In samenwerking met het onderzoekscentrum voor tuinbouw en sierteelt en de Nationale Orde van Land- en Bosbouwkundigen organiseert het ministerie activiteiten in vijf grote steden: Bologna, Palermo, Rome, Turijn en Padua. Doel daarvan is om inwoners bewust te maken van de waarde van een groene leefomgeving.

Lees verder onder foto

Euroflora in Genua, illustratie van ‘green cities’.
Euroflora in Genua, illustratie van ‘green cities’.

Voordelen groen

Recent is het boek Verdecittà uitgebracht. Hierin staan de voordelen van groen in stedelijk gebied op een rij: schoonheid, gezondheid, welzijn en duurzaamheid. Het boek maakt duidelijk dat planten en bomen een positief effect hebben op de biodiversiteit, bodem- en luchtkwaliteit, waterhuishouding en voor koeling zorgen tijdens extreme hitte.  

Aanplant van bomen

Het ministerie voor Ecologische Transitie (voorheen ministerie van Milieu) richt zich vooral op de aanplant van bomen in stedelijke gebieden. Dit wordt gefinancierd uit het Italiaanse Herstelfonds. Er is €300 miljoen beschikbaar voor de aanplant van 6,6 miljoen bomen. De looptijd is drie jaar. Voor het einde van dit jaar moeten de eerste 1,65 miljoen bomen in de grond staan. Het bomenplan is gericht op bijna 1.300 gemeenten met in totaal ruim 21 miljoen inwoners.

Dit ministerie heeft recent een aanbesteding afgerond in het kader van het Bebossingsplan stedelijk en voorstedelijk gebied. Deze bebossing is essentieel om de effecten van luchtvervuiling en de impact van klimaatverandering te verminderen en het verlies van biodiversiteit tegen te gaan. Ook is er aandacht voor het leggen van ecologische verbindingen en het creëren van nieuwe natuurgebieden.

Voor elk van de (veertien) betrokken steden is een totaal aantal bomen én een jaarlijks bedrag vastgesteld voor de aanplant. Slogan van het project is: ‘plant de juiste boom op de juiste plek’.

Lees verder onder foto

NL tuin Euroflora
Nederlandse tuin Euroflora in Genua

Nederlandse tuin in Genua

In Genua vond onlangs de twaalfde editie van de Euroflora plaats. Deze internationale bloemen- en sierplantententoonstelling is sinds 2020 een officieel evenement van de AIPH (International Association of Horticultural Producers).

Het thema van dit jaar was ‘A World of Rare Beauty’. Nederland was aanwezig met een inzending waarin de Groene Stad centraal stond. De tijdelijke tuin is ontworpen in samenwerking met het bureau Niek Roozen Landscape en is geïnspireerd op een boeket van kleurrijke bloemen.

Breed palet van plantensoorten

De gekozen beplanting - vaste planten, bloembollen en waterplanten - laat de meerwaarde zien van groen voor de stad op het gebied van humane gezondheid, biodiversiteit, voedselproductie, microklimaat, sociale interactie en beweging.

Landschapsarchitect Niek Roozen heeft overigens ook meegewerkt aan de ontwikkeling van het Expo Floriadeplan Almere 2022. De deelname aan de Euroflora is gebruikt om de verbinding te leggen met de Floriade Expo en het centrale thema Growing Green Cities. De Nederlandse boodschap in Genua over het belang van groen in de stad kreeg goed gehoor, zowel ter plaatse als in de media. 

Biodiversiteit
Beeld: ©Niek Roozen Landscape
Biodiversiteit

Italië op de Floriade

Het Italiaanse paviljoen op de Floriade is ontworpen door 2Studio en heeft als thema Future Roots. Enerzijds verwijst dit naar de fundamentele betekenis van plantenwortels voor de gezondheid van bodem, lucht en water, anderzijds naar culturele en historische roots. Met dit thema wil Italië benadrukken dat de acties van vandaag de basis vormen voor de komende generaties: de wortels van de Europese next generation. De mediterrane tuin speelt in op klimaatverandering door het gebruik van beplanting die weinig water en onderhoud nodig heeft.

Kunstpaviljoen

De Rotterdamse Studio Ossidiana heeft het kunstpaviljoen Three Floating Rooms ontworpen dat een centrale plek heeft op het Floriade Expo terrein. De Italiaanse oprichtster van het bureau, Alessandra Covini, doet in Rome onderzoek naar historische parken. De natuur speelt een belangrijke rol in haar werk.

Groene samenwerking

Een andere Nederlandse invloed in de stad Genua is die van landschapsarchitect Petra Blaisse van Studio Inside Outside. Zij realiseert in samenwerking met de Italiaanse architect Stefano Boeri het project Parco del Polcevera. Dit park komt onder de nieuwe brug van de wereldberoemde Italiaanse architect Renzo Piano, ter vervanging van de in 2018 ingestorte Morandi-brug. Petra Blaisse is ook auteur van het Parco Biblioteca degli Alberi (Bomenbibliotheek Park) in Milaan.

Lees verder onder foto

Bosco Verticale in Milaan
Beeld: ©Adobe Stock
Bosco Verticale in Milaan

Verticaal bos

Een wereldwijd bekend project op het gebied van urban forestry en urban regeneration is het Bosco Verticale in Milaan van de architect Stefano Boeri. Andere projecten van de hand van Boeri, geïnspireerd op het Verticale Bos, zijn het bouwproject Wonderwoods in Utrecht, waarvan de oplevering in 2024 is voorzien en het Trudo Vertical Forest in Eindhoven.  De werken van Stefano Boeri worden ook wel architectuur van de biodiversiteit genoemd.

Verticale landbouw

Iets ten noorden van Milaan bevindt zich de eerste Italiaanse vertical farm en tevens de grootste van Europa. Het bedrijf Planet Farms produceert op basis van hydroponische teelt, wat 90% grondbesparing en 95% waterbesparing oplevert. De netto teeltoppervlakte is een hectare, maar dankzij innovatieve technieken kan het bedrijf jaarrond produceren alsof het 250 tot 300 hectare beschikbaar heeft.

Vanaf de start is er een samenwerking met Signify voor het gebruik van de Philips GreenPower LED productiemodule en het Philips GrowWise Control System. Komende tijd staan vier openingen van nieuwe locaties van Planet Farms op het programma, waaronder een in het VK.

Landbouwteam Italië
E-mail: rom-lnv@minbuza.nl
Twitter: @Agri_Italie

Juni 2022

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Groene en gezonde steden. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.