Saoedi’s richten zich op klimaatslimme tuinbouw
Studies van de FAO en het ministerie van Milieu, Water en Landbouw (MEWA) van Saoedi-Arabië maken duidelijk dat klimaatverandering een enorme uitdaging is voor het Koninkrijk. De regering heeft in de 'vision 2030' dan ook plannen gemaakt voor klimaatslimme landbouw met minder watergebruik en groene energie. Voedselzekerheid door grotendeels lokale productie is daarbij de belangrijkste drijfveer.
De verwachte gemiddelde opwarming in Koninkrijk Saoedi-Arabië (KSA) zal in 2041 hoger zijn dan het wereldwijde gemiddelde, en het hoogst (2,2 tot 2,7 C) gedurende de zomermaanden in de noordwestelijke regio. De laagste opwarming (0,2-0,4 C) wordt verwacht voor het zuiden en het zuidwesten, blijkt uit onderzoek van FAO en MEWA.
Sommige wetenschappers in Saoedi-Arabië voorspellen dat de gemiddelde temperaturen in delen van Saoedi-Arabië met maar liefst vier graden Celsius gaan stijgen. Daardoor stijgt de de vraag naar water in de landbouw met zo’n 15 procent.
Woestijnklimaat
Saoedi-Arabië heeft een woestijnklimaat. De gemiddelde jaarlijkse regenval in de meeste delen van het land is minder dan 150 mm. De opwarming zal naar verwachting meer druk uitoefenen op de - door overmatig gebruik voor irrigatie al nagenoeg uitgeputte - hernieuwbare waterbronnen.
De impact van klimaatverandering gaat naar verwachting alle aspecten van het leven in KSA beïnvloeden. De gevolgen voor de hernieuwbare waterbronnen en bijgevolg de landbouwproductie zijn het meest direct. En dat in een periode dat KSA voedselzekerheid wil bewerkstelligen. Volgens een schatting van UNDP wordt 89% van het zoetwater in Saoedi-Arabië gebruikt door de landbouwsector waarbij 57% afkomstig is uit niet-hernieuwbare watervoerende lagen.
Afhankelijkheid van voedselimport
Saoedi-Arabië importeert meer dan 70% van zijn voedselbehoefte. Klimaatverandering kan landen die afhankelijk zijn van voedselimport, zoals KSA, confronteren met enorm stijgende voedselprijzen, zoals tijdens de wereldwijde voedselcrisis van 2007-2008 en de meer recente COVID-crisis.
Volgens de UNDP leidt klimaatverandering tot bodemvernietiging, ontoereikende watervoorziening en stagnerende gewasopbrengsten. De wereldwijde voedselprijzen zullen daardoor stijgen en de voedselzekerheid neemt af over de hele wereld. Saoedi-Arabië heeft mede daarom in zijn 'vision 2030' bepaald meer zelfvoorzienend te willen worden.
Olieprijzen
Saoedi’s denken bij klimaatverandering als eerste aan de olieprijzen. Minder vraag heeft invloed op de inkomsten van het land. De aardoliesector is namelijk goed voor 87% van de Saoedische inkomsten, 42% van het bbp en 90% van de exportinkomsten.
Dat gezegd hebbende, er is sprake van een toenemend bewustzijn over de klimaatverandering in dit land. Het verband tussen klimaatverandering en verminderde voedselproductie is voor de regering reden om dit probleem aan te pakken en plannen te maken. In 2022 benoemde Saoedi-Arabië minister van Buitenlandse Zaken Adel al-Jubeir tot klimaatgezant van het koninkrijk.
Met of zonder klimaatverandering, voor Saoedi-Arabië is voedselzekerheid een primaire zorg. Het veiligstellen van voedselvoorraden om zichzelf te beschermen tegen politieke druk, extern en intern, leidde ertoe dat de Saoedische regering al decennia werkt aan partnerschappen met buitenlandse leveranciers en verhoging van de lokale productie.
Groene energie
Saoedi-Arabië heeft zich in 2021 aangesloten bij de conclusies van COP26. Als gevolg daarvan is het land gaan kijken naar het gebruik van alternatieven voor fossiele energie. Ondanks dat Saoedi-Arabië een olie- en gas exporterend land is, heeft het zichzelf als doelstelling gesteld minder fossiele energie te gebruiken en meer groene energie. Binnen de tuinbouw zijn inmiddels de eerste resultaten te zien. Zo wordt bijvoorbeeld in een kas in Qassim alleen zonne-energie gebruikt.
'De regering wil de ontziltingscapaciteit opschalen met gebruik van groene energie. In Saoedi-Arabië staan 40 ontziltingsinstallaties, goed voor meer dan 20% van de wereldwijde capaciteit, met een productie van 8 miljoen m3 ontzilt water per dag'
Waterbehoud
Waterbehoud is de belangrijkste - zo niet de enige - drijfveer achter de MEWA-strategie om een duurzame landbouwsector te ontwikkelen. Zelfs in discussies over milieu of klimaatverandering is voldoende zoet water de kern van de Saoedische visie over deze kwesties.
De uitdagingen in Saoedi-Arabië op het gebied van voedselzekerheid zijn groot. De belangrijkste zijn:
• beperkte natuurlijke hulpbronnen,
• sterke bevolkingsgroei,
• een grote afhankelijkheid van voedselimport,
• grote verliezen in de voedselketen.
Klimaatplannen
De belangrijkste klimaatplannen van de regering zijn:
• Ontwikkeling van een nationale waterstrategie.
• Opschalen van ontziltingscapaciteit met gebruik van groene energie. In Saoedi-Arabië staan 40 ontziltingsinstallaties, goed voor meer dan 20% van de wereldwijde capaciteit, met een productie van 8 miljoen m3 ontzilt water per dag.
• Hergebruik van gezuiverd afvalwater waar mogelijk en toegestaan volgens het geloof.
• Behoud van niet-hernieuwbare watervoerende lagen in gevoelige gebieden door het gebruik ervan te beperken.
• Bescherming van bossen en aanplant van bomen.
• Verlaging van de productie van waterintensieve gewassen en een stop op de teelt van veevoer.
Nederlandse inzet
Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen zijn in Saoedi-Arabië al jaren bezig met de bevordering van duurzame landbouw en het helpen bij voedselproductie die toekomstbestendig is in tijden van klimaatverandering.
Publiek-private samenwerking
Het Sustainable Agriculture Research Center (ESTIDAMAH), opgezet als een publiek-privaat samenwerkingsproject heeft een duurzame strategie ontwikkeld voor met name de tuinbouw. Samen met de WUR wordt er wetenschappelijk en toegepast onderzoek uitgevoerd voor biocontrole, hernieuwbare energie voor de landbouw, voedselveiligheid, irrigatie en beschermde teelt. Het onderzoek heeft laten zien dat een waterbesparing van meer dan 90% mogelijk is in de tomatenteelt.
In een tomatenkas in Al Kharj, nabij Riyadh, is deze kennis inmiddels in de praktijk gebracht.
Contact
Landbouwteam van Nederland in de Golfregio
E-mail: riy-lnv@minbuza.nl
Twitter: @NLAgrofoodGCC
November 2022